جلسه دفاع از رساله دکتری:

بازتعريف رابطه‌ي دوسويه خدا و انسان در متون مقدس مسيحي و اسلامي، برگزار شد

تاریخ انتشار:

در تاریخ 12 شهریور 1404 جلسه دفاع جناب آقای هادی نظری، رشته مطالعات تطبيقي اديان- گرايش الهيات مسيحي با عنوان« بازتعريف رابطه‌ي دوسويه خدا و انسان در متون مقدس مسيحي و اسلامي » با راهنمای دکتر محمدتقی انصاری پور و مشاور دکتر مهراب صادق نیا و اساتید داور دکتر حمیدرضا شریعتمداری، دکتر محمدحسن محمدی مظفر، دکتر حميد بخشنده آبکنار در دانشکده ادیان؛ دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار شد.

چکیده

ارتباط ميان خداوند و انسان برجسته ترين گزاره موجود در متن مقدس مسيحي و اسلامي بوده به گونه اي که سراسر اين متون مقدس در صدد تعريف و تبيين اين رابطه مي باشند. در هر دو دين الهي دانان و متکلمين با روش هاي گوناگون و پيش فرض هاي مورد نظر اين متون را مورد تفسير و تاويل قرار داده اند. در اين رساله صفات خدا در متن مقدس مسيحي و اسلامي بدون توجه به پيش فرض ها و رويکرد هاي فلسفي و مشرب هاي فکري يوناني و نزاع هاي کلامي پرداخته شده و باز خواني مي شود. روش اين بازخواني نه تاويلات فلسفي است و نه مبتني بر استعاره ها و کنايه ها بلکه بيشتر مبتني بر ظواهر آيات و معاني اشتقاقي برخواسته از آن الفاظ است، چرا که مخاطب اين گزاره ها فلاسفه يوناني نبوده بلکه مردم عادي هستند که متن را آن گونه که در ظاهر آن آمده فهم مي کردند. رويکرد اين رساله در برابر رويکرد الاهيات کلاسيک و رسمي که اولويت را به فلسفه‌هاي يوناني و کيش‌هاي گنوسي و اسراري مي داد، اولويت و اصالت را به متن مقدس و جايگاه آن مي دهد. در اين رويکرد نقطه اتکا و مرکز ثقل فهم و شناخت خداوند و صفات او خود متن مقدس است. راه نيل به شناخت خداوند را بايد در خود متن جستجو نمود نه آنچه که برآيند کنش الاهياتي مبتني بر داده¬هاي فکر و فلسفه يوناني باشد. تمرکز اصلي در اين رويکرد تاکيد بر اين حقيقت است که بايد آموزه هاي ديني بر اساس تعاليم متن مقدس تفسير شوند و از تفاسيري که ريشه در تفکر التقاطي و يوناني دارد دوري جست. در اين رويکرد از روش الهيات کلاسيک که هر گزاره اي از متن مقدس را به اصل فلسفي تغيير ناپذيري خداوند ارجاع مي دهد و تعيين هر امري را ازلي قلمداد کرده به گونه اي که امکان تغيير و تاثير در آن را منتفي مي داند دوري جسته و اصل متن مقدسي «کل يوم هو في شان» را يادآور مي شود که در بسياري از شئون زندگي شخص ايمان دار تبلور و تجلي دارد. از ديگر پيامد هاي ديگر اين رساله به تصوير کشيدن الهياتي به مثابه يک سبک زندگي است که محور آن تاکيد بر رابطه دو سويه خداوند با انسان است به گونه اي که هر آن چه ذيل اين مفهوم در متن مطرح مي شود موضوعات و گزاره هاي اين رويکرد محسوب مي شود. تبيين و پذيرش اين اصل متن مقدسي که خداوند در ساحت درون بود ش قابليت تاثير پذيري دارد رسالت ديگر اين پژوهش خواهد بود، اصلي که از لوازم ارتباط دو سويه خداوند با انسان بوده و گزاره هايي همچون درخواست هاي متفاوت، طلب آمرزش گناهان، دعاهاي ماثور به جهت طلب روزي و باران، اَماراتي براي اين مدعي محسوب مي شوند.

برای جناب دکتر هادی نظری آرزوی توفیق روزافزون داریم.

مطالب مشابه