پس از نزدیک به دو هفته پر جنب و جوش و برنامه های علمی و فرهنگی سومین دوره بین المللی کوتاه مدت شیعه شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب پایان یافت.
به گزارش مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی دانشگاه ادیان و مذاهب، در این دوره تخصصی بین المللی که از اول تا دوازدهم شهریور با شرکت پژوهشگرانی از امریکا، آلمان، اتریش، استرالیا، آفریقای جنوبی، لهستان، انگلستان، نیجریه، لبنان، ژاپن، کره جنوبی و اندونزی برگزار شد، شرکت کنندگان با مهمترین سرفصل های تاریخی و اعتقادی تشیع از جمله تاریخ شکل گیری، جغرافیای جمعیتی، مبانی کلامی، اعتقادی و الهیاتی و نیز دیدگاه ها و دکترین سیاسی و آخرت شناختی تشیع با تدریس استادان زبده حوزه و دانشگاه آشنا شدند.
شرکت کنندگان در این دوره که از میان پژوهشگران علاقه مند به شناخت تشیع و از طریق رایزنی دانشگاه ادیان و مذاهب با دانشگاه های خارجی طرف همکاری و نیز میهمانانی که تا کنون از این دانشگاه بازدید داشته اند شناسایی و انتخاب شده بودند علاوه بر حضور در دانشگاه ادیان و مذاهب قم به شهرهای تهران، اصفهان و محلات نیز سفر کردند و علاوه بر حضور در کلاس های تئوریک و نشست های تخصصی برنامه ریزی شده به بازدید از اماکن تاریخی و مذهبی مربوط به اقلیت های دینی در ایران و نیز مطالعه فرهنگ و آداب و رسوم تشیع نیز پرداختند.
برنامه های روز اول؛
افتتاحیه در موزه باغ ملک و صرف نهار با فلاسفه ایران
این پژوهشگران که در بین آنها اتریشی ها با شش نفر بیشترین شرکت کننده را در مقایسه با سایر کشورها داشتند، ابتدا در روز اول شهریور در تهران در موزه باغ ملک در افتتاحیه دوره شرکت کردند که با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین نواب رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب همراه بود. وی در این مراسم ایران را یکی از قربانیان بزرگ تروریسم خواند و بر لزوم تعامل ادیان برای مقابله با تروریسم که مورد تایید هیچ دینی نیست تاکید کرد.
دیگر برنامه روز نخست گروه شیعه شناسی بازید از پژوهشگاه حکمت و فلسفه ایران و دیدار با حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه رئیس این موسسه بود که طی آن وی در سخنانی ضمن معرفی مؤسسه در پاسخ به یکی از حاضران، در بیان معنای فلسفه اسلامی به سه معنا در فلسفه یعنی فلسفه فیلسوفان مسلمان، فلسفه تمدن اسلامی و استفاده از متون اسلامی دربخش عقلیات فلسفه اشاره کرد و گفت: ایران با سایر کشورهای اسلامی متفاوت است. مردم ایران از قدیم به حکمت و فلسفه علاقهمند بودهاند. علاقه ایرانیان به اسلام هم از روی حکمتدوستی آنان بوده است و حضور نسل جوان در مجالس مذهبی نشان میدهد گرایش جوانان به اسلام بالا است.
برنامه های روز دوم؛
بازدید از کنیسه، کلیسا و مرکز گفتگوی ادیان
شرکت کنندگان در سومین دوره بین المللی کوتاه مدت شیعه شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب در روز دوم حضورشان در ایران به بازدید کنیسه یوسف آباد، کلیسای ارامنه و نیز مرکز بینالمللی گفتگوی ادیان و تمدنهای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی رفتند.
این برنامه صبح زود و همزمان با طلوع آفتاب آغاز شد تا اعضای گروه بتوانند از نزدیک شاهد برگزاری نماز صبح روز سه شنبه یهودیان در کنیسه یوسف آباد تهران باشند، هر چند که پیش از این بازید حتی وجود کنیسه در تهران را نیز باور نداشتند، تا چه رسد به فعال بودن و اجرای مناسک در آن.
در این بازدید، گروه پس از حدود یک ساعت تماشای آیین نماز صبح کلیمیان تهرانی با ایشان از نزدیک به گفتگو پرداخته و سوالاتی مطرح کردند که استاد تهرانی از ربای های برجسته کلیمی به آنها پاسخ گفت.
مهمترین سوالات اعضای دوره شیعه شناسی درباره میزان آزادی دینی یهودیان در ایران بود که استاد تهرانی در پاسخ به آن وضعیت را بسیار مطلوب و رضایت بخش دانست و آزادی انجام مناسک و نیز دایر بودن چندین کنیسه و مدرسه ویژه یهودیان را مصداق آن دانست.
دومین بخش برنامه شرکت کنندگان در سومین دوره بین المللی کوتاه مدت شیعه شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب در روز دوم حضورشان در ایران به بازدید از کلیسای ارامنه و دیدار با اسقف اعظم سبوه سرکیسیان، رئیس خلیفه گری ارامنه تهران و شمال ایران اختصاص داشت.
اسقف سرکیسیان در این دیدار استقبال گرمی از میهمانانش داشت و با توجه به تنوع ملیتی اعضای گروه آن را چکیده مردم جهان خواند و به ایشان خوشامد گفت.
سرکیسیان سپس در سخنانی با توجه به اوضاع خشونت بار منطقه خاورمیانه از کشتار انسان های بیگناه از هر دینی اظهار تاسف کرد و گفت: البته ما در این باره تنها به ابراز تاسف بسنده نکرده ایم و با کمک های داوطلبانه خیران توانسته ایم حمایت های مالی خوبی از آسیب دیدگان از جنگ سوریه داشته باشیم.
وی همچنین آزادی فعالیت های دینی مسیحیان در ایران را بسیار مطلوب توصیف کرد و با اشاره به حضور نماینده ایشان در مجلس شورای اسلامی آن را نشانه ای بارز از این آزادی دموکراتیک دانست که در یک کشور اسلامی شیعی مسیحیان با رای خود فردی را برای نمایندگی ایشان در مجلس انتخاب می کنند.
سومین و آخرین بخش از برنامه های اعضای گروه شیعه شناسی در این روز، حضور در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بود که به دعوت مرکز گفتگوی ادیان این سازمان انجام شد.
در این برنامه اعضای گروه شیعه شناسی با حجت الاسلام و المسلمین محمدمهدی تسخیری رئیس و جمعی از معاونان و کارشناسان این مرکز دیدار و گفتگو کردند.
حجت الاسلام و المسلمین تسخیری رئیس مرکز بینالمللی گفتگوی ادیان و تمدنهای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در سخنانی ضمن خوشآمدگویی به میهمانان با تحلیلی از اوضاع منطقه بر ضرورت توسعه فرهنگ گفتگو و تعامل میان ادیان و مذاهب گوناگون تاکید کرد.
وی با اشاره به وحشیگری تروریست های داعش در منطقه تحت عنوان اسلام این اعمال را بی ارتباط با هر دین و مذهب خواند که به دست 360 هزار نفر اوباش از 80 کشور دنیا و با حمایت برخی کشورهای عرب منطقه، اسرائیل و نیز قدرت های استکباری صورت می گیرد.
حجت الاسلام و المسلمین تسخیری در بخش دوم برنامه و در پاسخ به سوالات میهمانان در جواب یکی از ایشان که بر لزوم خارج کردن موضوع دین از این نزاع ها تاکید داشت، اغلب حوادث منطقه را سیاسی و نه دینی خواند و افزود: قدرت های استکباری برای فروش جنگ افزار های خود و نیز تامین امنیت اسرائیل این درگیری های را دامن می زنند و گرنه چگونه بود که تا پیش از این درگیری ها در عراق و سوریه سنی و شیعه با دروزی و علوی کنار هم در آرامش زندگی می کردند.
پایان بخش دیدار شرکت کنندگان سومین دوره بین المللی کوتاه مدت شیعه شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ضیافت نهاری بود که از سوی مرکز گفتگوی ادیان این سازمان تریب داده شده بود. اعضای این گروه پس از این ضیافت به برنامه های خود در تهران پایان داده و به سمت اصفهان حرکت کردند.
برنامه های روز سوم تا هشتم
بازدید از پایتخت هنری ایران و آغاز کلاس ها در محلات
شرکت کنندگان سومین دوره بین المللی کوتاه مدت شیعه شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب دو روز را در اصفهان به بازدید از اماکن تاریخی گذراندند و پس از آن در شهر زیبای محلات کلاس های خود را آغاز کردند.
آنها در این کلاس ها با تدریس دکتر حمیدرضا شریعتمداری از تاریخ پیدایش تشیع و فرقه های آن شنیدند و اجتهاد و مرجعیت دینی در تشیع را با تدریس دکتر محمدصادق ابوطالبی بررسی کردند.
امامت در تشیع را با تدریس دکتر امداد توران کاویدند و سپس به مناسک دینی در تشیع با تدریس دکتر محمدباقر طالبی دارابی نگاهی جامعه شناختی انداختند و در پایان برنامه های تئوربک محلات با حضور در کلاس دکتر محمد جاودان با تمدن شیعی آشنا شدند.
برنامه های سه روز پایانی
حضور در قم و دانشگاه ادیان و مذاهب
این گروه بین المللی سپس در روز سه شنبه نهم شهریور ماه عازم قم شدند و در اولین بخش برنامه شان با حضور در مرکز مطالعات اسلامی با تدریس دکتر محمد علی شمالی مدیر این مرکز، با منابع تفکر و عقلانیت شیعی آشنایی پیدا کردند.
شیعه شناسان سپس در دانشگاه ادیان و مذاهب حضور یافتند تا دومین دوره کلاس های علمی دوره را برگزار کنند. ایشان طی این دوره با تدریس دکتر موحدیان عطار در موضوع دکترین مهدویت در شیعه کاوش کردند، اخلاقیات در تشیع را با تدریس دکتر سید حسن اسلامی بیشتر شناختند و زن و خانواده در تشیع را با تدریس خانم دکتر توفیقی، به مطالعات شان افزودند و در پایان تفکر سیاسی شیعه را با تدریس دکتر احمد واعظی آموختند. گفتنی است به غیر از دکتر واعظی که ریاست دفتر تبلیغات حوزه را بر عهده دارد سایر اساتید این دوره از اعضای هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب بودند.
شرکت کنندگان این دوره در پایان حضور در قم با حجت الاسلام و المسلمین شهرستانی نماینده تام الاختیار آیت الله سیستانی در ایران دیدار کردند.
حجتالاسلام و المسلمین شهرستانی در این دیدار ضمن استقبالی گرم از میهمانان در سخنانی با توجه به اوضاع خشونت بار منطقه خاورمیانه از کشتار انسانهای بیگناه اظهار تاسف کرد و گفت: آنچه مایه تاسف است این است که در کشورهای غربی دولتها با استفاده از قدرت رسانهای خود وقایع را کاملا وارونه و به نفع خود منعکس میکنند و ما به دلیل ضعفی که متاسفانه در این حوزه داریم نمیتوانیم واقعیت موجود را به خوبی به مردم دنیا منتقل کنیم.
وی در ادامه از شرکت کنندگان در سومین دوره بینالمللی کوتاه مدت شیعهشناسی دانشگاه ادیان و مذاهب درخواست کرد که پس از بازگشت به کشورشان تمام آنچه را در ایران تجربه کردهاند مانند یک پیامآور به دیگران منتقل کنند و آنها را از سوء تفاهم نسبت به اسلام و مسلمانان و به ویژه شیعیان در آورند.
بازدید از مدرسه علمیه معصومیه (ویژه آقایان حاضر در گروه) و مرکز تحقیقات زنان و خانواده وابسته به حوزه علمیه قم (ویژه بانوان گروه) آخرین برنامه روز پایانی شرکت کنندگان سومین دوره بین المللی کوتاه مدت شیعه شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب بود.