آسیب‌شناسی خانواده با تشبیه به «کارخانه بدون دیوار»؛

تأکید بر حریم‌های سه‌گانه و مسئولیت مرد در مدیریت مرزها

تاریخ انتشار:

حجت الاسلام و المسلمین دکتر ترکاشوند با تشبیه خانواده به «کارخانه بدون دیوار»، مهم‌ترین آسیب‌های نهاد خانواده در جوامع درحال توسعه ازجمله ایران را نبود حریم‌های مشخص در سه حوزه رفت‌وآمد، اطلاعات و اقتصاد عنوان کرد. این نشست با محوریت بررسی آیات قرآن و پژوهش‌های روانشناسی اجتماعی برگزار شد.

خانواده به مثابه یک «کارخانه»

حجت الاسلام و المسلمین دکتر ترکاشوندبا اشاره به آیات قرآنی و قواعد مدیریت سیستم‌ها، خانواده را مشابه یک کارخانه یا کشور توصیف کرد که نیازمند تعریف دقیق حریم‌هاست:
«هیچ کارخانه، شرکت یا کشوری را نمی‌بینید که بدون دیوار، در، مدیر یا قوانین داخلی بتواند به حیات خود ادامه دهد. خانواده نیز از این قاعده مستثنی نیست. وقتی حریم‌ها نادیده گرفته می‌شود، خانواده به بیابانی تبدیل می‌شود که هرکس بدون اجازه وارد آن می‌شود.»

سه حریم حیاتی خانواده

۱. حریم رفت‌وآمد:

براساس آیه ۲۸ سوره نور، ورود به خانه دیگران حتی برای نزدیکان، نیازمند اجازه و احترام به حریم خصوصی است.

مثال عینی: «متأسفانه در برخی خانواده‌ها، والدین کلید خانه فرزند متأهل خود را دارند و شبانه‌روز بدون هماهنگی تردد می‌کنند. این موضوع به‌طور مستقیم بر اختلافات زناشویی تأثیر می‌گذارد.»

اشاره به پژوهشی در سال ۱۳۹۷ که نشان می‌دهد بیش از ۳۰٪ اختلافات زوجین ناشی از مداخله دلسوزانه ولی بی‌موقع خانواده‌هاست.

۲. حریم اطلاعاتی:

هشدار درباره ورود بی‌ضابطه اطلاعات به حریم خانواده: «تلویزیون ۲۴ ساعته، شبکه‌های اجتماعی و حتی شایعات فامیلی، فضای خانه را به مرکز اخبار منفی تبدیل می‌کند. خانواده باید تعیین کند چه اطلاعاتی وارد حریم آن می‌شود.»

۳. حریم اقتصادی:

تأکید بر لزوم شفافیت و کنترل دخل‌وخرج: «ورود و خروج پول باید براساس قوانین داخلی خانواده تنظیم شود. حتی اگر کسی قصد کمک مالی داشته باشد، باید به حریم اقتصادی خانواده احترام بگذارد.»

مسئولیت مرد در مدیریت حریم‌ها

ایشان با استناد به مفاهیم دینی، مدیریت کلان حریم‌های خانواده را وظیفه مرد دانست:
«خداوند مردان را به عنوان مسئول حفظ مرزهای خانواده قرار داده است. اگر اطلاعات یا فردی بدون اجازه وارد حریم خانواده شود و آسیبی ایجاد کند، مرد پاسخگو است. این شامل نظارت بر رفت‌وآمدها، آگاهی از ورود و خروج پول و اطلاعات است.»
هشدار درباره الگوهای ناسالم

سکونت فرزندان در خانه پدری پس از ازدواج: «وقتی پسر در طبقه بالای خانه پدری ساکن می‌شود، حریم‌ها مخدوش می‌شود. والدین به بهانه حمایت، ناخواسته به حریم زناشویی تجاوز می‌کنند.»

اشاره به عادت‌های نادرست مهمانی‌پذیری: «درخواست مهمانی نیمه‌شب یا اصرار بر حضور بدون هماهنگی، ازجمله عوامل استرس‌زاست. قرآن به صراحت می‌گوید اگر به شما گفته شد «برگردید»، باید بپذیرید.»

مطالب مشابه