چند سالی است دانشکده زبان و فرهنگ ملل دانشگاه ادیان و مذاهب تأسیس و فعالیت آن آغاز شده است. حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد اصغری از ابتدای تأسیس دانشکده، مسئولیت ریاست آن را بر عهده گرفته است. وی فارغ‌التحصیل رشته فلسفه دین است و از پانزده سال پیش فعالیت خود را بر روی ترجمه، آموزش و تدریس زبان متمرکز کرده است.

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر اصغری متولد اصفهان است و پس از هفت سال تحصیل در حوزه علمیه اصفهان، رهسپار قم شده است و در کنار تحصیل در حوزه علمیه قم، تحصیلات دانشگاهی خود را تا مقطع دکتری ادامه داده است. «برهان تجربه دینی»، «بنیادهای معرفتی خداشناسی» و «فلسفه دین دیچارد سوئین‌برن» از تألیفات علمی و «وجود خدا» نوشته ریچارد سوئین‌برن از ترجمه‌های وی است. از او هم‌چنین چندین مقاله علمی پژوهشی در مجلات مختلف به چاپ رسیده است. آن‌چه می‌خوانید گفت‌وگویی است با وی درباره فعالیت‌ها و چشم‌انداز دانشکده زبان و فرهنگ ملل دانشگاه ادیان و مذاهب.

در ابتدا در خصوص تاریخچه دانشکده زبان و فرهنگ ملل دانشگاه ادیان و مذاهب توضیحاتی ارائه بفرمایید.

پیش تر مرکزی تحت عنوان مرکز زبان در دانشگاه ادیان و مذاهب وظیفه آموزش در حوزه زبان را بر عهده داشت. پس از تصویب هیئت امنای دانشگاه، در سال 1396 مرکز زبان به دانشکده زبان و فرهنگ ملل ارتقا یافت. البته تلاش کردیم ساختار مرکز زبان را در درون دانشکده زبان حفظ کنیم. لذا گرچه به لحاظ اجرایی این ادغام صورت گرفته است اما به لحاظ چارت سازمانی، مرکز زبان حفظ شده است.

از همان ابتدا تلاش ما بر این بوده است که فعالیت دانشکده را در دو حوزه تحصیلات آکادمیک و آموزش زبان‌‌های مختلف متمرکز کنیم. در اولین اقدام، رشته زبان و ادبیات عرب ویژه دانشجویان عراقی در سال 1398 تأسیس و با 38 دانشجو فعالیت خود را آغاز کرد. در ترم بهمن نیز 60 دانشجو به این تعداد اضافه شد. این رشته منحصر به دانشجویان عرب‌زبان است و تدریس در آن به زبان عربی انجام می‌شود. در تلاش هستیم برای مهر 1400 نیز در دو رشته زبان و فرهنگ انگلیسی و مترجمی زبان عربی نسبت به پذیرش دانشجو بدون محدودیت زبانی اقدام کنیم. آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان نیز از جمله رشته‌هایی است که اقدامات لازم برای صدور مجوز آن از سوی وزارت علوم در حال انجام است.

یکی از فعالیت‌های برجسته دانشکده زبان و فرهنگ ملل، برگزاری آزمون‌های اشتمال و تافل است. در این زمینه چه اقداماتی صورت گرفته است؟

چند سالی بود که آزمون‌های اشتمال عربی و تافل انگلیسی برای دانشجویان مقطع دکتری در دانشگاه ادیان و مذاهب به صورت محدود برگزار می‌شد اما از سال 1396، این دو آزمون بسیار گسترده و تقریباً می‌توان گفت به صورت ملی برگزار می‌شود. این آزمون هر سال چهار مرتبه برگزار می‌شود و در هر دوره 400 نفر از دانشجویان دکتری سراسر کشور در این آزمون شرکت می‌کنند. پیش از برگزاری هر آزمون، 10 تا 14 ساعت کلاس‌های آمادگی آزمون اشتمال و تافل انگلیسی برگزار می‌کنیم تا داوطلبان با آمادگی بیشتر در آزمون شرکت کنند. البته امسال به دلیل شیوع بیماری کرونا، قرار است در کنار کلاس‌های حضوری، کلاس‌های مجازی هم برگزار کنیم. گرچه کلاس‌های آمادگی تافل انگلیسی تماماً به صورت مجازی و آفلاین برگزار خواهد شد.

آیا داوطلبان مشغول به تحصیل در دیگر دانشگاه‌ها هم می‌توانند در این آزمون‌ها شرکت کنند؟

بله؛ دانشجویان دیگر دانشگاه‌ها هم می‌توانند در این آزمون شرکت کنند و همان‌طور که اشاره کردم، در هر دوره از این آزمون، حدود 400 نفر از سراسر کشور در آزمون شرکت می‌کنند. مجوز برگزاری آزمون‌های سابق را از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اخذ کرده‌ایم و در خصوص اخذ مجوز آزمون‌های بعدی نیز پیگیری‌های لازم از وزارت علوم صورت گرفته است. البته بعضی دانشگاه‌ها که خود مستقلاً نسبت به برگزاری آزمون‌های زبان اقدام می‌کنند، و تعداد آن‌ها هم بسیار محدود است، معمولاً مدرک صادره از دیگر دانشگاه‌ها را برای دانشجویان خود قبول نمی‌کنند.

در زمینه آموزش زبان در فضای مجازی چه اقداماتی از سوی دانشکده صورت گرفته است؟

از سال گذشته فعالیت‌مان در فضای مجازی را آغاز کرده‌ایم و در حال حاضر در پیام‌رسان ایتا آموزش زبان انگلیسی را به صورت آفلاین اجرا می‌کنیم که استقبال بسیاری خوبی از آن شده است و حدود ششصد نفر زبان‌آموز مشغول یادگیری زبان انگلیسی به صورت آفلاین هستند. کانال ما در ایتا دارای 12 هزار عضو است و به عنوان پرمخاطب‌ترین کانال آموزش زبان انگلیسی مطرح هستیم. این موفقیت در فاصله شش ماه اتفاق افتاده است. البته رقیبانی هم داریم ولی فعالیت‌ها و مزیت‌های آموزش زبان انگلیسی ما از این جهت که یک مرکز آکادمیک و دانشگاهی هستیم و مدرک آکادمیک در این زمینه ارائه می‌دهیم و از اساتید مجرب استفاده می‌کنیم، یک سر و گردن بالاتر از دیگران است. در تلاش هستیم فعالیت‌مان را در پیام‌رسان‌های تلگرام و اینستاگرام هم توسعه دهیم.

چشم‌انداز بلندمدت دانشکده در این حوزه چیست؟

دانشکده یک افق درازمدت برای آموزش زبان‌های مختلف به لحاظ کمی و کیفی در نظر گرفته است. در تلاش هستیم در گام بعدی آموزش زبان‌های عربی، چینی و فرانسوی را که دارای گویشوران بسیار در سراسر جهان هستند، به صورت مجازی و آفلاین آغاز کنیم. درزمینه آموزش‌های مجازی خلأ بسیاری در کشور وجود دارد و از دیگر سو هم با توجه به شرایط کنونی حاکم بر دنیا به دلیل شیوع بیماری کرونا، مردم در حال کوچ از فضای آموزش‌های حضوری به آموزش‌های مجازی هستند.

در زمینه آموزش زبان فارسی به عرب‌زبانان چه برنامه‌هایی از سوی دانشکده اجرایی شده است؟

از سال گذشته که تعداد زیادی دانشجوی عراقی پذیرش شدند، آموزش زبان فارسی را نیز آغاز کردیم و در نخستین دوره حدود 60 دانشجوی عراقی ثبت‌نام کردند و امسال هم 150 نفر برای آموزش زبان فارسی ثبت‌نام کرده‌اند که کلاس‌هایشان از تیرماه به صورت مجازی و آفلاین در پیام‌رسان واتساپ آغاز شده است. در این روش، دروسی که پیش‌تر توسط استاد ارائه و ضبط شده است، در کانال ویژه‌ای که کلاس درسی زبان‌آموز محسوب می‌شود، بارگذاری می‌شود و به موازات آن، یک گروه تشکیل می‌دهیم که در آن یک استاد پیشتیبان حضور دارد و  به سؤالات دانشجویان در فضای مجازی پاسخ می‌دهد. دقیقاً همین مدل آموزشی را در پیام‌رسان داخلی ایتا برای آموزش زبان انگلیسی اجرا می‌کنیم. گرچه آموزش زبان فارسی به دانشجویان عراقی طبق مصوبه دانشگاه و ابلاغیه وزارت علوم، اجباری است اما فعلاً کار را به صورت اختیاری و رایگان آغاز کرده‌ایم. هر دوره یک سال و در سه سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته برگزار می‌شود. دوره مقدماتی، چهار ماهه است و تلاش می‌کنیم دانشجویان جدیدالورود در مهلت سه ماهه تابستان، به حد قابل قبولی از تسلط به زبان فارسی برسند.

آیا آموزش زبان به عنوان دروس پیش‌نیاز نیز بر عهده دانشکده است؟

در زمینه دروس زبان به عنوان پیش‌نیاز برای همه رشته‌ها اصلاحاتی را با همکاری معاونت آموزش و تحصیلات تکمیلی انجام داده‌ایم و در حال حاضر اگر دانشجویی پیش از مقطع کارشناسی ارشد، دروس زبان را نگذرانده باشد، باید هشت واحد زبان پیش‌نیاز را بگذراند چرا که در طول تحصیل باید چهار واحد زبان تخصصی را نیز بگذراند و واحدهای دروس پیش‌نیاز در واقع مقدمه‌ای برای بهره‌برداری هرچه بیشتر از واحدهای دروس زبان تخصصی است. البته دانشجویانی که در مقطع کارشناسی واحدهای زبان را پشت سر گذاشته‌اند، نیازی به گذراندن این دروس در مقطع کارشناسی ارشد یا دکتری ندارند.