از پایان نامه «نقش تربیتی نیایش از منظر قرآن و عهد جدید» دفاع شد
از پایان‌نامه «نقش تربیتی نیایش از منظر قرآن و عهد جدید» دفاع شد
از عنوان «نقش تربیتی نیایش از منظر قرآن و عهد جدید» در قالب پایان‌نامه کارشناسی ارشد در سالن امام موسی صدر دانشگاه دفاع شد.
به گزارش گروه تأمین اخبار و اطلاعات علمی دانشگاه ادیان و مذاهب، در این جلسه دانشجو محمدعلی امینی از پایان‌نامه خود با عنوان «نقش تربیتی نیایش از منظر قرآن و عهد جدید» دفاع کرد؛ حجت الاسلام و المسلمین دکتر انصاری پور استاد راهنما و حجت الاسلام و المسلمین دکتر عبدالرحیم سلیمانی استاد مشاور این پایان‌نامه بودند و حجت الاسلام و المسلمین دکتر صادق نیا داوری این اثر را بر عهده داشت.
در ابتدای این جلسه محمدعلی امینی خلاصه‌ای از پایان‌نامه خود را قرائت نمود و سپس حجت الاسلام و المسلمین دکتر صادق نیا به داوری این اثر پرداخت و گفت: اولین اشکال این رساله مشکل در فصلبندی آن است که به درستی صورت نگرفته است، همچنین سوال و مسئله اصلی رساله مشخص نیست.
وی افزود: در پایان‌نامه گفته شده که میان تربیت و نیایش ارتباط معناداری وجود دارد ولی هیچ آیه یا نمونه ملموسی در این زمینه آورده نشده است. همچنین رساله مطالب اضافه‌ای دارد که خارج از موضوع بوده و حذف آنها خللی به متن وارد نمی‌کند به عنوان نمونه در ذیل بحث تربیت، مکاتب تربیتی آورده شده که نیازی به آمدن این مکاتب نبوده است.
دکتر صادق نیا ادامه داد: این مطالب زائد به اندازه‌ای زیاد است که گاهی این مطالب به 60 صفحه هم می‌رسد مثلا از صفحه 14 تا 28 از همین مطالب زائد است. در صفحه 300 نیز نتایجی بیان شده ولی مشخص نیست که این نتایج از کدام بخش‌های رساله گرفته شده و این نتایج مطلب پیشینی در متن پایان‌نامه ندارند.
وی خاطر نشان کرد: در بسیاری از بخش‌های پایان‌نامه تعابیری مانند «دیدیم که» یا «بیان کردیم که» و… به کار برده شده ولی مشخص نیست این مطالب قبلا در کجای رساله آورده شده است که برای نمونه می‌توان به صفحات 261، 263، 301، 303 و… اشاره کرد، ایراد دیگر به سوال اصلی و فرعی رساله مربوط می‌شود که هیچ ارتباطی با پیش‌بینی نظری رساله ندارند و نحوه چینش منابع نیز به شکل استاندارد نیست.
مدیر گروه ادیان ابراهیمی دانشگاه تصریح کرد: در طرح تفصیلی پایان‌نامه منابعی ذکر شده که در متن آن وجود ندارند و برخی از منابعی که به کار برده شده نیز ارزش چندانی ندارد مثلا برخی از منابع جزوه دوره کارشناسی دانشجو بوده است، نکته دیگر اینکه حجم منابع با حجم پایان‌نامه همخوانی ندارد و به نسبت حجم پایان‌نامه به منابع کمی رجوع شده است مثلا فقط به یک منبع انگلیسی رجوع شده که با توجه به موضوع می‌بایست به منابع بیشتری رجوع می‌شد.
وی در پایان تأکید کرد: التبه نباید غافل شد که نقل قول‌های که صورت گرفته با مراجعه به منابع بوده و مطالب نیز با مراجعه مستقیم به منابع آورده شده است و تلاش‌های دانشجو را برای جمع‌آوری و نگارش مطالب این پایان‌نامه نباید نادیده گرفت.
پس از سخنان استاد داور، محمدعلی امینی در دفاع از ایرادات وارده گفت: در مورد اینکه منابع پایان‌نامه کم است باید بگویم که بنده فکر می‌کردم که منابع کافی است و در مورد ارجاعات نیز اشکال وارد است و در مورد اینکه منابع اعتبار چندانی ندارد نیز باید گفت که این ایراد هم وارد است.
وی افزود: در رابطه با مطالبی که با عنوان «دیدیم که» و… آمده باید گفت که اشکال وارد است و می‌بایست صفحه مطالب پیشین ذکر می‌شد ولی با این کار حجم رساله بیشتر از این هم می‌شد، در مورد اینکه چرا نمونه‌هایی از قرآن آورده نشده هم باید بگویم که هدف رساله این نبوده است.
در ادامه جلسه دکتر سلیمان پور، استاد مشاور این پایان‌نامه بیان داشت: با توجه به اینکه یک سیر منطقی پشت محتوای این رساله وجود دارد می‌توان از این اشکال که فصلبندی پایان‌نامه به درستی صورت نگرفته چشم پوشی کرد زیرا هنوز عرف پایان‌نامه نویسی در دانشگاه‌های ایران به سمت فصل‌بندی‌های آکادمیک که منظور نظر استاد داور است، نرفته، ضمن اینکه دانشجو زحمت زیادی کشیده و زحمات او را نباید نادیده گرفت، او هم به تک تک منابع رجوع کرده و هم مطالب را موشکافی نموده و با بی دقتی از کنار مطالب عبور نکرده است.
دکتر انصاری پور نیز در دفاع از این پایان‌نامه گفت: ایرادات استاد داور عمدتا به حق است، ولی انصافا برای این رساله زحمت زیادی کشیده شده و یک سیر منطقی بر کل آن حاکم است. در مورد پرسش اصلی رساله هم باید گفت که پرسش اصلی رساله بسیار واضح است و حتی می‌توان از عنوان نیز به این پرسش پی برد و تقسیم کارکردهای نیایش به سه بخش نیز کار خوبی است و نباید از آن به عنوان یک ایراد یاد کرد.
در ذیل چکیده این پایان‌نامه ارائه می‌گردد.
چکیده:
در آموزه‌های کتاب مقدس دو دین بزرگ الهی و زنده دنیا (اسلام و مسیحیت)، سهم نیایش در تربیت چیست؟ این رساله با موضوع «نقش تربیتی نیایش از منظر قرآن و عهد جدید»، در تلاش است نقش کمی و کیفی نیایش بر تربیت را کشف کند. این درحالی است که امروزه مطالعات عمومی درباره دعا و بررسی جامع آن، هنوز ابتدایی و خام است.
در رساله حاضر، برای انجام این مهم، ابتدا کلمات نیایش و تربیت واژه‌شناسی شده و یادآوری شده است که نیایش می‌تواند عهده‌دار دو مسأله مهم مرتبط با تربیت گردد: اولا سیر تربیت فکری، اخلاقی و عملی انسان را ترسیم کند. ثانیا هندسه سه بعدی عقیده اخلاق و عمل را در آن مکتب به نمایش بگذارند.
کشف قوانین، چهارچوب‌ها و جهت‌گیری‌های نیایش در کتب آسمانی، تبیین کننده کم و کیف رابطه حضوری با مبدأ و حاکی از منظومه معرفتی و نگاه انسان‌شناسانه و هستی‌شناسانه دو مکتب می‌باشد؛ که در عین حال قابلیت دارد یکی از ملاک‌های مزیت‌سنجی تعالی ادیان قرار گیرد.
سپس در بخش اول به بررسی غایات تربیتی قرآن مجید و نقش تربیتی آیات نیایشی قرآن پرداخته شده و با بررسی حدود 159 آیه و تجزیه و تحلیل آنها به 46 مورد اثر تربیتی اشاره شده است. همچنین در بخش دوم رساله که متصدی پژوهش در عهد جدید می‌باشد، با بررسی قریب به 120 آیه نیایشی، 15 مورد از آثار اختصاصی نیایش تبیین گردید.
بدین لحاظ در بخش سوم که به منظور بررسی تطبیقی نقش نیایش در تربیت از منظر دو کتاب طراحی شده، فریضه تحقیق تأیید می‌گردد و به این نتیجه روشن می‌رسیم که نیایش و تربیت نیایشی، یکی از وجوه اشتراک اسلام و مسیحیت است و در این دو دین الهی نه تنها نیایش بر جریان تربیت مؤثر دانسته شده بلکه آثار تربیتی بی‌بدیلی بر نیایش مترتب است که با هیچ چیز دیگر نمی‌تواند جایگزین گردد.
در حقیقت مفهوم و ابعاد نیایش در هر یک از این دو متن مقدس، آخرین پرده هنرنمایی برای ارائه انسان کامل از منظر آن دو متن شمرده می‌شود. همچنین در این جمع‌بندی، مقایسه مزیت‌سنجی، 14 مورد از مزایا و برتری‌های مکتب تربیتی قرآن نسبت به عهد جدید از افق نیایش احصاء شد.
کلیدواژه‌ها: نیایش، تربیت، قرآن مجید، عهد جدید.
