حجت الاسلام و المسلمین دکتر غفوری نژاد رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب واحد مشهد در گفتگوی تلفنی با رادیو خراسان رضوی پیرامون پیوند عید قربان و عید غدیر، بیان فرمودند:

یکی از آموزه های مهم عید قربان فرمان برداری حضرت ابراهیم (ع) از امر الهی نسبت به ذبح حضرت اسماعیل (ع) بود. در عید غدیر نیز آنچه خداوند از مسلمانان انتظار داشت، تسلیم بودن آنها و پذیرش امر خدا بر ولایت و جانشینی امیرالمومنین (ع) بعد از پیامبر (ص) بود.

وقتی حضرت ابراهیم (ع) فرزندشان را از امر ذبح و قربانی مطلع کردند، ایشان فرمودند: «يَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِي إِنْ شَاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِينَ» (صافات/102)

این کلام حضرت اسماعیل (ع) نشان دهنده میزان رضایت و تسلیم ایشان نسبت به امر پروردگار است.

علامه طباطبائی (رحمه الله) در ذیل این آیه شریفه دو نکته را بیان می کنند:

اول اینکه حضرت اسماعیل (ع) کلام خود را با «يَا أَبَتِ» آغاز می کند تا اینکه عاطفه پدری مانع امتثال امر الهی نشود و دیگر اینکه عبارت «سَتَجِدُنِي إِنْ شَاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِينَ» نیز نشان دهنده ادب و تسلیم محض ایشان در پیشگاه خدا می باشد.

وقایع زندگی حضرت ابراهیم (ع) سیر عبودیت و بندگی است که از نفس اماره انسان آغاز و به حقیقت القدس و قرب الهی منتهی می شود و این فاصله با تسلیم و بندگی محض همراه است.

اینکه از سه دین یهودیت، مسیحیت و اسلام، با نام ادیان ابراهیمی یاد می شود به این دلیل است که آن ها توحید و یکتا پرستی را از حضرت ابراهیم (ع) گرفته اند و بسیاری از آموزه‌های دین ما نیز ریشه در تعالیم ایشان دارد.

دکتر غفوری نژاد در پاسخ سوالی پیرامون جایگاه سنت قربانی در اسلام، اینگونه پاسخ دادند:

قربانی سنتی است که قرآن کریم در این باره می فرماید: «لَنْ يَنَالَ اللَّهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَاؤُهَا وَلَكِنْ يَنَالُهُ التَّقْوَى مِنْكُمْ كَذَلِكَ سَخَّرَهَا لَكُمْ لِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ وَبَشِّرِ الْمُحْسِنِينَ». (حج/37)

علامه طباطبایی در تفسیر این آیه می فرماید که قربانی تاثیری در روح آدمی می‌گزارد که منجر به تقویت ملکه تقوی در او می‌شود.

از طرفی مساله قربانی در ماجرای حضرت هابیل و قابیل نیز وجود دارد: «فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِمَا وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّكَ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ». (مائده/27)

در این آیه شریفه حضرت هابیل سر پذیرفته شدن قربانی خود را اینگونه بیان کرده که خداوند فقط از متقین می پذیرد.

دکتر غفوری نژاد در بخش آخر سخنان خود پیرامون جایگاه ولایت در دین اسلام، این گونه بیان کردند:

روایاتی داریم که ارکان دین اسلام را این گونه معرفی می کند: «بُنِیَ الْإِسْلَامُ عَلى‏ خَمْسٍ‏: عَلَی الصَّلَاةِ وَ الزَّکَاةِ وَ الْحَجِّ وَ الصَّوْمِ‏ وَ الْوِلَایَةِ وَ لَمْ یُنَادَ بِشَیْ‏ءٍ کَمَا نُودِیَ بِالْوِلَایَةِ».

اما چرا به ولایت این قدر تاکید شده است؟

در داستان سجده ملائک بر انسان، ابلیس که از جنیان بود به سبب کثرت عبادت در زمره ملائک قرار گرفت و امر خدا به فرشتگان مبنی بر سجده بر آدم نیز شامل حال او شد. اما چون از این امر خدا نافرمانی کرد، علاوه بر تباهی عباداتش از درگاه الهی نیز رانده شد. لذا از این داستان فهمیده می شود که خداوند از بندگان اطاعت می خواهد و در ماجرای غدیر هم چون ولایت امیرالمومنین (ع) نقش حیاتی در هدایت و سعادت بشر دارد، خداوند از مسلمانان در کنار سایر تکالیف، مساله پذیرش ولایت را می خواهد تا سعادتمندی شامل حال مومنین بشود و اهمیت مساله ولایت بقدری است که اگر فردی از این امر سرپیچی کند، سایر عبادات او نیز اجری نخواهد داشت.