گفتگو، زبان گویا و قدرت بیان از بالاترین کمالات انسانی است که موجب تمایز و برتری وی بر تمام مخلوقات شده است. گفتگو و بیان قدمتی به تاریخ بشر و خلقت این موجود خاکی دارد. همچنین گفتگوی ادیان از دیرزمان در میان پیروان ادیان الهی مرسوم بوده هرچند در دورانی هر کدام در جهت نشان دادن برتری خود به این مهم اقدام نموده، اما گفتگوی ادیان که چندی است از آن سخن به میان آمده مقوله‌ای جدای از این مباحث بوده و در جهت نزدیک نمودن و صلح و سازش، محملی برای خود به راه انداخته است. اصطلاح گفتگوی ادیان از نیمه دوم قرن بیستم در اکثر جوامع دینی خود را به رسمیت شناسانده و در این راستا بزرگانی از ادیان مختلف در اجرای این امر همت گماشته‌اند و پیروانی از تمام ادیان جهان بر این مسئله اتفاق نموده و در حال جریان‌سازی برنامه‌های جامع و جهانی هستند.

اما از باب شفاف‌تر شدن الزامات و فوائد گفتگوی ادیان لازم است به این موضوع پرداخته شود که ضرورت‌های گفتگوی ادیان چیست؟ این پرسش از باب شک و تردید در اصل بحث نبوده اما ذهن بسیاری از اندیشمندان این حوزه را به خود مشغول نموده است. باید توجه داشت که از مهمترین مشخصه‌های جامعه کنونی جهانی، کثرت‌گرایی عام است و تفاوت‌ها و گوناگونی‌هاي دنیاي امروز باعث می‌شود پیروان ادیان الهی گردهم آیند و با همکاري و مشورت با یکدیگر درباره مشکلات و موضوعاتی که منافع کل بشریت را تهدید می کند، چاره‌اندیشی کنند. هماهنگی و تعامل بین ادیان و پیروان آنها، یکی از ملزومات ضروري این برهه از زمان به شمار می‌آید.

اهمیت و ضرورت گفتگوی ادیان

مسائل و معضلاتی که همه ادیان را در معرض نگرانی‌ها و تهدیدات مشترك قرار داده، نه تنها گفتگوي ادیان ضروري و اجتناب‌ناپذیر است، بلکه اکنون می‌بایست پا را از حوزه گفتگو فراتر گذاشته و عملاً براي مقابله با تهدیدات و نگرانی‌هاي موجود، با اشتراك مساعی ادیان، خط مشی واحد و سیاست‌گذاري مشخص و مشترکی را اتخاذ نمود.

امروزه بخش بزرگی از آلام و مصائب بشري نظیر نسل‌کشی‌ها، قتل عام‌ها، نژادپرستی‌ها و کشتارها، مسائل ذاتاً سیاسی نیستند، بلکه موضوعاتی مرتبط با حقوق بشرند و ادیان در این موارد مواضع روشنی داشته و هرگونه اقدام جنایت‌آمیز، نژادپرستی و قتل و کشتار را محکوم می‌کنند.

گفتگوي ادیان، تنها راه مستقیم رسیدن به درك متقابل اعتقادي و دینی ادیان از یکدیگر است.

گفتگوي ادیان، مسیر حل و فصل مسائل بین ادیان را هموار و کوتاه‌تر می‌نماید و با کاهش مناقشات، دنیاي امن‌تري براي پیروان ادیان و عموم انسان‌ها می‌سازد.

اهداف گروه گفتگوی ادیان

• این مرکز با استعانت از خداوند متعال در جهت ایجاد فضای صلح و گفتگو اقدام به برپایی و کار خود را بر مبنای احترام و تعامل متقابل آغاز نموده است؛
• تبیین مبانی فکری و نظری گفتگوی ادیان و آشنایی با مشترکات و مفترقات ادیان در جهت رفع موانع و استحکام مرزهای مشترک؛
• بررسی و ارائه راه‌کارهای عملی گفتگویی ادیان و برداشتن گامی موثر به سوی صلح جهانی با بهره‌گیری از پتانسیل‌های فعال در ادیان مختلف؛
• ایجاد بستری مناسب جهت گفتگوهایی آزاد و دور از تنش برای گروه‌های دینی مختلف در نشست‌های علمی مشترک؛
• رفع سوء‌تفاهم‌ها و تعصبات زیاد از حد دینی و شبهه‌زدایی از اتهامات و اختلافات بی‌اساس نسبت به دیگر ادیان؛
• شناسایی نقشه‌های صاحبان زور و زر و تزویر در ایجاد تفرقه و گسست در بین ادیان و ارائه راه کارهایی جهت جلوگیری از این دست اقدامات و نزدیکی ادیان به یکدیگر؛
• هماهنگی و همکاری مجموعه‌های گفتگوی ادیان در داخل و خارج از کشور؛
• شناسایی و جلب همکاری پژوهشگران، پیشگامان و دانشجویان علاقه‌مند به گفتگوی ادیان؛
• گسترش فرهنگ گفتگوی ادیان در میان طلاب و دانشجویان.