گزارشی از سفر ریاست دانشگاه به شرق ترکیه

تاریخ انتشار:

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابوالحسن نواب رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب در سفری به ترکیه از شهرهای شیعه‌نشین شرق ترکیه دیدار کرد.

وی در نخستین روز این سفر سه روزه که در روزهای هفتم تا نهم اردیبهشت‌ماه به انجام رسید، در مراسم باشکوهی که به مناسبت نیمه شعبان و میلاد منجی عالم بشریت حضرت حجت‌ ابن الحسن(عج) از سوی حجت‌الاسلام والمسلمین میرهاشم اردوغان امام جمعه شهر توزلوجا و رئیس انجمن آل‌عبا(ع) این شهر با حضور مسئولان استان کارس، رهبر شیعیان گرجستان و جمعی از میهمان ترک و ایرانی برگزار شد، حضور پیدا کرد.

ریاست دانشگاه ادیان و مذاهب در حاشیه این مراسم، ضمن اقامه نماز با شیعیان شهر توزلوجا در یکی از مساجد شیعه این شهر، با حجت‌الاسلام والمسلمین میرهاشم اردوغان امام جمعه شهر توزلوجا و شیخ صلاح‌الدین اوزگوندوز رهبر شیعیان ترکیه و رئیس انجمن زینبیه استانبول، حجت‌الاسلام والمسلمین خاتمی امام جمعه شهر زنجان و حجت‌الاسلام والمسلمین موسوی امام جمعه شهر ماکو که به عنوان میهمان در این مراسم حضور داشتند، دیدار و گفت‌وگو کرد.

وی در ادامه در دیداری جداگانه با شیخ صلاح‌الدین اوزگوندوز رهبر شیعیان ترکیه دیدار کرد و درباره وضعیت شیعیان در این کشور گفت‌وگو کرد. نواب وضعیت شیعیان این کشور را در دوران حاضر مطلوب ارزیابی کرد و آن را نتیجه نگاه مثبت حزب عدالت و توسعه نسبت به فعالیت پیروان دیگر مذاهب در این کشور دانست.

ریاست دانشگاه در ادامه به تمجید از نگاه مدارامحور مردم ترکیه اشاره کرد و گفت: در دوران کنونی که منطقه خاورمیانه به دلیل فعالیت‌های متعصبانه گروه‌هایی هم‌چون داعش و وهابیت دچار تنش و جنگ شده است، نیاز به گسترش نگرشی را که مردم ترکیه در تعامل با دیگر ادیان دارند، مورد تأکید قرار داد.

شیخ صلاح‌الدین اوزگوندوز رهبر شیعیان ترکیه نیز به ارائه گزارشی از وضعیت شیعیان در شرق ترکیه و نیز دیگر شهرهای این کشور پرداخت و گفت: امروزه باید نهادهای مختلف اسلامی چه در ایران و ترکیه و چه نهادهای بین‌المللی مثل سازمان همکاری اسلامی در حفظ وحدت و انسجام مسلمانان و پرهیز آنان از تنش‌های مذهبی تلاش کنند. شیعیان ترکیه نیز از این قاعده مستثنا نیستند و امیدواریم هرچه سریع‌تر سایه فعالیت‌های تروریستی گروه‌هایی که به نام اسلام در سوریه و عراق آتش فتنه را برافروخته‌اند از سر مسلمانان منطقه مرتفع شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابوالحسن نواب در ادامه سفر خود همراه با رهبر شیعیان ترکیه از مناطق و روستاهای شهر ایغدیر به عنوان تنها شهر ترکیه با اکثریت شیعه بازدید کرد. در ادامه لوح دانشگاه از سوی ریاست به شیخ صلاح‌الدین اوزگوندوز اهدا شد.

دومین روز سفر ریاست دانشگاه، به بازدید از شهر ایغدیر اختصاص داشت. وی ابتدا با حجت‌الاسلام والمسلمین ولی بدَر رئیس انجمن اهل‌بیت(ع) شهر ایغدیر در دفتر این انجمن دیدار کرد. وی در این دیدار به تشریح نگاه گفت‌وگومحور دانشگاه ادیان و مذاهب اشاره کرد و گفت: باید بحث گفت‌وگوی ادیان و تقریب مذاهب در محیط‌های دانشگاهی دو کشور گسترش یابد و ما روحیه شیعیان این کشور در تعامل با دیگر مذاهب را مهم و شایان توجه و تقدیر ارزیابی می‌کنیم.

ریاست دانشگاه سپس نماز جماعت را با حضور شیعیان در مسجد امیرالمؤمنین(ع) شهر ایغدیر به جا آورد و سپس به ارائه سخنرانی در میان شیعیان پرداخت.

وی در سخنان کوتاهی گفت: در دفن حضرت فاطمه(س) تنها هفت نفر شرکت کردند و در قیام عاشورا تنها 72 شیعه راستین حضور داشتند. در زمان امام صادق(ع) نیز آن حضرت چند هزار شاگرد شیعه داشتند. اما امروزه 250 میلیون شیعه دوازده امامی و 50 میلیون شیعه غیردوازده امامی در سراسر دنیا زندگی می‌کنند.

نواب در ادامه گفت: وقتی برای اولین بار به ترکیه آمدم، تنها یک مسجد شیعیان در شهر آنکارا وجود داشت اما امروزه چند هزار خیمه حسینی در سراسر ترکیه برپا می‌شود. امروزه تشیع در سراسر جهان در حال گسترش است و سخنان بزرگان شیعه در میان فرهیختگان و عقلای جهان با استقبال مواجه می‌شود. بشریت تشنه عدالت است و نهج‌البلاغه امام علی(ع) کتاب عدالت است. نسل‌های آینده بیش از ما به این مکتب رو خواهند آورد و بیش از ما به این مکتب خدمت خواهند کرد.

ریاست دانشگاه در ادامه رهسپار شهر کارس شد و از سوی حجت‌الاسلام والمسلمین میرقاسم اردم رئیس انجمن اهل‌بیت(ع) شهر کارس و سید علی اکبر ایشیک از فعالان شیعه این شهر مورد استقبال قرار گرفت. وی سپس از دفتر این انجمن بازدید کرد و در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام میرقاسم اردم از نزدیک با وضعیت و فعالیت‌های شیعیان این شهر آشنا شد.

بازدید از مساجد شیعه «قمر»، «اهل‌بیت(ع)» و «حضرت علی(ع)» شهر کارس و دیدار با امامان جماعت و نمازگزاران شیعه این مساجد دیگر برنامه ریاست دانشگاه بود.

حجت‌الاسلام والمسلمین نواب نماز مغرب و عشا را در مسجد قمر به جا آورد و سپس به ایراد سخنرانی در میان نمازگزاران پرداخت.

وی در ابتدای سخنان خود ضمن ابراز خرسندی از حضور در میان شیعیان ترکیه گفت: بنده 41 سال است که به خارج از کشور سفر می‌کنم و بیش از 600 سفر خارجی داشته‌ام و در این مدت همواره می‌شنیدم که کارس و ایغدیر مرکز شیعه در ترکیه است و این برای اولین بار است که به این‌جا سفر می‌کنم.

نواب در ادامه گفت: روز به روز اسلام در حال گسترش است و همان‌طور که شما بیش از پدران‌تان نسبت به دین خود حساس هستید، فرزندان‌تان بیش از شما به اسلام حساس خواهند شد. اگر شیعیان چند سال دیگر راهپیمایی اربعین را ادامه دهند، این سؤال در ذهن جهانیان نقش می‌بندد که این چه دینی است که این‌قدر زنده است. اگر برنامه‌ریزی داشته باشیم، جهان برای پذیرش اسلام و تشیع آماده است.

وی افزود: هنوز آمریکا و اسرائیل دشمن اصلی خود را تشیع می‌دانند و طالبان و القاعده و داعش را به جای نهضت امام خمینی ساخته‌اند. آنان می‌خواستند عطش انقلابی‌گری را به اعمال داعش بدنام کنند. ولی ما الگوهایی تربیت کردیم که هم الگوی انقلابی بودن هستند و هم الگوی سلامت. سید حسن نصرالله آن‌قدر درست رفتار کرده است که مسیحیان لبنان طرفدار او شده‌اند. جوهر شیعه، عدالت و انسانیت است. با این همه دشمنی آمریکا ببینید تشیع چقدر گسترش پیدا کرده است.

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب در ادامه گفت: کتابی که از بمب اتم تأثیرگذارتر است، نهج‌البلاغه است. باید این کتاب را به جهانیان معرفی کنیم. این کتاب کسی است که حاضر نیست بیش از حق برادرش به وی از بیت‌المال بدهد.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابوالحسن نواب در سومین روز از سفر خود به شرق ترکیه، روز دوشنبه نهم اردیبهشت‌ماه 1398 از قلعه تاریخی کارس و مزار منسوب به شیخ ابوالحسن خرقانی بازدید کرد و سپس رهسپار دانشگاه قفقاز کارس شد تا با رئیس این دانشگاه دیدار کند.

ریاست دانشگاه در این دیدار به حسن روابط ایران و ترکیه در سال‌های گذشته تا کنون گفت: روابط ترکیه بعد از انقلاب با ایران خوب بوده است و در زمان جنگ تحمیلی از ترکیه بسیار استفاده کردیم. ارتباطات ایران و ترکیه بسیار گسترده است. نگاه مردم ایران به ترکیه و نگاه مردم ترکیه به ایران مثبت است و این برای ما بسیار فرصت مناسبی را ایجاد می‌کند.

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب در ادامه گفت: نقاط مشترک بسیاری بین ایران و ترکیه وجود دارد. از جمله این‌ها مولانا است. این یک پیوند مشترک ایجاد کرده است. سید جمال‌الدین اسدآبادی نیز از دیگر نقاط مشترک ایران و ترکیه است. فکر سید جمال در ایران بوده، حضورش در ترکیه بوده و مزارش نیز اکنون در افغانستان است.

وی افزود: تاریخ و تمدن ما مشترک است و گرچه حکومت و صفوی با یکدیگر در جنگ بودند اما حکومت صفوی آداب دربار عثمانی و به‌خصوص آداب و سنن دینی را به ایران منتقل کرد. نماز جمعه در مناطق شیعی مرسوم نبود اما چون در عثمانی محترم بود، حکومت صفوی پانصد مسجد جمعه ساخت و نماز جمعه را در سراسر ایران رایج کرد و 184 کتاب و رساله در باب نماز جمعه در دوران صفویه نوشته شد. در ارتش عثمانی نیروهای روحانی به عنوان قاضی‌عسکر حضور داشتند. در حکومت صفویه نیز قاضی‌عسکر وجود داشت. در دوره عثمانی گارد ویژه ینی‌چری در عثمانی وجود داشت که نمونه آن مانند قزلباش در ایران راه‌اندازی شد. بعد از انقلاب اسلامی نیز همین اتفاق افتاد. نماز جمعه در همه شهرها رایج شد. روحانیان با عنوان نماینده ولی‌فقیه در نیروهای نظامی شکل گرفت. سپاه پاسداران مانند قزلباشان تأسیس شد.

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: عثمانیان دورانی طولانی حکومت کردند و بعد از پیامبر اسلام(ص)، طولانی‌ترین حکومت اسلامی متعلق به عثمانی است.

وی ضمن اشاره به این‌که در دوره‌ای به تدریس تاریخ عثمانی اشتغال داشته است، گفت: فقها و علما نیز در دوراه عثمانی زحمات بسیاری کشیده‌اند و می‌دانید که حکومت عثمانی با وهابیت و تندروی نیز گره نخورد. هنوز هم ریشه‌های اعتدال حکومت عثمانی وجود دارد. به خاطر این که در عثمانی‌ها ریشه‌های تصوف وجود داشت و هنوز هم تا مقدونیه و بوسنی، همه رسوم عثمانی در آن مساجد رایج است.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابوالحسن نواب هم‌چنین گفت: ما احساس کردیم جهان،‌ اسلام را نمی‌شناسد و اسلام نیز جهان را نمی‌شناسد. شما می‌بینید که مسلمانان دویست سال است که در آمریکا حضور دارند اما هنوز هم در آمریکا قرآن سوزانده می‌شود و به اسلام اهانت می‌شود. نباید فقط آنان را مقصر دانست. ما نیز مقصر هستیم. ما نیز خود را، پیامبر اسلام و دین اسلام را به خوبی معرفی نکرده‌ایم و از فرصت معرفی نکردن ما و این خلأ، دیگران سوء استفاده کردند و چهره کریه داعش در جهان به نام اسلام معرفی شده است و ما باید در معرفی خود تلاش کنیم.

وی در ادامه ضمن دعوت رسمی رئیس دانشگاه قفقاز به ایران، به معرفی دانشگاه پرداخت و گفت: دانشگاه ادیان و مذاهب تا کنون چهارصد عنوان کتاب منتشر کرده است و بزرگ‌ترین کتابخانه تخصصی ادیان و مذاهب در خاورمیانه متعلق به ما است.

نواب، فلسفه، عرفان، مطالعات زنان و دین‌پژوهی را از جمله موضوعاتی برشمرد که دو دانشگاه می‌توانند در این زمینه همکاری کنند.

در این دیدار بر سر تدوین و امضای تفاهم‌نامه همکاری و نحوه آغاز همکاری‌های مشترک دو دانشگاه بحث و گفت‌وگو شد و مقرر شد به زودی این تفاهم‌نامه بین دو دانشگاه به امضا برسد.

حسنی کاپو رئیس دانشگاه قفقاز شهر کارس ترکیه نیز ضمن تشکر از دعوت ریاست دانشگاه، آمادگی خود را برای سفر به ایران اعلام کرد و گفت: ما برای تبادل استاد و دانشجو آمادگی داریم و از حضور دانشجویان ایرانی برای تحصیل در دانشگاه قفقاز استقبال می‌کنیم. 

وی گفت: الهیات در ایران بسیار عمیق‌تر مورد بررسی قرار می‌گیرد اما مطالعات در حوزه الهیات در ترکیه چندان وسیع و عمیق نیست. در علوم انسانی، ایران از ترکیه پیشرفته‌تر است. یکی از دلایل ضعف ترکیه در این زمینه، قطع ارتباط ترکیه نوین با گذشته خود است.

حسنی کاپو در ادامه گفت: در تفکر من علی شریعتی تأثیر گذاشته است. من شاگرد ناظف شاهین‌اوغلو بوده‌ام و شخصیتی بزرگ‌تر از وی هنوز در ترکیه ظهور نکرده است. به دلیل تغییر الفبا در ترکیه ارتباط ما با گذشته قطع شده است و ما در الهیات وابسته به منابع غرب هستیم.

در پایان این دیدار، رؤسای دو دانشگاه، نمادهای دانشگاه‌های متبوع خود را به یکدیگر اهدا کردند.

 

مطالب مشابه