به گزارش دانشکده علوم اجتماعی، رسانه و ارتباطات؛ جلسه دفاع از رساله با ارائه دانشجو هاشم محمد نایل با موضوع بررسی مقایسه‌ای رویکرد اخبار اقتصادی دو روزنامه الصباح و الصباح الجدید در مورد روابط اقتصاد محور ایران و عراق در بازه زمانی 1/4/2022 تا 30/4/2022 با حضور استاد راهنمای این رساله دکتر خبری و استاد داور دکتر مجید مبینی مقدس برگزار شد.

در چکیده این پژوهش آمده است:
هدف این مطالعه شناسایی رویکردهای اخبار اقتصادی در خصوص روابط اقتصادی ایران وعراق از راه بررسی مقایسه‌ای روزنامه‌های الصباح و الصباح الجدید است.

آنچه موردنظر است درک ساختار اخبار اقتصادی در هر دو روزنامه در مورد مبادلات اقتصادی بین دو کشور، شناسایی منابع خبری در الصباح و الصباح الجدید در مورد این روابط و شناخت انواع مبادلات اقتصادی تحت پوشش این دو روزنامه است.

علاوه بر این، این پژوهش به بررسی نقش نهادهای مدنی خصوصی و دولتی در روزنامه‌های مربوط به روابط اقتصادی عراق و ایران می‌پردازد و مسائل، مشکلات، چالش‌ها، بحران‌ها، حل مشکلات، نقاط قوت، ضعف و استراتژی‌های روزنامه‌های مرتبط با این روابط اقتصادی را می‌کاود و علاوه بر این به بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌ها در روندهای خبری اقتصادی الصباح و الصباح الجدید در رابطه با روابط اقتصادی بین عراق و ایران می‌پردازد.

این پژوهش با استفاده از نظریه دروازه‌بانی و نظریه برجسته‌سازی به این سوال اصلی می‌پردازد: جهت‌گیری اخبار اقتصادی در روزنامه‌های الصباح و الصباح الجدید در مورد روابط اقتصادی بین عراق و ایران چیست؟ این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی و تحلیل محتوای کمی، نشان داد که الصباح در درجه اول بر اخبار تمرکز دارد و از گزارش‌های دقیق برای انتقال پیام‌های خود استفاده می‌کند، در حالی که توجه کمتری به تحقیقات و مقالات دارد. این روزنامه روابط اقتصادی بین عراق و ایران را برجسته می‌کند و بیشتر گزارش‌ها آموزشی و غیر توصیفی هستند و رویدادهای تاریخی را با تحولات جدید ترکیب می‌کنند. این روزنامه عمیقاً به مسائل مربوط به شهروندان عراقی مانند واردات مواد غذایی از ایران و تأثیر آن بر قیمت ها، و اتکای عراق به گاز ایران برای مقرون به صرفه بودن و عرضه مطمئن آن می‌پردازد، .

الصباح همچنین به شدت به منابع خارجی متکی است و اظهارات مقامات ایرانی را هنگام پوشش واکنش‌های ایران به کار می‌گیرد و در عین حال اتکا به خبرگزاری‌ها را به حداقل می‌رساند.

این روزنامه مبادلات اقتصادی را به طور جامع در زمینه‌های مختلف البته با نوسانات متفاوت پوشش می‌دهد و برای پوشش خود به طور گسترده‌ای به نهادهای دولتی متکی است.

از نظر راهبردی، الصباح بر پرداختن به همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور تمرکز می‌کند و از بزرگ نمایی مسائل و ارائه راه حل‌های بالقوه برای بحران‌ها اجتناب می‌کند.

در مقابل، الصباح الجدید در درجه اول بر اخبار و در درجه دوم به گزارش‌ها برای انتقال پیام‌های خود تمرکز دارد، در حالی که توجه چندانی به مقالات نمی‌کند و هیچ تحقیقی در مورد روابط اقتصادی عراق و ایران انجام نمی‌دهد. این روزنامه برای جلب توجه خوانندگان، نام عراق و ایران را در اکثر عناوین مرتبط با مبادلات اقتصادی آورده است. برای ارائه مبادلات اقتصادی بین عراق و ایران، بدون استفاده از انواع دیگر گزارش‌های روزنامه نگاری، صرفاً بر گزارش‌های خبری متکی است.

الصباح الجدید هنگام پوشش مناسبات اقتصادی و مبادلات تجاری بیشتر به منابع خارجی وابسته است تا منابع داخلی، بر اظهارات مقامات عراقی برای راستی آزمایی اخبار تاکید می‌کند، در حالی که کمتر از اظهارات مقامات ایرانی یا داده‌های دولتی استفاده می‌کند. پوشش این روزنامه حوزه‌های مختلفی مانند کشاورزی، صنعت، گردشگری، محیط زیست، گمرک و بانکداری را در بر می‌گیرد و به شدت به نهادهای دولتی متکی است.

از نظر راهبردی، الصباح الجدید تمایل دارد مشکلات و چالش‌های اقتصادی بین عراق و ایران را برجسته و بزرگنمایی کند، به جای ارائه درک و راه حل‌های متقابل، کمتر بر راه حل‌ها و بیشتر بر تقویت بحران تمرکز می‌کند.