به همت دانشکده فلسفه؛

اولین نشست تخصصی فلسفه اخلاق دانشکده فلسفه برگزار شد

تاریخ انتشار:

چیزی به نام «خیر عمومی» یا «سعادت عمومی» وجود ندارد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، به همت دانشکده فلسفه، نشست تخصصی فلسفه اخلاق با حضور و ارائه دکتر رضا تاران با موضوع «نسبت اخلاق و سیاست بر محور خیر عمومی» و دکتر محمد تاجیک با موضوع «انسان سنگی: کاوشی در مفهوم و پیامدهای شیءانگاری» برگزار شد.

در ابتدای این نشست دکتر رضا تاران پژوهشگر پژوهشکده اندیشه دینی معاصر بیان کرد: عبارت «منافع اقویا» و برهانی که آن را به عنوان هدف همه دولت‌ها تعریف می‌کند، در جمهوریت افلاطون به تراسیماخوس نسبت داده شده است. تراسیماخوس معتقد بود انسان‌ها ذاتا باهم بیگانه‌اند؛ از این رو، چیزی به نام «خیر عمومی» یا «سعادت عمومی» وجود ندارد. غایات هر کس نه‌تنها صرفا از آنِ اوست و به دیگران تعلق ندارد بلکه احتمال دارد که با غایات دیگران در تعارف باشد.

وی گفت: بنابراین، هر کس که قدرت دارد، تنها به دنبال خیر خویش است و برای بدست آوردن آن، سعادت دیگران را قربانی می‌کند. چنین استنباط می‌شود که حتی موثرترین و محترم‌ترین شکا جامعه و دولت که خود را بر حسب معمول در شمار جوامعی می‌داند که مورد پشتیبانی خدا و خلق است، صرفا فریبی بزرگ بیش نباشد. چنین نظامی خود را تجسم منافع همگان می‌نمایاند؛ اما این ادعا در حقیقت فقط ترفندی است که صاحبان قدرت با آن هرچه می‌خواهند، به دست آوردند. گلن تیندر می‌گوید: «گفتن اینکه هدف اصلی تفکر سیاسی، رد نظریات تراسیماخوس بوده است، ادعای چندان گزافی نیست».

این پژوهشگر پژوهشکده اندیشه دینی معاصر ادامه داد: اندیشمندان و فیلسوفان سیاسی تلاش کرده‌اند به‌گونه‌ای ادعای تراسیماخوس را رد کنند و دولت را در راستای خیر همگان بدانند یا لااقل توصیه کنند دولت باید اقتدار خود را در راستای خیر همگان اعمال کند، هر چند مبانی و استدلالهای متفاوتی برای تفسیر «خیر عمومی» به کار برده‌اند.

دکتر رضا تاران در پایان افزود: این پرسش مطرح است که مفهوم خیر عمومی در ایران امروز چگونه با بی‌هنجاری مواجه شده است و آیا می‌توان در تفسیر خیر عمومی به توافق رسید یا خیر.

در ادامه دکتر محمد تاجیک پژوهشگر پژوهشکده زن و خانواده بیان کرد: به طور معمول، همه ما از دیدن بی‌عدالتی آزرده می‌شویم. بی‌عدالتی نتیجه مقدمات و عللی است که کمتر به آن‌ها پرداخته شده است.

این پژوهشگر پژوهشکده زن و خانواده افزود: در این گفتگو، در پی آن هستیم که یکی از علل شکل‌گیری بی‌عدالتی، یعنی شیءانگاری، را بررسی کنیم. شیءانگاری مفهومی فلسفی-روانشناختی است که به معنای رفتار با دیگران همچون اشیای بی‌جان است. در این فرایند، انسانیت و عاملیت فرد نادیده گرفته می‌شود و این برداشت نادرست از دیگری، زمینه‌ساز بسیاری از بی‌عدالتی‌ها و تبعیض‌های رفتاری می‌شود.

دکتر تاجیک در پایان افزود: بخش دیگری از بحث به بررسی آثار منفی و گسترده شیءانگاری در جوامع امروزی اختصاص دارد، و در ادامه باید موضوع ابعاد تربیتی این مفهوم در محیط خانواده مورد توجه قرار می‌گیرد.

وی همچنین راهکارهایی برای رهایی از فرهنگ شیءانگارانه‌ای که بخشی از جامعه را دربر گرفته است، را ارائه داد.

350a9669
350a9669
350a9684-2
350a9686
350a9695
350a9698-2
350a9700
350a9702
350a9712
350a9720
350a9726-2
350a9728-3
350a9732-2

مطالب مشابه