تاریخ اسلام

رشته «تاریخ اسلام» ویژه اتباع غیرایرانی و در مقطع کارشناسی ارشد یک دوره کامل آموزشی، مطابق با ضوابط و مصوبات شورای عالی برنامه‌ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران است که در آن به موضوع تاریخ اسلام در ابعاد مختلف آن پرداخته می‌شود. شناخت علمی، حق طلبانه و آزاداندیشانه و در عین حال نقادانه تاریخ اسلام موجب آشنایی با گستره ی دین و شناخت تاثیر و نفوذ آن در زندگی بشر می‌شود. همچنین این شناخت، ابزارهای مقابله با معنویت گریزی و ایمان ستیزی را در اختیار قرار می‌گذارد. از سوی دیگر شناخت زوایای تاریخ اسلام می‌تواند نقاط قوت و ضعف دینداران را نشان دهد و پیروان ادیان و مذاهب را به آسیب شناسی ایمان و به تهذیب و تصفیه دستاوردهای مذهبی هدایت کند.

از مهمترین اهداف این رشته در این مقطع زمینه سازی برای آموزش دانشوران و محققان صاحب‌نظر در ابعاد مختلف تاریخ اسلام است. دانش آموختگان این رشته می‌توانند به عنوان نیروی انسانی آگاه به تاریخ اسلام، در جهت برقراری ارتباط و گفتگو با اندیشمندان و پیروان ادیان و مذاهب دیگر ایفا نقش کنند. همچنین آنها می‌توانند در مراکز و سازمان‌های فرهنگی، علمی و تبلیغی داخل کشور به تربیت نیروی انسانی متخصص جهت امور فرهنگی و تبلیغی بپردازند.

داشتن مدرک کارشناسی یا معادل آن برای همه داوطلبان و داشتن سطح دو حوزوی برای داوطلبان آزمون اختصاصی دانشگاه به‌منظور تحصیل در این رشته کافی است. برای داوطلبان غیرایرانی این مدرک باید به تایید کنسولگری ایران در کشوری که صادر کننده آن است رسیده باشد. دانشجویان متقاضی تحصیل در این رشته بدون در نظر گرفتن رشته لیسانس می‌توانند در این رشته تحصیل کنند. بر این اساس هر فردی با هر رشته‌ی تحصیلی در مقطع کارشناسی یا سطح دو در صورت داشتن صلاحیت علمی و موافقت اعضای هیئت علمی گروه علمی می‌تواند در این دوره تحصیل کند. طبعا داشتن کتاب، مقاله علمی و ژورنالیستی و علاقه‌مندی شرکت در این رشته‌ها می‌تواند در موافقت هیئت علمی گروه تاثیر گذار باشد. داوطلبان ایرانی نیز باید در آزمون کتبی (متمرکز) این رشته‌ها پذیرفته شود و طبعاً بعد از بررسی صلاحیت علمی و یا در حین بررسی آن صلاحیت عمومی این دسته از داوطلبان باید به تایید سازمان گزینش دانشجو یا سازمان امور دانشجویان (برای اتباع غیرایرانی) نیز برسد.

طول دوره کارشناسی ارشد «تاریخ اسلام» 2 سال و برابر 4 نیم سال تحصیلی است. طول هر نیمسال برابر 16 هفته و ساعت دروس بر مبنای هر واحد یک ساعت در هفته می‌باشد. اگر به تشخیص گروه آموزشی مدت 2سال برای گذراندن دروس اصلی و جبرانی یا اتمام پایان‌نامه کافی نباشد، حداکثر یک نیم سال دیگر به مدت آموزشی دو ساله اضافه می‌شود. برنامه کارشناسی ارشد «تاریخ اسلام» شامل 44 واحد درسی است که 28 واحد دروس اصلی، 12 واحد دروس جبرانی و 4 واحد پایان‌نامه است. دانشجو ملزم است همه واحدهای اصلی و پایان‌نامه و نیز با توجه به رشته کارشناسی که در آن فارغ التحصیل شده هر چند تعداد واحد از دروس جبرانی را به تشخیص گروه آموزشی بگذراند.

دروسی همچون «تاریخ پیامبر اکرم (ص)»، «سیره امامان شیعه»، «تاریخ امویان»، «تاریخ عباسیان»، «تاریخ شیعه»، «تاریخ تحولات اسلامی در شمال افریقا و اندلس»، و «تاریخ تحولات اسلامی در دوره خلافت عثمانی» از جمله دروس تخصصی اند. همچنین دروسی مانند «تاریخ در قرآن»، «جغرافیای تاریخی سرزمینهای اسلامی»، و «فلسفه تاریخ» نیز در میان دروس جبرانی گنجانده شده‌اند.