به گزارش روابط عمومی دانشگاه ادیان و مذاهب، در جلسه دفاعیهای که یکشنبه 17 دیماه 96 در سالن کنفرانس شهید بهشتی دانشگاه ادیان و مذاهب با حضور دکتر محمدصالح زارعپور بهعنوان استاد راهنما، و دکتر نعمیه پورمحمدی در جایگاه استاد داور برگزار شد دانشجو علی رضایی نیا از پایاننامهاش دفاع کرد.
در چکیده این پایاننامه آمده است:
جبرگرایی الهیاتی با تکیه بر ناسازگاری علم پیشین خطاناپذیر الهی و اختیار انسان، از اختیار انسان به نفع علم پیشین الهی دست برمیدارد. در مقابلِ جبرگرایی الهیاتی، سه نوع واکنش را میتوان سراغ گرفت. برخی منکر وجود خدا هستند، برخی منکر علم پیشین خطاناپذیر به اعمال اختیاری هستند و برخی هر دو مورد را میپذیرند، اما معتقدند که علم پیشین الهی و اختیار انسان با هم سازگارند. در بخشی از این نوشتار، مدعا و استدلال جبرگرایی الهیاتی موردبررسی قرارگرفته است. در بخشی دیگر خداگرایی گشوده و نسخههای متفاوت آن معرفیشده و استدلالهای خداگرایی گشوده موردبررسی قرارگرفته است. از رهگذر این موارد پاسخ خداگرایی گشوده به جبرگرایی الهیاتی تبیین شده است. موضع مشترک میان نسخههای گوناگون خداگرایی گشوده آن است که علم خدا شامل علم پیشین خطاناپذیر به اعمال اختیاری مخلوقات نیست. نسخههای مختلف خداگرایی گشوده از راههای مختلفی به نفع این مدعا استدلال میکنند. بنابراین پاسخ مشترک حامیان خداگرایی گشوده به جبرگرایی الهیاتی آن است که هرچند علم پیشین خطاناپذیر به یک عمل، با اختیاری بودن آن ناسازگار باشد، اما چنین علمی وجود ندارد تا مانع اختیار انسان شود. افزون بر این در متن حاضر، به گزارش پاسخهای مختلف به جبرگرایی الهیاتی و همچنین نقاط قوت و ضعفی که برای خداگرایی گشوده ذکرشده نیز پرداختهشده است. این موارد میتواند تصور بهتری از پاسخ خداگرایی گشوده به جبرگرایی الهیاتی به دست دهد. بهعلاوه برای سنجش میزان موفقیت پاسخ خداگرایی گشوده، سنجش آن با پاسخهای دیگر، و توجه به نقاط قوت و ضعف آن نیز لازم است.
کلمات کلیدی: خداگرایی گشوده، جبرگرایی الهیاتی، اختیار، جبر، ارادهٔ آزادیمحور، ناسازگارانگاری، علم الهی، علم پیشین خطاناپذیر