حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مصطفی جعفرطیاری قائم‌مقام ریاست دانشگاه ادیان و مذاهب در گفت‌وگو با روابط عمومی دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: ماه مبارک رمضان یک ماه استثنایی است. همه ماه‌ها متعلق به ذات باری تعالی است اما از بین همه ماه‌ها، ماه‌ مبارک رمضان و ماه رجب، به عنوان شهرالله مطرح شده است. ماه مبارک رمضان به خاطر ویژگی‌های منحصر به فرد آن، به عنوان ماه خدا تلقی شده است. چون این ماه سرشار از برکت و رحمت الهی است. ماهی است که شب قدر در آن قرار دارد. ماهی است که یکی از عبادات مهم یعنی روزه در آن قرار داده شده است. روزها، شب‌ها و ساعات این ماه، برترین روزها و شب‌ها و ساعات است. نه تنها عبادات خاص، عبادت به حساب می‌آید، بلکه تمام اعمال نیکی که انسان انجام می‌دهد، حتی بسیاری از اعمال ضروری انسان نیز به عنوان عبادت حساب می‌شود. نه تنها واجبات بلکه مستحبات و هر کار نیک چند برابر محاسبه می‌شود. مثلاً ثواب قرائت هر آیه قرآن به اندازه کل قرآن تلقی شده است. تنها ماهی است که خداوند انسان‌ها و مسلمانان را به میهمانی دعوت کرده است.

وی در ادامه گفت:‌ این میهمانی، سفره گسترده الهی است؛ سفره عبادت است. در بسیاری از سفره‌ها وسایل مختلفی در نظر گرفته می‌شود اما در این سفره، عبادات و بسیاری از امساک‌ها به عنوان سفره الهی مطرح شده است. ماه مبارک رمضان یک فرصت استثنایی، طلایی و بی‌بدیل است. باید از این ماه حداکثر استفاده را برد. در رأس کارها، توبه است. این که انسان از تمام گذشته ناپسند خود توبه کند. البته توبه مراتبی دارد.

قائم‌مقام ریاست دانشگاه هم‌چنین گفت: ماه مبارک رمضان فرصت بسیار خوبی است برای تمرین خودسازی. وقتی انسان ملزم شود و تمرین کند که از مبطلات پرهیز کند، این بهترین کارگاه و بهترین زمان برای خودسازی است. این ماه سرشار از خیرات و برکات است. خیرات و برکات آن منحصر در امور بهداشتی، مادی، اقتصادی و فردی نمی‌شود. مهم‌ترین دستاورد ماه مبارک رمضان، مسائل معنوی است. این ماه برای این است که انسان در مسیر تقوا قرار گیرد و تقوا و پارسایی ملکه وجود او شود. انسان در هر مرحله از تقوا هم که قرار داشته باشد، مسلماً با روزه گرفتن به پله‌های بالاتری از تقوا خواهد رسید.

وی افزود:‌ روزه منحصر به مسلمانان نیست. بر اساس آیات و روایات، روزه به دیگر امت‌ها هم واجب بوده است؛ چراکه انسان باید راه تقوا را پیشه خود سازد. مهم‌ترین آثار و برکات ماه مبارک رمضان، همین است. انسان در هر لحظه باید در مسیر تقوا حرکت کند. مرحله بالاتر بعد از پرهیز از مبطلات، پرهیز از رفتارهای ناپسند است. یعنی به جایی برسد که نه تنها گناهی نکند و رفتار ناپسندی از وی صادر نگردد و به مبطلات روزه عمل نکند، بلکه در مرحله بالاتر، خلقیات خود را اصلاح کند و در مرحله سوم، قلبش را صاف و پاک کند. لذا در روایات هست که در این ماه مبارک با نیت خالص و دل‌های صاف به خداوند روی آورید و دعا کنید. انسان باید در همه مراحل زندگی، توبه را فراموش نکند. از گذشته ناپسند خویش فاصله بگیرد و آن‌ها را جبران کند. از گناه به شدت فاصله بگیرد و از خلقیات ناپسند دوری کند و در مرحله سوم، دل خود را صیقل دهد. سپس زمینه آماده می‌شود تا کارهای خیر انجام دهد. در این ماه اطعام دهد، صدقه دهد، افطاری بدهد، نماز مستحبی بخواند، قرآن تلاوت کند. این‌جاست که تمام اعمال، ضریب می‌خورد.

قائم‌مقام ریاست دانشگاه هم‌چنین گفت: در روایت مشهور قرب نوافل آمده است که وقتی انسان از محرمات پرهیز کرد و تمام واجبات را انجام داد و دلش را از گناهان، صیقل داد و پاک کرد، به جایی می‌رسد که چشمش چشم الهی و گوشش گوش می‌شود.

دکتر جعفرطیاری در بخش دیگری از سخنانش گفت:‌ باید از سحرهای ماه مبارک رمضان استفاده کرد. سحرخیزی در تمام ماه‌ها ارزشمند و در خودسازی و رسیدن به قرب الهی مؤثر است. در ماه مبارک رمضان ارزش سحرخیزی با ضریب بسیار بالایی مطرح شده است. انسان بر اساس روایات، به‌خصوص روایاتی که از امام حسن عسکری(ع) روایت شده، آمده است که سیر و سلوک و رسیدن به قرب الهی و آن منازل عرفانی امکان ندارد مگر این‌که از مرکب راهوار شب‌زنده‌داری استفاده کند. اگر از این مرکب استفاده کنیم، مسلماً با آن ضرایبی که این ماه دارد، با سرعت بیشتر و با کمیت و کیفیت بسیار بیشتر می‌توانیم به آن قرب منازل برسیم و ان شاء الله تمام اعضا و جوارح ما رنگ الهی بگیرد. در این صورت است که انسان تحت ولایت الهی قرار می‌گیرد. انسان وقتی با انجام این مقدمات و استفاده حداکثری از برکات ماه مبارک رمضان به قرب الهی رسید، می‌تواند مراحل بالاتر را طی کند و کاملاً تحت ولایت الهی قرار گیرد. البته روشن است که بر اساس آیات سوره شریفه عصر، تمام انسان‌ها در خسر و زیان هستند مگر کسانی که ایمان بیاورند و عمل صالح انجام دهند و سفارش به حق و صبر داشته باشند. فقط این انسان‌ها هستند که زیان‌کار نیستند.

قائم‌مقام ریاست دانشگاه افزود: انسان در صورتی می‌تواند تحت ولایت الهی قرار گیرد که از تمام گناهان در تمام مراحل پرهیز کند و ایمان بیاورد به آن‌چه باید ایمان آورد؛ یعنی توحید، نبوت، امامت و مانند آن. وقتی انسان در ماه مبارک رمضان تحت ولایت الهی قرار گرفت و از تمام فرصت‌ها استفاده کرد، آن‌جا است که از تمام تاریکی‌ها خارج می‌شود و به سوی نور حرکت می‌کند. مسلماً این‌ها مراتب دارد. ظلمات، مراتب دارد. هرچه انسان بیشتر تحت قیمومیت و ولایت خداوند قرار گیرد، بیشتر از تاریکی‌ها خارج و به سوی نور الهی سوق داده می‌شود. اگر این مسیر را طی نکرده، از گناهان توبه نکند و گناهان را جبران نکند و روز به روز ملکات ناپسندش زیادتر شود و گناه در عمق جان و دل او نفوذ کند، از ولایت الهی خارج می‌شود و آن نور فطری هم که داشته از وی جدا می‌شود و در تاریکی مطلق قرار می‌گیرد. این‌جاست که دیگر راه بازگشت بسیار دشوار و بر قلبش مهر زده می‌شود و هیچ چیز وارد قلبش نمی‌شود. البته باز هم راه، باز است ولی کار، بسیار دشوار می‌شود. در روایات هست که قلب، حرم خدا است. همان‌طور که شهر مکه و کعبه، حرم امن الهی است و مسلمان و مؤمن هم با شرایط خاصی می‌تواند وارد شود، مثلاً محرم باشد و مقدماتی را طی کند، قلب انسان هم حرم امن الهی است. همان‌طور که در کعبه نمی‌توانیم غیر خدا را وارد کنیم، قلب ما هم حرم امن الهی است و نباید بگذاریم غیر خدا وارد آن شود.

وی در پایان سخنان خود گفت: اگر از ولایت الهی خارج شویم، ناخواسته تحت ولایت شیطان قرار می‌گیریم و شیطان با تمام ترفندهایی که دارد، انسان را تحت ولایت خود می‌برد و چنبره‌اش را بر تمام وجود ما وارد می‌سازد؛ به گونه‌ای که طبق آن‌چه در نهج‌البلاغه آمده است، تمام کارهای انسان، شیطانی می‌شود و شیطان در قلب و دل و روح انسان تخم‌گذاری می‌کند و به ازدیاد نیروهای خود می‌پردازد. برعکس قرب نوافل، چشم، گوش، دل و تمام اعضا و جوارح ما شیطانی می‌شود. در این‌ حال، انسان خیال می‌کند که تمام اعمال و افکارش در اختیار خودش است اما تمام اعمال و افکار او همه شیطانی می‌شود و یک مرکب راهوار برای شیطان می‌شود. برخلاف سحرخیزی در ماه مبارک رمضان که یک مرکب راهوار الهی می‌شود تا انسان را به سرمنزل مقصود الهی برساند،‌ گناهان ما را تحویل شیطان و دام‌های شیطانی می‌دهد که در آن زمان، رها شدن از شیطان بسیار دشوار است. پرهیز از گناهان در این ماه بسیار راحت است، چون خداوند در این ماه دست و پای شیطان را با غل و زنجیر بسته است و درهای بهشت باز و درهای جهنم بسته شده است. لذا تمام زمینه‌های انجام کار خیر و در مسیر الهی قرار گرفتن، فراهم شده است. بنابراین همه ما باید از این ماه مبارک رمضان حداکثر استفاده را ببریم.