زبان و ادبیات فارسی

رشته زبان و ادبیات فارسی کارشناسی ارشد ناپیوسته در دانشگاه‌ها رشته‌ای است که ابعاد گوناگون زبان و متون ادب فارسی را مطالعه و بررسی می‌کند و افزون بر توصیف و نقد تحلیل زبان و متون، پاسداری، تقویت و گسترش آن را در سرلوحه کار خویش قرار داده است. زبان و ادب فارسی گذشته از آنکه از روزگاران کهن تا امروز در مراکز علمی در خ\حوزه جغرافیایی فرهنگ فارسی، ترویج شده، همواره در بسیاری از کشورها، زبان فرهیختگی و فرزانگی به‌شمار می‌آمده و آشنایی و مهارت در آن مایه افتخار بوده است.

بدان جهت که آثار ادب فارسی در بردارنده محتوای پربار فرهنگی و عناصر پرمایه هنری است، ضرورت دارد پژوهشگر حوزه زبان و ادب فارسی با آموختن بلاغت،‌ دستور زبان، تاریخ ادبیات و گونه‌های ادبی (حماسه، عرفان، ادبیان غنایی و …)، تاریخ سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و شناخت موضوعات پایه و محوری زبان و ادبیات فارسی توانایی و شرایط مناسب برای آموزش و پژوهش روشمند و روزآمد را در این رشته تحصیلی حاصل کند.

برای تحقق این هدف برنامه درسی زبان و ادبیات فارسی دوره کارشناسی ارشد بازنگری شد. در ویراست جدید این برنامه اهتمامم شده ساختار برنامه و عنوانهای درسی متناسب با نیاز دانشجویان تعیین و اهداف و سرفصل‌ دروس نیز بر این مبنا تدوین گردد و آخرین منابع معتبر برای تحقق اهداف دروس معرفی شود.

داشتن مدرک کارشناسی یا معادل آن برای همه داوطلبان و داشتن سطح دو حوزوی برای داوطلبان آزمون اختصاصی دانشگاه به‌منظور تحصیل در این رشته کافی است. برای داوطلبان غیرایرانی این مدرک باید به تایید کنسولگری ایران در کشوری که صادر کننده آن است رسیده باشد. دانشجویان متقاضی تحصیل در این رشته بدون در نظر گرفتن رشته کارشناسی می‌توانند در این رشته تحصیل کنند. بر این اساس هر فردی با هر رشته‌ی تحصیلی در مقطع کارشناسی یا سطح دو در صورت داشتن صلاحیت علمی و موافقت اعضای هیئت علمی گروه علمی می‌تواند در این دوره تحصیل کند. طبعا داشتن کتاب، مقاله علمی و ژورنالیستی و علاقه‌مندی شرکت در این رشته‌ها می‌تواند در موافقت هیئت علمی گروه تاثیر گذار باشد. داوطلبان ایرانی نیز باید در آزمون کتبی (متمرکز) این رشته‌ها پذیرفته شوند و طبعاً بعد از بررسی صلاحیت علمی و یا در حین بررسی آن صلاحیت عمومی این دسته از داوطلبان باید به تایید سازمان گزینش دانشجو یا سازمان امور دانشجویان (برای اتباع غیرایرانی) نیز برسد.

گفتنی است طول دوره کارشناسی ارشد «زبان و ادبیات فارسی» 2  سال و برابر 4 نیم سال تحصیلی است. طول هر نیمسال برابر 16 هفته و ساعت دروس بر مبنای هر واحد یک ساعت در هفته می‌باشد. اگر به تشخیص گروه آموزشی مدت 2 سال برای گذراندن دروس اصلی و جبرانی یا اتمام پایان‌نامه کافی نباشد، حداکثر یک نیم سال دیگر به مدت آموزشی دو ساله اضافه می شود. برنامه کارشناسی ارشد «زبان و ادبیات فارسی» شامل 38 واحد درسی است که 28 واحد دروس اصلی، 6 واحد دروس جبرانی و 4 واحد پایان‌نامه است. دانشجو ملزم است همه واحدهای اصلی و پایان‌نامه و نیز با توجه به رشته کارشناسی که در آن فارغ التحصیل شده هر چند تعداد واحد از دروس جبرانی را به تشخیص گروه آموزشی بگذراند.

برنامه کارشناسی ارشد «زبان و ادبیان فارسی» شامل 32 واحد درسی است که 10 واحد دروس اصلی، 12 واحد دروس پایه،‌ 6 واحد دروس جبرانی و 6 واحد نیز پایان‌نامه است. دروسی همچون «ساخت دستور زبان فارسی»، «نظریه‌ها و نقد ادبی» و «بلاغت کاربردی»، «متون نظم و نثر ادبی»، «متون نثر ۱ و۲» و «متون نظم ۱ و ۲ و ۳» جزو دروس اصلی است.

همچنین دروسی مانند «تحقیق در نثر معاصر ایران»، «زبان تخصصی»، «تحقیق در شعر معاصر ایران» و «مبانی و روش‌های تصحیح متن» جزو دروس اختیاری است.