به گزارش روابط عمومی دانشگاه، مراسم گرامیداشت روز دانشجو با حضور و سخنرانی آیت الله رضا رمضانی، دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت(ع) در دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار شد.
آیت الله رمضانی در این مراسم ضمن عرض تسلیت به مناسبت سالروز وفات حضرت ام البنین(س)، شخصیت ایشان را شخصیتی بزرگ و شجاع و بسیار محترم برشمرد.
وی همچنین پیشاپیش سالروز میلاد حضرت زهرا (س) و روز زن را محضر دانشجویان و اساتید دانشگاه ادیان و مذاهب تبریک گفت و به بیان برخی از مهمترین ویژگیهای حضرت زهرا (س) پرداخت.
آیتالله رمضانی در این مراسم که در جمع اساتید، دانشجویان و مسئولان دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار شد، بر اهمیت معرفتی، اخلاقی و سیاسی معارف اهل بیت بهویژه حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س) تأکید کرد و جایگاه علمی و نقشآفرینی دانشگاه در اصلاح جامعه را مورد توجه قرار داد و گفت: وقتی خدمت استاد بزرگوارمان آیت الله جوادی بودیم، ایشان به فرازی کوتاه از خطبه ای از حضرت علی اشاره کردند که اگر این خطبه بخواهد مورد بحث علمی و پژوهشی باشد شاید شصت هفتاد جلسه لازم است که شرح و تفسیر و تبیینی درخور داشته باشد. این خطبه شامل معارف توحیدی، مسائل فلسفه احکام، عصمت انبیا و تحلیلهای اجتماعی-سیاسی است.
وی با استناد به روایتی معتبر از امام علی (ع) در خصوص حضرت فاطمه (س)، شخصیت ایشان را مظهر غضب و رضای الهی خواند و افزود: این جمله معتبر است که حضرت علی فرمود: فوالله ما اغضبتها و لا اسخطتها و لا اکرهتها [به خدا قسم من فاطمه را اجبار نکردم او را خشمگین نکرد م و … ]. ایشان مظهر غضب الهی بود، مظهر رضای الهی بوده است. این جمله را همه پذیرفته اند و این مساله در روایات نمود دارد که فاطمه پاره وجود پیامبر اکرم (ص) هستند هر کس اورا بیازارد پیامبر را آزرده است.
آیت الله رمضانی به اوج احترام حضرت فاطمه (س) نسبت به پدر بزرگوارشان اشاره کرده و تصریح کرد: حضرت فاطمه (س) شخصیتی است که وقتی به محضر پدر بزرگوارشان میرسیدند پیامبر نهایت احترام را نسبت به آن حضرت نشان میدادند. وقتی او به نزد پیامبر میآمد، حضرت به او خوشامد میگفت میایستاد و به سمتش میرفت و دستانش را میبوسید و در جای خودش مینشاند. «کانت إذا دخلت علیه – أی النبیّ صلی اللّه علیه و آله و سلم – رحّب بها، و قبّل یدیها، و أجلسها فی مجلسه؛ فإذا دخل علیها قامت إلیه فرحّبت به، و قبّلت یدیه».
جریان کوثرگرایی در مقابل تکاثرگرایی
وی جریان کوثرگرایی را جریانی مبارک در برابر تکاثرگرایی دانست و خاطرنشان کرد: عمر کوتاه حضرت زهرا (س)، «مشهور هجده سال»، عمری عریض و پرمحتوا بوده است. برکتش برای همه جهانیان است و بر همه ضروری است که کسب معرفت نسبت به ایشان داشته باشند. در ادعیه هم محور حضرت فاطمه است. «اللّهمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَهَ وَ ابیها وَ بَعلِها و بَنیها وَ السِّرِ المُستَودَعِ فیها بِعَددِ ما احْاطَ بِه عِلْمُکَ». باید بپذیریم که شخصیت حضرت زهرا فخر ملکوتیان و ملکیان و عرشیان و فرشیان است.
دانشگاه ادیان و مذاهب مولودی مبارک از انقلاب اسلامی
آیت الله رمضانی در ادامه دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی را یکی از مولودهای مبارک انقلاب اسلامی دانست و گفت: دانشگاه ادیان و مذاهب با هدف تربیت کادر و دانشمندانی «صاحب سبک» در دنیا شکل گرفته است. یاد و خاطره مرحوم آیتالله تسخیری، رئیس اسبق هیئت امنای دانشگاه، و خدمات حجتالاسلام والمسلمین نواب، مؤسس و رئیس سابق دانشگاه، را گرامی میدارم.
وی بیان کرد: ساختار دانشگاه دارای سه رکن اساسی است: ابتدا اساتید که وظیفه تربیت، تعلیم و تولید علم و اندیشه را بر عهده دارند. دوم دانشجویان که مهمترین رکن هستند، زیرا «اگر دانشجویان نباشند نه اساتید معنا پیدا میکنند نه پرسنل و رئیس دانشگاه و سوم پرسنل و مدیریت دانشگاه که نقش هدایت دانشگاه را برعهده دارند.
آیتالله رمضانی ضمن تأکید بر نقش دانشجو در دانشگاه بیان کرد: دانشگاه یک محل تشریفاتی و همچنین کارخانه مدرکسازی نیست.
دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با استناد به فرمایش امام خمینی (ره) بیان کرد: نقش محوری دانشگاه در اصلاح جامعه اساسی است. اگر دو مجموعه صالح بشود جامعه صالح خواهد شد، یکی حوزه است و دیگری دانشگاه.
وی افزود: دانشجویان باید بتوانند نقش خواص جامعه را ایفا کنند، زیرا جامعه تابع خواص است، خواص هم تابع اخص الخواص هستند.
تعارض میان دین و علم، هرگز!
آیت الله رمضانی در بخش دیگری از سخنان خود، به بحث سرمایهگذاری بر پیشرفت علم در نظام اسلامی اشاره کرد و تعارض میان علم و دین را رد کرده و بیان داشت: ما معتقد هستیم که نه عقل و دین تعارض دارند، نه علم و دین. هرچه دانش آدمی بیشتر بشود باید توجه به خدا هم بیشتر بشود.
وی لزوم ارتقاء سطح علمی اساتید را یادآور شد و بیان کرد: دانشگاه باید محلی برای رشد علم در تک تک افراد جامعه باشد.
شاخصههای دانشجوی مسلمان در افق سنت و مدرنیته
آیتالله رمضانی در خصوص شاخصههای دانشجوی مسلمان در افق سنت و مدرنیته تأکید کرد: دانشجوی مسلمان نباید اسیر گذشته باشد، بلکه باید نسبت به اهداف و آینده وفادار بماند و از تحولات نوین مدرنیته غافل نماند.
وی به ویژگیهای نظام مهدویت اشاره کرد و گفت: علمگرایی و عقلانیت از جمله ویژگیهای نظام مهدویت است.
دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت(ع) در تبیین شمول قرآن برای تمام اعصار، به پاسخ یک پروژه پانزده ساله در برلین اشاره کرد و گفت: در آن پروژه ادعا شده بود که قرآن صرفاً کتابی عربی برای آن عصر است. اما جوابی که ما تهیه کرده بودیم این بود که قرآن دو زبان دارد؛ یک زبان محاوره دارد و آن عربی است. و دیگر، یک زبان فهم دارد، زبان فهم قرآن عقل است و فطرت. عقل و فطرت دیروز و امروز و فردا نمیشناسد و لذا قرآن کتابی جهان شمول است.
مؤلفههای اساسی دانشجوی مسلمان
رئیس هیات امنای دانشگاه ادیان و مذاهب در ادامه مؤلفههای اساسی دانشجوی مسلمان را چند مورد برشمرد و بیان کرد: پرسشگری واقعی این است که دانشجو به دنبال تولید علم باشد؛ این یعنی علم گرایی و نقش آفرینی داشته باشد. دانشجو باید مولد علم باشد. رشد رتبه علمی ایران از سال ۵۷ و پس از انقلاب بسیار نوید بخش است. ما بعد از انقلاب به رتبه ۱۷ در سطح بینالملل و حتی در برخی رشته ها به زیر ۱۰ هم رسیدهایم. مطالبهگری تخصصی مورد دیگری است که دانشجو باید این خصیصه را نیز داشته باشد، اما این مطالبهگری باید «تخصصی باشد نه هوچیگری» و نقدها باید عالمانه، واقعبینانه و دلسوزانه باشند. همچنین دانشجوی مسلمان باید عدالتخواه باشد و این عدالتخواهی باید در هر سه ساحت بینشی، ساختاری و رفتاری حضور داشته باشد.
آیت الله رمضانی به چالشهای جهانی فقر و تبعیض اشاره کرد و گفت: نود درصد ثروت دنیا در اختیار ده درصد جمعیت دنیاست و ده درصد ثروت دنیا در اختیار نود درصد جمعیت دنیاست. ظلمستیزی دانشجوی مسلمان در مواجهه با این ساختارها باید نمود یابد. هر فردی که اظهارنظری میکند، باید پاسخگوی آن باشد، بهویژه در مسائلی که ایجاد تشویش اذهان میکند.
آیتالله رمضانی با اشاره به سازوکارهای جدید مدیریتی در دانشگاه ادیان و مذاهب، از جمله استقلال دبیرخانه هیئت امنا، ابراز امیدواری کرد: اتفاقات مبارکی در دانشگاه رخ خواهد داد و باید نگاه خوشبینانه و امیدبخشی نسبت به این مسئله داشته باشیم، زیرا وظیفه اصلی انتقال امید به دانشجویان است.
وی با تأکید بر ضرورت اهمیت کیفیت بر کمیت، آرمان دانشگاه ادیان و مذاهب را دستیابی به جایگاهی مشابه برخی دانشگاههای سطح بالای جهان دانست و گفت: برخی دانشگاههای معتبر جهان تعداد کمی دانشجو پذیرش میکنند، اما خروجی آنها رهبران تأثیرگذار در جهان هستند. دانشگاه ادیان باید به چنین سطحی برسد. سختگیری در گزینشها ضروری است.
روششناسی (متودولوژی)؛ سنگ بنای علم و نقد
رئیس هیات امنای دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: یکی از چالشهای فضای علمی و مناظرات، عدم رعایت روششناسی (متودولوژی) است. هر دانشی (از ریاضیات و فیزیک گرفته تا فقه و اصول) روششناسی خاص خود را دارد و عدول از این روشها منجر به انحراف میشود.
وی به نمونههایی از ورود روشهای نامرتبط به مباحث اشاره کرد و افزود: بعضیها با روش تجربی میخواستند انکار متافیزیک بکنند؛ خب نمیشود. با روش تجربی نمیتوان انکار متافیزیک کرد. کلام حکما زمانی دارو است که صواب باشد، اما کلام بدون روش و مبنا، میتواند موجب درد و آسیب شود.
شکهای مهلک و وظیفه علمی جامعه
آیتالله رمضانی بین شکهای سازنده (که بستری برای رسیدن به علم فراهم میکنند) و شکهای مهلک و راکد تمایز قائل شده و تصریح کرد: نسبت به کسانی که شک ذهنی خودشان را به جامعه منتقل میکنند و به دنبال ایجاد شکاکیت (مانند سوفسطائیان) هستند، هشدار میدهم. نباید دانشگاهها را به واسطه نظرات نادرست برخی افراد که در آنجا تحصیل کردهاند، زیر سؤال برد.
ارکان پیشرفت و تعهد دانشگاهی
دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت(ع) در ادامه به بیانات مقام معظم رهبری اشاره و بیان کرد: مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم هفت محور توسعه را برشمردند که در رأس آنها پیشرفت علم، سپس اخلاق و معنویت، عدالتخواهی، مبارزه با فساد و در نهایت سبک زندگی قرار دارد که دانشگاه و حوزه باید در آن تأثیرگذار باشند.
وی بار دیگر تأکید کرد: جلوی مدرکگرایی باید گرفته شود. دانشگاه جای علم، دانش، اندیشه، تولید علم و تربیت نیروهای عالم و متعهد است.
الگوهای بینالمللی و همدلی
رئیس هیات امنای دانشگاه ادیان و مذاهب به تجارب بینالمللی خود و نقشآفرینی چهرههایی مانند آیت الله تسخیری اشاره کرد و افزود: مرحوم آیت الله تسخیری نماد عالم عامل و بینالمللی است. در جلسه ای که در محضر رهبر معظم انقلاب بودیم، ایشان فرمودند اگر در راه رسیدن به هدف خسته شدید به آیت الله تسخیری نگاه کنید.
وی در بخشی از سخنان خود در تشریح مصادیق عینی ظلم، به «ظلم سیستمی» در نقاطی مانند غزه اشاره کرد و گفت: وزیر صهیونیستی گفته است من از کشته شدن کودکان فلسطینی لذت می برم. غزه، جایی است که کشتار زنان و کودکان بدون کوچکترین واکنشی از سوی قدرتهای جهانی صورت میگیرد. متجاوزان مثل گرگ میدرند و هیچکسی مانع آنها نیست.
وی با اشاره به رویکرد مذاکره با غرب بیان کرد: مذاکره میکنیم بعد در وسط مذاکره یک وقتی به خودشان اجازه میدهند که به ایران حمله کنند. یا تحقیر میکنند یا تهدید میکنند و یا دعوت به تسلیم میکنند و میخواهند نظرات خودشان را تحمیل بکنند. مذاکره واقعی مستلزم بدهبستان ظرفیتها است، نه تحمیل نظر یک طرف.
شاخصه های اصلی دانشگاه تمدنساز
آیتالله رمضانی در بخش بعدی سخنرانی خود حرکت به سمت دانشگاه تمدنساز را ضروری دانست و گفت : در اساسنامه دانشگاه ادیان نیز این مساله مورد توجه قرار گرفته است. تمدنسازی به معنای تربیت انسانهایی است که در سطوح مختلف میتوانند نقشآفرین باشند. این تمدن صرفاً علمی نیست، بلکه باید اخلاق و ایمان را در کنار علم داشته باشد و تعارض بین این مفاهیم را نپذیرد؛ بهویژه در مواجهه با نگاههای «ماکیاولیستی» که از هر ابزاری برای تثبیت قدرت استفاده میکنند.
وی سه مولفه کلیدی برای رسیدن به این هدف را برشمرد و گفت: دانشگاه نباید مصرفگرا باشد، بلکه باید مولد علم باشد و این علم باید در مسیر تمدنسازی قرار گیرد. دومین مولفه تربیت انسانهای دانشمند و متعهد است. این دو ویژگی (علم و تعهد) باید مکمل یکدیگر باشند. همچنین رسیدن به استقلال علمی و فکری مولفه دیگری است. پیشینه دانشمندان مسلمان مانند ابن سینا که علم پزشکی و داروسازی را پایهگذاری کردند نمودی از این مولفه است. نگاه انقباضی غرب در نشر علم خاص (که به نام خود ثبت میکنند) در مقابل نگاه انفتاحی مسلمانان در نشر عمومی علم قرار دارد. رسیدن به استقلال فکری، رشد جامعه را تضمین خواهد کرد.
رمز موفقیت؛ همدلی فراتر از هم گرایی
آیتالله رمضانی در پایان این مراسم تاکید کرد: با وحدت و همدلی فراتر از هم گرایی می توانیم میدان های بزرگ را فتح کنیم و این دانشگاه را به قله برسانیم تا به فضل خدا، دانشگاه ادیان و مذاهب به یکی از دانشگاههای برتر تبدیل شود.
لازم بذکر است در پایان این نشست، از دانشجویان برتر دانشگاه ادیان و مذاهب تقدیر و تجلیل به عمل آمد.