غزه؛ کانون وحدت، محک همبستگی
هفته وحدت نمادی عمیق و هوشمندانه برای پاسداشت پیوند ناگسستنی امت اسلامی است.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، به نقل از روزنامه قدس در عصری که آتش تفرقه از سوی دشمنان اسلام زبانه میکشد و جهان اسلام بیش از هر زمان دیگری نیازمند همدلی و یکپارچگی است، هفته وحدت همچون فانوسی دریایی، راه رسیدن به ساحل امن برادری را روشن میکند. این ابتکار هوشمندانه که یادگار امام خمینی(ره) است، فرصتی مغتنم برای زدودن غبار اختلافات و تجدید پیمان بر سر مشترکات است. به بهانه فرا رسیدن این ایام مبارک و در راستای بررسی ابعاد و اهمیت وحدت در شرایط کنونی با حجتالاسلام والمسلمین دکتر مصطفی جعفرطیاری، سرپرست دانشگاه ادیان و مذاهب به گفتوگو نشستهایم تا با تکیه بر دیدگاههای ایشان، نقشه راهی برای عبور از چالشها و تحقق این آرمان والا ترسیم کنیم.
هفته وحدت؛ پلی برای عبور از اختلافات
دکتر جعفرطیاری در ابتدا با اشاره به فلسفه نامگذاری هفته وحدت میگوید: هفته وحدت نمادی عمیق و هوشمندانه برای پاسداشت پیوند ناگسستنی امت اسلامی است. این هفته براساس تدبیر حکیمانه امام خمینی(ره) بین دو تاریخ میلاد پیامبر اکرم(ص) به روایت اهل سنت و شیعه قرار گرفته است تا به همه ما بیاموزد مشترکات آنچنان گسترده و اساسی هستند که میتوانند پلی برای عبور از اختلافات باشند. این مناسبت تنها یک یادآوری تشریفاتی نیست، بلکه یک ضرورت استراتژیک و یک عبادت بزرگ برای نجات کرامت و قدرت امت اسلام است.
او اضافه میکند: هدف از این هفته، نادیده گرفتن تفاوتها نیست، بلکه شناخت آنها در عین تأکید بر اصول مشترکی چون توحید، نبوت، قرآن کریم، قبله واحد و ارزشهای اخلاقی مشترک است. تقریب مذاهب به معنای وحدت در عین کثرت و احترام متقابل است؛ همان چیزی که در جهان امروز بهشدت به آن نیاز داریم.
اتحاد جهان اسلام؛ آرمانی دستیافتنی یا رؤیایی دور؟
سرپرست دانشگاه ادیان و مذاهب در پاسخ به این پرسش که آیا اتحاد کامل جهان اسلام یک آرمان دستنیافتنی است، اظهار میکند: اتحاد جهان اسلام نه یک رؤیا، بلکه یک ضرورت حیاتی و یک دستور قرآنی است. خداوند متعال در قرآن میفرماید: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا»؛ همگی به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید. این یک امر الهی است. اتحاد به معنای یکپارچه شدن تحت یک رهبری واحد به سبک حکومتهای مدرن نیست، بلکه به معنای ایجاد یک امت واحد با هویت مشترک، همگرایی سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و دفاع مشترک از منافع است و باید سؤال کرد چرا امت اسلام با این همه اشتراک، نتوانسته به این همگرایی دست یابد؟ این امر کاملاً ممکن است اما اراده جمعی و عزم راسخ میطلبد.
دکتر جعفرطیاری با اشاره به نقش محوری دشمنان در ایجاد تفرقه، هشدار میدهد: دشمنان جهان اسلام، اعم از استکبار جهانی و صهیونیستها، بهخوبی میدانند تنها سلاح کارآمد برای شکست این امت عظیم، تفرقه است. آنها با بودجههای کلان، شبکههای رسانهای گسترده و طراحیهای پیچیده، دائم روی خطوط گسل مذهبی و قومی سرمایهگذاری میکنند. برای نمونه شاهد هستیم چگونه تروریسم تکفیری مانند داعش با حمایت مستقیم و غیرمستقیم همین قدرتها ایجاد شد تا هم چهره اسلام را مخدوش کند و هم جوامع اسلامی را به جان یکدیگر بیندازد. آنها با دامن زدن به فتواهای تفرقهافکن، تحریک احساسات مذهبی و ساخت اخبار جعلی، سعی در عمیقتر کردن شکافها دارند. وظیفه علمای بیدار و مصلحان همه مذاهب این است که این توطئه را افشا کرده و مردم را درباره این بازی خطرناک آگاه کنند.
موانع وحدت؛ نگاهی به درون امت
این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه به موانع داخلی وحدت اشاره کرده و توضیح میدهد: در کنار نقش تخریبی دشمن، باید به موانع درونی نیز با شجاعت نگاه کنیم. متأسفانه تعصبات کورکورانه مذهبی، جهل و نبود شناخت صحیح یکدیگر، غلبه منافع شخصی و حزبی بر منافع امت و در برخی موارد، تفسیرهای افراطی و خارج از چارچوب اصیل اسلامی، بزرگترین سدهای راه وحدت هستند. برخی فکر میکنند وحدت به معنای کنار گذاشتن اصول اعتقادی است، در حالی که چنین نیست. وحدت به معنای همکاری بر سر مشترکات در عین حفظ هویت مذهبی خود است. ما نیاز به گفتوگوی بیشتر، شنیدن بیشتر و تقویت مدارا داریم.
دکتر مصطفی جعفرطیاری یادآور میشود: این هفته یادآور یکی از ژرفاندیشانهترین ابتکارات حضرت امام خمینی(ره) است که همچون نگینی درخشان در تاریخ معاصر اسلام میدرخشد. اما آنچه این امر را همواره زنده و پویا نگه داشته، تأکیدات مستمر و رهنمودهای راهبردی رهبر معظم انقلاب، حضرت آیتالله العظمی خامنهای بر این اصل حیاتی است. ایشان بهکرات و با صراحت، وحدت امت اسلامی را یک تکلیف شرعی و ضرورت اجتنابناپذیر دانستهاند و همواره خطاب به علما و امتهای اسلامی فرمودهاند برای مقابله با دشمن مشترک چارهای جز وحدت نداریم. مطابق با رهنمودهای دقیق رهبر فرزانه انقلاب، باید هوشیار بود که اصلیترین سلاح دشمن برای مقابله با جهان اسلام، ایجاد تفرقه مذهبی و قومی است. ایشان بهدرستی اشاره فرمودهاند که «دشمنان میخواهند با دامن زدن به اختلافات، امت اسلامی را از توجه به دشمن اصلی غافل کنند». پروژه شکاف میان شیعه و سنی یک پروژه کاملاً حسابشده استکباری است و ما باید با آگاهیبخشی، توطئههای آنان را خنثی کنیم، همانگونه که رهبر معظم انقلاب امر به هوشیاری دادهاند.
غزه؛ آزمونی برای وحدت عملی امت
سرپرست دانشگاه ادیان و مذاهب با ابراز تأسف از فاجعه بشری در غزه، این موضوع را کانون اصلی بحث وحدت دانسته و تصریح میکند: امروز غزه تنها یک شهر یا یک منطقه نیست؛ غزه قلب تپنده امت اسلام است. فاجعه غزه به وضوح نشان داد دشمن مشترک، همه ما را به یک اندازه نشانه رفته است. اشغالگران صهیونیست هیچ تفکیکی میان شیعه و سنی، عرب و عجم قائل نیستند. آنها همه مسلمانان را یک صف واحد میبینند. اینجاست که باید پرسید: پاسخ ما به این وحدت دشمن در نابودی ما چیست؟ آیا باید پراکنده و متفرق بمانیم؟
وی با تأکید بر ضرورت توجه به مردم مظلوم فلسطین میافزاید: غزه امروز محک و معیار وحدت ماست. ملت مظلوم و مقاوم فلسطین، بهویژه در نوار غزه، با خون خود از حریم اسلام دفاع میکنند. وظیفه ما به عنوان امت پیامبر(ص)، وحدت در دفاع از آنهاست. این دفاع تنها نظامی نیست، بلکه دفاع سیاسی، رسانهای، اقتصادی و فرهنگی است. باید فشار بر رژیم کودککش صهیونیستی را در تمام عرصهها افزایش دهیم و مانع نسلکشی و جنایات آنها شویم. سکوت در برابر غزه، خیانت به همه ارزشهای اسلامی و انسانی است.
دکتر جعفرطیاری در پایان با دعوت از همه جریانهای فکری و مذاهب اسلامی برای همبستگی هر چه بیشتر، یادآور میشود: هفته وحدت باید فرصتی برای تبدیل شعار به عمل باشد. از نهادهای علمی و دینی میخواهیم میزهای گفتوگو را بیشتر و مستمر کنند. از رسانهها میخواهیم به جای پرداختن به اختلافات، بر مشترکات و بهویژه بر مسئله فلسطین به عنوان کانون وحدت تأکید ورزند. وحدت امت اسلام یک گزینه نیست، یک تکلیف شرعی و تنها راه نجات برای مقابله با استکبار و نجات قدس شریف است. باید به فریاد مردم غزه پاسخ داد و این پاسخ، چیزی جز وحدت و همبستگی نیست.