دانشگاه ادیان و مذاهب یک مرکز دیپلماسی مردمی است
نشست خبری رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب روز چهارشنبه 27 اسفند 1399 در سالن امام موسی صدر دانشگاه ادیان و مذاهب با حضور اصحاب رسانه برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه، حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابوالحسن نواب در ابتدای نشست خبری که با حضور اصحاب رسانه برگزار شد، گفت: بنده قدر خبرنگاران را می‌دانم. خبرنگاران انسان‌های با احساس مسئولیت در جامعه هستند. درد جامعه را می‌دانند و پرسش‌گری می‌کنند. خبرنگاران مدافع حقوق ملت هستند و ایران از کشورهایی است که اصحاب رسانه آن خوش‌نام هستند و جریان سالمی دارد.
دانشگاه ادیان و مذاهب، بزرگ‌ترین دانشگاه غیرانتفاعی کشور
رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب سپس به پاسخ‌گویی به سؤالات خبرنگاران پرداخت و در پاسخ به سؤالی درباره افق و اهدف دانشگاه ادیان و مذاهب اظهار داشت: زمانی که دانشگاه تأسیس شد، فکر نمی‌کردیم که این‌جا باشیم. امروز دانشگاه ادیان و مذاهب بزرگ‌ترین دانشگاه غیرانتفاعی ایران است و دانشجویان تحصیلات تکمیلی آن بیش از هفت هزار نفر هستند.
وی ادامه داد: در برنامه پنج ساله به دنبال آن هستیم تا 20 هزار دانشجو که اغلب آن‌ها خارجی باشند، جذب کنیم. امروزه با پرورش نیرو و از طریق فرهنگی می‌توانیم افکار صحیح خود را به سایر کشورها صادر کنیم. در این راستا باید از فرصت همکاری‌های علمی استفاده کنیم. تاکنون بیش از 400 جلد کتاب منتشر کرده ایم و به دنبال انتشار 2 هزار اثر هستیم. در 5 سال گذشته میزبان 450 هیئت خارجی بودیم و باید به بیش از دو هزار برسد. 35 هیئت از دانشگاه ادیان و مذاهب به کشورهای دیگر اعزام کرده‌ایم و این تعداد باید به 200 هیئت برسد و ضرورت دارد دانشگاه ادیان و مذاهب از دانشگاه‌های مطرح در منطقه باشد.
وی در پاسخ به سؤال یکی از خبرنگاران مبنی بر تعامل با دانشگاه‌های مصر و اهم برنامه‌های آینده برای گفت‌وگوی ادیان و مذاهب گفت: با دانشگاه‌های مختلف جهان تعامل فرهنگی داریم و با شش دانشگاه مصر موافقت‌نامه امضا کرده‌ایم. زمینه همکاری با این کشور فراهم است؛ البته قطع ارتباط ایران و مصر مشکلاتی ایجاد کرده است. روابط با برادران اهل‌سنت را تقویت می‌کنیم. از همه استان‌های سنی‌نشین کشور دانشجو داریم. با کشورهای آلمان، اتریش، ترکیه و … گفت‌وگوی بین‌ادیانی برقرار کرده‌ایم اما به دلیل مشکلات تحریم و کرونا برخی از ارتباطات غیرحضوری است.
کشور از جذب دانشجویی خارجی غافل است
نواب با بیان این‌که برای صدور اندیشه‌های انقلاب اسلامی، از راه دانشگاهی و آموزشی اقدام کنیم، افزود: باید بیش از یک میلیون دانشجوی خارجی در ایران داشته باشیم؛ در حالی که آمار دانشجوی خارجی در ایران کم‌تر از پنجاه هزار نفر است. بخش ترک‌نشین قبرس، صد هزار دانشجوی خارجی دارد و 20 هزار تن از این تعداد، ایرانی هستند. کشورمان همه ظرفیت‌های لازم برای میزبانی دانشجویان خارجی را دارد و متأسفانه ایران از این منبع تأثیرگذار جذب سرمایه غافل است.
وی در پاسخ به پرسشی درباره نحوه آموزش مجازی دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: ما دو نوع سیستم آموزشی برای دانشجویان داریم؛ حضوری و غیرحضوری. برای دانشجویان غیرحضوری، آموزش همیشه به صورت مجازی برگزار می‌شود؛ اما آموزش برای دانشجویان حضوری به دلیل شرایط کرونا مجازی است. با همه‌گیری کرونا در ایران، دانشگاه ادیان و مذاهب برای آموزش مجازی با مشکل مواجه نبود، چون بستر و امکانات و تجهیزات لازم را داشتیم.
رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب درباره اشتغال فارغ‌التحصیلان اظهار داشت: رشته‌های دانشگاه ادیان و مذاهب کاربردی است. فارغ‌التحصیلان دانشگاه ادیان و مذاهب در رایزنی‌های فرهنگی، نمایندگی‌های ولی‌فقیه در دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی و آموزشی فعال هستند. رشته‌های دانشگاه با نیازهای جامعه تعریف شده و تمام دانشجویان دکتری در داخل و خارج از کشور مشغول به کار هستند.
دیدار پاپ با آیت‌الله سیستانی هدیه‌ای برای جهان اسلام بود
وی در پاسخ به سؤالی درباره تحلیل سفر پاپ به عراق و دیدار با آیت‌الله سیستانی گفت: درباره این سفر، رادیوها، تلویزیون‌ها و سایت‌های داخلی و خارجی 16 مصاحبه با من انجام دادند و این نشان می‌دهد که جای مقوله گفت‌وگوی ادیان و مذاهب خالی بود. از این دیدار شاکر هستم و معتقدم این دیدار هدیه‌ای برای اسلام و تشیع است. برخی از پیش خود و بدون آگاهی تحلیل‌هایی را ارائه کردند که مبتنی بر مسائل علمی نیست.
نواب عنوان کرد: پاپ، تنها رهبر کاتولیک‌هاست. اما دلیل اهمیت آن، این است که هم حکومت دارند و واتیکان دولت ـ شهر است و به دولت گره خورده‌اند و تشکیلات منسجم و ثروت زیادی دارد. پاپ فرانسیس برخلاف پاپ‌های دیگر، انسان ساده‌زیستی است. پاپ با شیخ الازهر نیز گفت‌وگو کرده است. دیدار پاپ با آیت‌الله سیستانی مثبت بود و عقبه این دیدار، تلاش‌های 40 ساله گفت‌وگوی ایران با کاتولیک‌ها بود و ما این زمینه را فراهم کردیم. این دیدار را آقای سید جواد خویی هماهنگ کرده است که ما با ایشان ده سال است با تشکیلات کاتولیک‌ها گفت‌وگو می‌کنیم.
طومار مولوی عبدالحمید نشانگر وجود آزادی بیان در ایران است
وی در پاسخ به سؤالی درباره آزادی بیان و اعتمادسازی دانشگاه ادیان و مذاهب نسبت به افرادی که به دانشگاه می‌آیند، گفت: دو ماه قبل جناب مولوی عبدالحمید، طوماری چهارده بندی نوشت و خواسته‌هایی را در نماز جمعه مطرح کرد. اگر یک رهبر شیعه در عربستان این درخواست را کرده بود، فردا وی را اعدام می‌کردند اما هیچ‌کس متعرض جناب مولوی عبدالحمید نشد. اما با این حال می‌گویند در کشور ما آزادی نیست! در حالی که نماینده تهران در مجلس با دو میلیون رأی به مجلس راه می‌یابد، یک نماینده اقلیت دینی در ایران با پنج هزار رأی به مجلس راه می‌یابد. به‌جز کشور هند ـ البته قبل از دولت مودی ـ بقیه کشورها درباره آزادی دروغ می‌گویند و با ظاهرسازی خود را حامیان آزادی ادیان می‌دانند. تلاش دولت‌های دیگر این است که مسلمانان و شیعیان را استحاله کنند اما در ایران، پیروان همه مذاهب و ادیان بر دین خود باقی هستند و کسی به آن‌ها کاری ندارد. آزادی پیروان ادیان و مذاهب در ایران کامل است اما بعضی اقلیت‌ها طعمه می‌شوند که طبیعتاً نهادهای امنیتی با آن مبارزه می‌کنند.
رئیس دانشگاه ادیان درباره حضور اساتید مذاهب و ادیان دیگر در دانشگاه ادیان و مذاهب عنوان کرد: اساتید مسیحی، زرتشتی، یهودی و ادیان دیگر برای تدریس به دانشگاه ادیان و مذاهب می‌آیند. از عمان و مغرب استاد دعوت کرده‌ایم. هم‌چنین از اهل‌سنت ترکیه، از بودایی‌ها، از هندوها و سیک‌ها اساتیدی به دانشگاه می‌آیند.
خبرنگاری سؤال خود را درباره دیدگاه حجت‌الاسلام والمسلمین نواب و موضع دانشگاه ادیان و مذاهب درباره طب سنتی پرسید و او چنین جواب داد: اساتید دانشگاه تهران، کتاب بوعلی را نسوزانده‌اند. وزارت بهداشت مخالف طب سنتی نیست و دانشکده‌ای در کشور برای پژوهش درباره طب سنتی داریم. کسی مخالف طب سنتی نیست و در همه کشورها درباره طب سنتی پژوهش می‌کنند. دیدگاه‌های مختلفی درباره طب اسلامی وجود دارد اما بسیاری معتقد به طب اسلامی نیستند و طب با گسترش زمان پیش می‌رود. اما دانشگاه ادیان و مذاهب نسبتی با طب سنتی ندارد.
دانشگاه ادیان و مذاهب یک مرکز دیپلماسی مردمی است
وی در جواب یکی از خبرنگاران درباره گزارشی از انتشارات گفت: دانشگاه ادیان و مذاهب دو انتشارات دارد. پس از گفت‌وگو در شورای کتاب، کتاب‌ها در انتشارات دانشگاه چاپ می‌شود. تاکنون 400 عنوان کتاب منتشر کرده‌ایم و انتشارات ما چندین جایزه کسب کرده است. بعضی آثارمان نیز به چاپ دهم رسیده است.
نواب سپس درباره ارتباط دانشگاه با وزارت خارجه و وجود شعبه برای دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: تاکنون 50 سفیر برای بازدید به دانشگاه ادیان و مذاهب آمده‌اند و به قول آقای دکتر ظریف، دانشگاه ادیان و مذاهب فعال‌ترین مرکز دیپلماسی مردمی است. وزارت خارجه هر درخواستی داشته باشد، انجام می‌دهیم و از طرف دیگر، وزارت خارجه در صدور ویزا و … با ما همکاری می‌کند. درباره شعبه دانشگاه ادیان و مذاهب هم، باید بگویم ما در جایی شعبه نداریم و بنای تأسیس شعبه هم نداریم.
رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب در پاسخ به سؤال فکر تأسیس این دانشگاه عنوان کرد: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، دو ماه به لندن رفتم و از آن‌جا فعالیت‌های خارجی من شروع شد. در دنیا احساس می‌کردم که تشیع را نمی‌شناسند و باید مرکزی برای شناخت شیعه در قم بر اساس گفت‌وگو تأسیس شود. سفرهای بسیاری به خارج از کشور داشته‌ام و ماحصل آن، این است که نه ما دیگر مذاهب و ادیان را می‌شناسیم و نه دیگر ادیان و مذاهب ما را می‌شناسند. لذا باید مرکزی را در قم تأسیس کرد که بتوان ادیان و مذاهب گوناگون را شناخت. مذهبی که معتقد به گفت‌وگو است متعلق به ما است. مذهبی که امامش گفت‌وگو می‌کرد و خود دعوت به گفت‌وگو می‌کرد، مذهب ماست. ما چنین پشتوانه و عقبه فرهنگی را داشته‌ایم.
وی در پاسخ به سؤالی درباره وضعیت کشور هند گفت: تشکیلاتی و دولتی که در هند مستقر است، مثل نازی‌های آلمان است. مودی نخست‌وزیر هند از هندوهای متعصب است و 60 سال پیش تربیت شده است. مسلمانان هند تحت فشار هستند اما آیات جهاد حذف نمی‌شود و قرآن تغییر نمی‌یابد، چون خداوند تضمین کرده که کتابش را حفظ کند. اما امروزه تندروی هندوها نسبت به مسلمانان کاملاً مشهود است.
ریشه مشکلات و نابسامانی‌ها در عدم تحمل است
خبرنگاری دیدگاه حجت‌الاسلام والمسلمین نواب را درباره مشارکت مردم در انتخابات، جویا شد، و وی پاسخ گفت: ان‌شاء‌الله برای انتخابات مشکلی پیش نمی‌آید؛ انتخابات پرشور خواهد بود، چون ماهیت انتخابات ریاست‌جمهوری با مجلس متفاوت است و نباید این دو را با هم مقایسه کنیم. انتخابات ریاست‌جمهوری خاص است و مردم حضور پیدا می‌کنند. ریشه گرانی‌ها و نابسامانی‌ها در عدم تحمل یکدیگر است و نه مسائل اقتصادی. ریشه 90 درصد مشکل گرانی‌ها، در منازعات سیاسی است.
به دلیل مسائل جناحی از سرمایه‌گذاری هزاران میلیاردی در همین استان قم جلوگیری شد
وی در ادامه به ارائه نمونه‌هایی از ممانعت‌ها از رشد اقتصادی به دلیل مسائل سیاسی اشاره کرد و گفت: به دلیل مسائل جناحی از سرمایه‌گذاری هزاران میلیاردی در همین استان قم جلوگیری شد. هفتاد هزار طلبه از نقاط مختلف کشور و از 110 کشور مختلف جهان در شهر قم حضور دارند و همه هم داعیه خدمت به این شهر را دارند اما بعضی هم قسم خورده‌اند که مانع توسعه این شهر شوند. بعضی قسم خورده‌اند که نگذارند این شهر یک قدم توسعه پیدا کند و دشمن توسعه هستند. همین باعث می‌شود که مردم ناراضی شوند. ایجاد اشتغال در استان قم کار سختی نیست. بنده شخصاً ده هزار مسکن در این شهر ساخته‌ام و حتی آمادگی دارم که صد هزار مسکن دیگر بسازم و کارنامه‌ام هم دستم است اما عده‌ای نمی‌خواهند اجازه دهند. لذا تحریم آمریکا گرچه برای ما مطلق بوده است اما ریشه مشکل در جایی دیگر است. اصلاً ادب گفت‌وگو و ادب تحمل و هم‌زیستی را نداریم و نمی‌توانیم یکدیگر را تحمل کنیم. در هر جناحی افراد فاضلی وجود دارند اما بعضی نمی‌توانند بزرگان جناح مقابل یکدیگر را به صرف دسته‌بندی‌های سیاسی تحمل کنند. باید کمی ملی فکر کرد. باید به این فکر کرد که کسی که بیکار است، خواهر و برادر است. آن پسر بیکار، فرزند و پاره تن من است. من باید گریه کنم که چرا او بیکار است نه این‌که بگویم چون فلان‌کس از فلان حزب است نباید به او اجازه فعالیت بدهم. چرا در کشور لبنان مسیحیان بیشترین کتاب را راجع به اهل‌بیت(ع) نوشته‌اند؟ دلیل آن تحمل یکدیگر است. ادب باعث شده که مسیحیان بیش از 11 هزار بیت شعر درباره امام حسین(ع) و اهل‌بیت(ع) بگویند. چرا فقط هندوهای هند و مسیحیان لبنان درباره امام حسین(ع) می‌نویسند؟ روز عاشورا و روز مبعث در هند تعطیل رسمی است. اما ما همگی شیعه و برادر هستیم و به دلیل اختلافات سیاسی به یکدیگر بی‌ادبی می‌کنیم و حرمت یکدیگر را حفظ نمی‌کنیم و یکدیگر را تحمل نمی‌کنیم. چپ و راست روی چشم ما باید جا داشته باشد. ما خواهر وبرادر و ایرانی و مسلمان و شیعه هستیم. با هم اختلاف داریم اما چرا نان یکدیگر را قطع می‌کنیم و چرا کار و اشتغال ایجاد نمی‌کنیم و دست به خودتحریمی می‌زنیم.
چرا برخی به سپاه حمله می‌کنند، در حالی که سپاه، تمام هستی ما و تمام امنیت ماست
چرا برخی به سپاه حمله می‌کنند، در حالی که سپاه، تمام هستی ما و تمام امنیت ماست. ما در دهان گرگ در امنیت زندگی می‌کنیم. نباید به حافظان امنیت بی‌احترامی کنیم، چون عزت و امنیت ما در گرو نیروهای امنیتی است. در کجای دنیا به مقامات حافظ امنیت‌شان گیر می‌دهند؟ من نمی‌گویم سپاه بی‌نقص و عیب است ولی حافظ امنیت من است. امنیت و عزت و شرف من در گرو سپاه است. پیام دانشگاه ادیان و مذاهب به همگان این است که باید یکدیگر را تحمل کنیم. با هم کار کنیم. با هم زندگی کنیم. ما فرهنگ عظیمی داریم. مولوی و حافظ و سعدی داریم. فرهنگ غنی ما به ما ادب و احترام آموخته است. چرا به یکدیگر اهانت می‌کنیم و قدر یکدیگر را نمی‌دانیم. تاریخ ما مملو از تحمل است. کورش از یهودیان حمایت کرد. شاه عباس هنوز در ارمنستان مورد احترام است. چرا که به گفته آنان شاه عباس به ارامنه در بهترین جای اصفهان پناه داد. از فرهنگ قدیم خود، از ادب و تحمل و سابقه خود بریده‌ایم و روی آورده‌ایم به چیزهایی غیر ارزشمند که معلول آن همین فاجعه‌هاست.
هیچ‌کس به دلیل تحصیل در دانشگاه ادیان و مذاهب انحراف فکری پیدا نکرده است
حجت‌الاسلام والمسلمین نواب در پاسخ به سؤال خبرنگاری مبنی بر این‌که برخی به دانشگاه ادیان و مذاهب نقدِ مدرک‌گرایی و احتمال انحراف فکری دانشجویان را طرح می‌کنند، گفت: در دانشگاه ادیان و مذاهب مدرک‌گرایی وجود ندارد و برای مسائل آموزشی دانشجویان ایرانی و خارجی سخت‌گیری می‌شود. دانشگاه ادیان و مذاهب دانشگاه چاپ مدرک نیست. به راحتی مدرکی نمی‌دهیم و من شاهد بودم که یک استاد داور به دانشجویی نمره صفر داد.
حراست دانشگاه ادیان و مذاهب نمونه استانی و کشوری شده است
وی درباره احتمال انحراف دانشجویان اظهار داشت: چشمان نیروهای وزارت اطلاعات باز است و کوچک‌ترین اتفاقات ما را در نظر دارند و رصد می‌کنند. حراست دانشگاه ادیان و مذاهب نمونه استانی و کشوری شده است. در کلیساهای خانگی کتاب‌های دانشگاه ادیان و مذاهب وجود ندارد، چون آن‌ها بی‌سوادها را جذب می‌کنند. اگر فکر می‌کنید کسی ممکن است در یک محیط دانشگاهی مسیحی یا یهودی شود، نشان دهنده ضعف اسلام است. اسلام و تشیع این‌قدر ضعیف نیست. کسی به دینی به غیر از اسلام درنمی‌آید. پروفسور حامد الگار می‌گفت که اسم دانشگاه ادیان و مذاهب پرچم عزت تشیع است. یعنی تشیع این گوهر را دارد که با همه ادیان و مذاهب گفت‌وگو کند و کم نیاورد. ما عرفان اهل‌بیت(ع) داریم و از پس همه عرفان‌ها برمی‌آییم. ما فلسفه اسلامی داریم و از پس همه فلسفه‌ها برمی‌آییم. ما همه چیز داریم و دست‌مان بسیار پر است و گفت‌وگو هم می‌کنیم. 26 سال از تأسیس دانشگاه ادیان و مذاهب می‌گذرد اما گزارشی از انحراف دانشجویان نیامده است.
وی در پاسخ به این سؤال که یک مسیحی یا یهودی نمی‌تواند نماینده مجلس از سوی مسلمانان یا رئیس‌جمهور شود، چگونه با سخن شما مبنی بر آزادی ادیان در ایران تطابق دارد، پاسخ داد: در انتخابات ما همه مسیحیان می‌توانند به مسلمانان رأی دهند. اما برای آن‌ها این ویژگی را قائل شده‌ایم که می‌توانند به نماینده خود رأی دهند تا بتوانند نماینده خاص خود را در مجلس داشته باشند. درباره جواز فقهی سلطه غیر مسلمان بر مسلمان نیز ما حتی پایان‌نامه‌ای در همین دانشگاه ادیان و مذاهب پشت سر گذاشتیم و نتیجه‌اش این بود که می‌تواند یک غیرمسلمان نماینده مسلمان باشد. مسائل دیگری هم هست که باید مطرح شود و حل شود و نقش زمان و مکان در فقه که مرحوم امام فرموده‌اند، برای همین‌جاها است که این گره‌ها حل شود. اما در مورد تنگ‌نظری بعضی باید گفت بله تنگ‌نظری در کشور ما هست و از میان ششصد امام جمعه ممکن است یک امام جمعه نظر متفاوتی داشته باشد و بگوید. شما نباید برآشوبید و بگویید چرا او این حرف را زد. این نشانگر بی‌تحملی ماست. لذا ما باید تحمل کنیم و کار شما خبرنگاران هم روشن‌گری است و هیچ اشکالی هم ندارد.
رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب در پاسخ به سؤالی درباره اقدامات دانشگاه در راستای مبارزه با صهیونیسم گفت: دانشگاه ادیان و مذاهب، روشن‌گری خود را در مقالات و کتاب‌ها ارائه می‌دهد و کار دانشگاه، کار فکری است و نه سیاسی. باید دو مقوله یهودیت را از صهیونیسم جدا کنیم. درباره مسیحی‌های صهیونیسم که عقبه صهیونیست‌هاست، 20 سال پیش کتابی چاپ کرده‌ایم و در کتاب‌ها و مقالات، حتی درباره عقبه آن‌ها هم روشن‌گری کرده‌ایم. ما می‌گوییم یهودیت یک دین است و صهیونیسم یک روش و آیین سیاسی. نه فقط درباره صهیونیست‌ها بلکه درباره بهایی‌ها و وهابیت و جریان‌های سلفی و داعش نیز اجلاس‌های مختلفی در استان‌ها برگزار کرده‌ایم. هیچ سنگری در ایران به اندازه دانشگاه ادیان و مذاهب، علمی با مسئله داعش برخورد نکرد. شاید صدها اجلاس در مناطق سنی‌نشین برگزار کرده‌ایم و مرتب حضور داریم. ما سال‌ها در تهران در مقابل بهائیان ده‌ها اجلاس بزرگ چند هزار نفری برای فرهنگیان برگزار می‌کردیم. دانشگاه جای در بوق و کرنا کردن نیست. تکلیف ما با خدای خودمان از باب وظیفه روشن است و اگر کسی می‌خواهد گزارشی از این قبیل فعالیت‌های ما را بداند، آماده ارائه هستیم.
این‌که عده‌ای تندروی می‌کنند و سابقه تندروی هم داشته‌ایم، به ما برمی‌گردد و ربطی به دین ندارد
وی درباره سؤالی درباره تندروی‌های دینی گفت: ما نباید در دامی بیفتیم که مسیحیت در قرون وسطا افتاد و دین را کشاند به جایی که نباید می‌رفت و دین را در جایی دخالت داد که نباید دخالت می‌داد. شهید بهشتی و شهید مطهری با آن تحمل‌شان، کارشان سبک کردن دین بود؟ یا مرزها را دقیقاً می‌شناختند؟ این‌ها اسلام را درست شناخته بودند. ما نباید دین را در مقابل نسل جوان قرار دهیم. نباید دین را در مقابل احساس و هنر و نقاشی و ذوق افراد قرار دهیم. یک زن مسلمان رئیس‌جمهور سنگاپور است و سنگاپور را به این‌جا رساند. اندونزی و مالزی دو کشور اسلامی هستند و جایگاه و عمل‌کردشان را می‌دانید. اسلام می‌گوید تجسس حرام است. امام خمینی(ره) فرمودند اگر شنود می‌کنید، وقتی به مسائل اخلاقی رسیدید، توقف کنید. این فتوای امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری است. این‌که عده‌ای تندروی می‌کنند و سابقه تندروی هم داشته‌ایم، به ما برمی‌گردد و ربطی به دین ندارد. سابقه اسلام و با مسیحیت به این آیه برمی‌گردد: «قُل يا أَهلَ الكِتابِ تَعالَوا إِلى كَلِمَةٍ سَواءٍ بَينَنا وَبَينَكُم». در جنگ بوسنی یک تیر از سوی مسلمانان به سوی کلیساها شلیک نشد ولی صرب‌ها و کروات‌ها هر مناره‌ای که دیدند با آرپی‌چی شلیک کردند.
دانشگاه ادیان و مذاهب بهترین کارخانه نوآوری کشور را راه‌اندازی می‌کند
وی در پایان در پاسخ به سؤالی درخصوص همکاری در راه‌اندازی کارخانه نوآوری گفت: دیده‌ایم در سال‌های گذشته که جوانانی که در قالب استارتاپ‌ها تلاش می‌کنند، از هیچ سمتی حمایت نمی‌شوند، لذا تصمیم بر آن گرفتیم که بخشی از زمین جدید دانشگاه را به کارخانه نوآوری اختصاص دهیم. شش هزار متر سوله برای استارتاپ‌ها در حال ساخت است و بیش از 57 درصد پیشرفت داشته است و ان‌شاء‌الله تا نیمه سال 1400 افتتاح خواهد شد و فکر می‌کنیم شیک‌ترین و بهترین کارخانه نوآوری کشور خواهد بود. قم فرزندان بااستعدادی دارد. می‌دانید که استارتاپ موفقی مثل باسلام از دل همین دانشگاه ادیان و مذاهب شکل گرفته است. این تولد پرافتخار به ما نشان داد که ما می‌توانیم راه را برای بقیه استارتاپ‌ها و شتاب‌دهنده‌ها فراهم کنیم. ان‌شاء الله کارخانه نوآوری قم یکی از پرشتاب‌ترین و قوی‌ترین و بهترین شتاب‌دهنده‌های کشور خواهد شد و بخشی از آن هم به علوم انسانی تعلق خواهد گرفت.
