علوم قرآنی

رشته «علوم قرآنی» در مقطع کارشناسی ارشد یک دوره کامل آموزشی، مطابق با ضوابط و مصوبات شورای عالی برنامه‌ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران است که در آن به بررسی قرآن و علوم وابسته به آن پرداخته می‌شود. از آنجا که مهمترین و اساسی‌ترین منبع ارزش‌ها و بینش‌های اسلام به عنوان یک دین کامل و جهانی و دارای نظام سیاسی،‌ اقتصادی و اجتماعی قرآن مجید است بی شک یکی از عرصه‌های نیازمند به موشکافی و بررسی‌های جدید، این کتاب مقدس و علوم وابسته به آن یعنی علوم قرآنی است. قرآن یگانه منبع مورد پذیرش تمام فرق اسلامی و پیروان کلیه ادیان و مکاتب برای دست‌یابی به بینش‌های اسلامی است. به همین دلیل از دیرباز مسلمانان و غیر مسلمانان توجه خاصی به این کتاب بزرگ و مسائل مرتبط با آن داشته‌اند و منابع متعدد و مختلفی در این باب تهیه کرده‌اند.

از اهداف مهم این رشته تربیت محققانی است که با شناخت عمیق از معارف و ارزش‌های اسلامی با علوم قرآنی و دیدگاه‌های مختلف در این باب آشنا شوند و بتوانند دیدگاه‌های صحیح و مستند به بیانات قرآنی و روایات معتبر و استدلال‌های عقلی را در زمینه‌های مختلف علوم قرآنی تبیین کنند و در مقام ارائه و دفاع از موضع تخصص برخورد نمایند.

دانش آموختگان این رشته با دارا بودن ابزارهای لازم تحقیق و پژوهش در منابع و کتب علوم قرآنی دارای توانایی تدوین منابع و متون درسی این رشته می‌شوند و همچنین می‌توانند از عهده تدریس این مباحث در مراکز آموزش عالی برآیند. همچنین آنها می‌توانند با تسلط بر علوم قرآنی ضمن بحث‌های تطبیقی بین دیدگاه‌های مربوط به شیوه فهم متون مقدس،‌ برتری دیدگاه‌های اسلام را تبیین و اثبات کنند.

داشتن مدرک لیسانس یا معادل آن برای تحصیل در این رشته کافی است. این مدرک باید به تایید کنسولگری ایران در کشوری که صادر کننده آن است رسیده باشد. دانش‌جویان خارجی متقاضی تحصیل در این رشته بدون در نظر گرفتن رشته لیسانس می‌توانند در این رشته تحصیل کنند. بر این اساس هر فردی که خارج از ایران تحصیل کرده باشد با هر رشته‌ی تحصیلی در مقطع لیسانس در صورت داشتن صلاحیت علمی و موافقت اعضای هیئت علمی گروه علمی می‌تواند در این دوره تحصیل کند. طبعا داشتن کتاب، مقاله علمی و ژورنالیستی و علاقه‌مندی شرکت در این رشته‌ها می‌تواند در موافقت هیئت علمی گروه تاثیر گذار باشد.

طول دوره کارشناسی ارشد «علوم قرآنی» 2 سال و برابر 4 نیم سال تحصیلی است. طول هر نیمسال برابر 16 هفته و ساعت دروس بر مبنای هر واحد یک ساعت در هفته می‌باشد. اگر به تشخیص گروه آموزشی مدت 2سال برای گذراندن دروس جبرانی یا اتمام پایان‌نامه کافی نباشد، حداکثر دو نیم سال دیگر به مدت آموزشی دو ساله اضافه می‌گردد. برنامه کارشناسی ارشد «علوم قرآنی» شامل 44 واحد درسی است که 28 واحد دروس اصلی، 12 واحد دروس پیش‌نیاز و 4 واحد پایان‌نامه است. دانشجو ملزم است کلیه واحدهای اصلی و پایان‌نامه و نیز با توجه به رشته کارشناسی که در آن فارغ التحصیل شده هر چند تعداد واحد از دروس پیش‌نیاز را به تشخیص گروه آموزشی بگذراند.

دروسی همچون «تفسیر قرآن»، «علوم قرآن»، و «مبانی و روش تفسیر»، «مفردات و اعلام قران»، و «بررسی ترجمه قرآن» از جمله دروس اصلی است که در رشته علوم قرآنی تدریس می‌شود. همچنین دروسی مانند «علوم قرآنی»، «تفسیر قرآن»، «تاریخ حدیث» و «تاریخ قرآن» در میان دروس پیش‌نیاز گنجانده شده است.