نشست علمی جریان های فکری جهان معاصر

تاریخ انتشار:

سی و پنجمین نشست از سلسله نشست های تخصصی «کلمه سواء» هیات اندیشه ورز اسلام، ادیان و ارتباطات میان فرهنگی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان با موضوع «جریان‌های فکری جهان معاصر» با حضور حجت الاسلام و المسلمین دکتر فرمانیان در مدرسه علمیه عالی نواب برگزار گردید

حجة الاسلام دکتر مهدی فرمانیان، معاون پژوهش دانشگاه ادیان و معاون بین‌الملل مجمع جهانی اهل البیت، در این نشست به جریان شناسی فکری جهان معاصر پرداختند. در ابتدای جلسه، ایشان فرمودند: اساسی‌ترین مسألۀ جریان شناسی علت انحطاط و عقب‌ماندگی جهان اسلام است. درواقع باید گفت جریان های فکری کنونی، برای پاسخ به چنین سؤالی شکل گرفته‌اند.

معاون پژوهش دانشگاه ادیان پس از بیان مقدمات بحث، تقسیم‌بندی جریان های فکری از نگاه صاحب نظران این عرصه بیان شد. افرادی چون سید حسین نصر، مصطفی ملکیان، نصر ابوحامد زید، رضوان سید، حمید پارسانیا، عبدالحسین خسروپناه، محمد جعفر علمی و محمد جواد صاحبی.

استاد فرمانیان، پس از بیان تقسیمات و دسته بندی‌های جریان فکری از نگاه دیگران، نظر خود را بیان کردند. ایشان پس از تحلیل چندین مدل دسته‌بندی جریان شناسی، دسته‌بندی پنج قسمتی بیان کردند. در نظر ایشان به طور کلی جریان‌های فکری از این قرار می‌باشند: جریان فکری اسلام سنتی، جریان فکری اسلام سلفی، جریان فکری اسلام سیاسی، جریان فکری اسلام روشنفکری مذهبی (که خود به دودسته حوزوی و غیر حوزوی تقسیم می‌شود) و جریان فکری اسلام سکولار.

به تعبیر حجة الاسلام فرمانیان جریان فکری امام خمینی، علامه طباطبائی، شهید مطهری و شهید صدر از جهاتی در دسته جریان فکری اسلام روشنفکری مذهبی حوزوی قرار می‌گیرد و جریان امروز انقلاب اسلامی ایران در جریان فکری اسلام سیاسی می‌باشد.

ایشان مهمترین مبنای جریان اسلام روشنفکری مذهبی را «بازخوانی اسلام براساس مقتضیات زمان» خواندند. همچنین مهمترین رکن جریان فکری اسلام سیاسی که در انقلاب اسلامی ایران مد نظر قرار گرفته است، «حکومت و نظام تمدنی اسلام مبتنی بر ولایت فقیه» دانستند.

مطالب مشابه