حقوق

رشته «حقوق» در مقطع کارشناسی ارشد یک دوره کامل آموزشی، مطابق با ضوابط و مصوبات شورای عالی برنامه‌ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران است که در آن حقوق اسلامی در چهار گرایش حقوق عمومی، حقوق خصوصی، حقوق جزا و حقوق بین-الملل مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرد. حقوق از جمله علوم ریشه‌دار و با سابقه‌ای است که در قالب فقه در اسلام بوجود آمده است. در حال حاضر جامعه اسلامی به حقوقدانانی نیاز دارد که با آگاهی از مبانی اسلام دیدگاه‌های حقوقی آن را تبیین نمایند. حقوقدانانی که بتوانند با مطالعه تطبیقی بین دیدگاه‌های اسلام در این زمینه و سایر نظام‌های حقوقی سیستم قضایی اسلام را ترسیم کنند و همچنین برتری نظام حقوقی آن را نسبت به سایر نظام‌ها اثبات نماید. این رشته می‌تواند تربیت چنین حقوق‌دانانی را ممکن و محقق سازد.

یکی از اهداف مهم این رشته سعی در تربیت محققینی است که بتوانند با شناخت عمیق از معارف و ارزش‌های اسلامی به همراه شناخت علم حقوق (در گرایش‌های مختلف آن) به مرحله تبیین دیدگاه‌های اسلامی در بعد نظام حقوقی و قضایی وارد شوند و مدل‌های اجرایی این نظام را در زمینه‌های گوناگون طراحی کنند و در ارائه و دفاع از دیدگاه‌های اسلامی از موضع تخصص وارد شوند. این رشته تلاش می‌کند کارشناسانی تربیت کند که می‌توانند از عهده ارائه معارف حقوقی و قضایی اسلام به نحو خاص و علم حقوق به نحو عام برآیند.

دانش‌آموختگان این رشته با احاطه بر همه نظامهای حقوقی موجود (در حد کارشناسی ارشد) می‌توانند از منابع غنی فقهی و معارف اسلامی بهره گرفته و با ارائه استدلال‌های عقلی و فلسفی صائب، ضمن نقد و بررسی صحیح و عالمانه نظریات مورد بحث دانش حقوق،‌ نظام حقوقی و قضایی اسلام را تبیین نموده و جایگاه الگوی صحیح یک نظام حقوقی را در کل نظام فکری اسلام تعیین کنند. بعلاوه این دانش‌آموختگان می‌توانند برتری دیدگاه‌های اسلام را تبیین و اثبات کنند و به شبهات مطرح شده پاسخ صحیح و منطقی داده و مواضع ضعف سایر مکاتب را آشکار سازند.

داشتن مدرک کارشناسی یا معادل آن برای همه داوطلبان و داشتن سطح دو حوزوی برای داوطلبان آزمون اختصاصی دانشگاه به‌منظور تحصیل در این رشته کافی است. برای داوطلبان غیرایرانی این مدرک باید به تایید کنسولگری ایران در کشوری که صادر کننده آن است رسیده باشد. دانشجویان متقاضی تحصیل در این رشته بدون در نظر گرفتن رشته لیسانس می‌توانند در این رشته تحصیل کنند. بر این اساس هر فردی با هر رشته‌ی تحصیلی در مقطع کارشناسی یا سطح دو در صورت داشتن صلاحیت علمی و موافقت اعضای هیئت علمی گروه علمی می‌تواند در این دوره تحصیل کند. طبعا داشتن کتاب، مقاله علمی و ژورنالیستی و علاقه‌مندی شرکت در این رشته‌ها می‌تواند در موافقت هیئت علمی گروه تاثیر گذار باشد. داوطلبان ایرانی نیز باید در آزمون کتبی (متمرکز) این رشته‌ها پذیرفته شود و طبعاً بعد از بررسی صلاحیت علمی و یا در حین بررسی آن صلاحیت عمومی این دسته از داوطلبان باید به تایید سازمان گزینش دانشجو یا سازمان امور دانشجویان (برای اتباع غیرایرانی) نیز برسد.

طول دوره کارشناسی ارشد «حقوق» 2 سال و برابر 4 نیم سال تحصیلی است. طول هر نیمسال برابر 16 هفته و ساعت دروس بر مبنای هر واحد یک ساعت در هفته می‌باشد. اگر به تشخیص گروه آموزشی مدت 2سال برای گذراندن دروس اصلی و جبرانی یا اتمام پایان‌نامه کافی نباشد، حداکثر یک نیم سال دیگر به مدت آموزشی دو ساله اضافه می‌گردد. برنامه کارشناسی ارشد «حقوق» شامل 108 واحد درسی است که 28 واحد دروس اصلی، 76 واحد دروس پیش‌نیاز و 4 واحد پایان‌نامه است. دانشجو ملزم است همه واحدهای اصلی و پایان‌نامه و نیز با توجه به رشته کارشناسی که در آن فارغ التحصیل شده هر چند تعداد واحد از دروس پیش‌نیاز را به تشخیص گروه آموزشی بگذراند. دانش‌پژوهان پس از گذراندن دروس پیش نیاز در یکی از گرایش‌های حقوق خصوصی، حقوق عمومی، حقوق جزا و حقوق بین المللی ادامه تحصیل خواهند داد.

دانشجویان تمام گرایشها باید دروس پیش‌نیازی مانند «حقوق اساسی»، «حقوق بین المللی»، «حقوق تطبیقی»، «آیین دادرسی»، «حقوق جزا»، «حقوق مدنی»، «حقوق اداری»، «جرم‌شناسی» و «حقوق تجارت» را بگذرانند. در گرایش حقوق عمومی دروسی همچون «حقوق مدنی»، «اصول فقه»، و «حقوق تجارت» تدریس می‌شود. در گرایش حقوق خصوصی دروسی مانند «آیین دادرسی مدنی»، «حقوق تجارت تطبیقی»،و «مسئولیت مدنی» تدریس می‌شود. «حقوق معاهدات»، «مسئولیت بین المللی»، و «حقوق دریاها» از جمله دروس اصلی است که در گرایش حقوق بین الملل تدریس می‌شود. در میان دروس اصلی گرایش حقوق جزا نیز دروسی مانند «حقوق جزای اختصاصی»، «حقوق جزای عمومی»، «پزشکی قانونی»، و «آیین دادرسی کیفری» گنجانده شده است.