به گزارش روابط عمومی دانشگاه ادیان و مذاهب، در جلسه دفاعیه‌ای که سه‌شنبه 12 دی 96 در سالن کنفرانس امام موسی صدر دانشگاه ادیان و مذاهب با حضور حجت‌الاسلام دکتر عزالدین رضا نژاد به‌عنوان استاد راهنما، حجج‌اسلام آقایان دکتر محمد مسجدجامعی و علی‌اکبر باقری، اساتید مشاور و حجج‌اسلام آقایان دکتر شریعتمداری، روزبهانی و درویشی در جایگاه استاد داور برگزار شد، دانشجو محمدرضا مصحفی از پایان‌نامه‌اش دفاع کرد.

در چکیده این پایان‌نامه آمده است:

اندیشهٔ رکن رابع ایمان به‌عنوان اندیشهٔ محوری شیخیه ریشه در افکار شیخ احمد احسایی یعنی پدیدهٔ مرموز قرن سیزدهم هجری دارد و توسط جانشین او سید کاظم رشتی به ظهور و بروز رسید و توسط حاج محمد کریم‌خان کرمانی مدوّن گشت این اندیشه با ریشه‌های شخصیتی خودمحورانه و انحصارگرایانهٔ این سه نفر در ارتباط تنگاتنگ قرار دارد که از غلو در مقام ائمّهٔ شیعه (علیهم‌السلام) آغاز می‌شود و با خودبزرگ‌بینی این سه شخصیت ادامه می‌یابد و به ادّعاهای گزافه و کیش شخصیت فردگرایانه یعنی وحدت ناطق و حامل علم مشایخ می‌انجامد. این پژوهش توصیفی- تحلیلی با بررسی بسترهای تاریخی و فکری نشئت این اندیشه آغاز می‌شود و سپس مبانی تکوین نظری و نوعی این اندیشه مورد کندوکاو قرار می‌گیرد و با غور در سیر تطور آن از مقوله‌ای نظری و نوعی به مقوله‌ای عینی و مصداقی ادامه می‌یابد و پا به پای هر مرحله به نقّادی آفرینندگان و پرورندگان این اندیشه می‌پردازد و نشان می‌دهد که این اندیشه از بدو تولد ابتدایی و در مراحل رشد میانی و سرانجام بلوغ و ثمردهی، اندیشه‌ای معیوب و منحرف نسبت به طراز کتاب و سنّت و عقل و اجماع علمای امامیه بوده است.

کلمات کلیدی: شیخیه، رکن رابع، وحدت ناطق، شیخ احسایی، سید رشتی، حاج محمد کریم‌خان کرمانی