مؤلفه آزادگی در واقعه عاشورا هیچگاه کهنه نمی‌شود
عاشورا مؤلفه‌هایی چون آزادگی و مبارزه با ظلم و ستم دارد که روز به روز وسیع‌تر می‌شود.
قیام امام حسین(ع) و شکل‌گیری واقعه عاشورا، یکی از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ بشریت است که برخلاف بسیاری از رویدادهای دیگر، گذر زمان هرگز نتوانسته آن را به دست فراموشی بسپارد و علت زنده بودن چنین رویدادی این است که عاشورا، هر روز و هرسال برای بشریت پیام‌های تازه‌ای مخصوصاً در زمینه آزادی‌خواهی و ظلم‌ستیزی دارد.
این واقعه در طول تاریخ اسلام همواره مورد توجه و الهام‌بخش بسیاری از انقلابیون و ظلم‌ستیزان بوده است و هرساله با فرارسیدن ایام محرم، شیعیان و محبان سیدالشهدا(ع) با برپایی مراسم عزاداری یاد و خاطره آن حضرت و یارانش را زنده نگه می‌دارند.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه،خبرنگار ایکنا برای بررسی بیشتر اهداف و پیام‌های نهضت عاشورا برای بشر امروز، با حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین درافشان، به گفت‌وگو نشسته که در ادامه می‌خوانید؛
ایکنا ـ به نظر شما چه عوامل و دلایلی منجر به قیام عاشورا علیه یزیدیان و شهادت امام حسین(ع) شد؟
ابتدا باید دانست که پرهیز از جنگ، در زمان پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) یک سلوک اخلاقی بوده و اینان هرگز آغازگر جنگ نبوده‌اند. همین سیاست و سلوک را در جریان نهضت و قیام حضرت اباعبدالله الحسین هم مشاهده می‌کنیم. زهیر بن قین هنگام برخورد سپاهیان حر با سپاهیان امام حسین(ع) پیش از اینکه سپاه عمر سعد برسد، به امام حسین گفت آیا اجازه هست که امروز جنگ را شروع کنیم چون امروز درگیری کمتر و آسان‌تر است لذا فردا سپاه دشمن با لشکر عظیم‌تری می‌آید و در آنجا درگیری بسیار مشکل است. در این شرایط اگر فرمانده‌ای بخواهد سیاست غیردینی را در پیش بگیرد می‌گوید همین امروز کار را تمام کنیم اما آن حضرت قبول نکردند و فرمودند ما نمی‌خواهیم آغازگر جنگ باشیم بنابراین هر وقت دشمن دست به شمشیر برد وظیفه ماست که پاسخگو باشیم.
در صبح عاشورا هم وقتی شمر به خیمه امام حسین(ع) آمد مسلم بن عوسجه نزدیک شد و به امام حسین گفت شمر از فاسقین و اعظم الجبارین است بنابراین اجازه دهید با یک تیر خلاصش کنیم که حضرت فرمودند من دوست ندارم آغازگر جنگ و درگیری باشم. این معنای سلوک اخلاقی در جنگ است. طبری از قول ابومخنف نقل می‌کند که عمر بن سعد، یکی را نزد امام حسین(ع) فرستاد و گفت برو از وی بپرس برای چه به اینجا آمده و قصد دارد چه کاری انجام دهد که امام فرمود مردم کوفه برای من نامه نوشته‌اند و خواسته‌اند به سمت آنها بیایم لذا احساس تکلیف کردم و اگر آمدن من را این مردم خوش ندارند من نمی‌آیم و اگر نظرشان تغییر کند از همین جا برمی‌گردم اما به وی اجازه نداند.
وقتی معاویه در شام درگذشت و پسرش یزید را جانشین خود قرار داد که فردی فاسد و قمارباز بود بنابراین امام چون موافق نبود با وی بیعت نکرد و حتی مجبور شدند از مدینه به سمت مکه بروند به این دلیل که این بیعت را انجام ندهند لذا جاسوسان یزید درصدد ترور امام بر آمدند و وی را تهدید کردند و امام مجبور شدند به کعبه و حرم امن الهی بروند. گفته شده ۱۸ هزار نفر به امام نامه نوشته و از ایشان دعوت کردند که به کوفه بروند بنابراین ایشان به سمت کوفه رفتند و در دوم محرم به کربلا یا نینوا رسیدند. نیروهای یزید ایشان را محاصره کردند اما امام تسلیم نیروهای یزید نشدند و فرمودند مرگ با عزت بهتر از زندگی با ذلت است و من مرگ را غیر از سعادت نمی‌بینم و شخصی همانند من هرگز با کسی مانند یزید بیعت نمی‌کند لذا امام حسین(ع) درسی برای طول تاریخ به ما دادند.
ایکنا ـ به نظر شما نهضت عاشورا برای انسان امروز چه پیام‌هایی می‌تواند داشته باشد؟
پیام‌های عاشورا با مفاهیمی گره خورده که هیچگاه کهنه نمی‌شود. عاشورا مؤلفه‌هایی چون آزادگی و مبارزه با ظلم و ستم دارد که روز به روز وسیع‌تر می‌شود. و حمایت از ارزش‌های دینی و اسلامی از اهداف و پیام‌های این قیام است. حضرت قمر بنی هاشم فرمود به خدا سوگند اگر دست من را قطع کنید هرگز از دین دست برنمی‌دارم و از ارزش‌های دینی حمایت می‌کنم و نمی‌گذارم ضدارزش‌ها جای ارزش‌ها قرار گیرند. یکی از اهداف عاشورا، غیرت دینی است که باید در جامعه ما مورد توجه قرار گیرد.
پیام دیگر برانگیختن نیکی‌ها و دوری جستن از بدی‌هاست. امام حسین(ع) کشته شد تا این فریضه کم‌رنگ نشود چراکه در غیر این‌صورت انگار خون امام حسین(ع) را هدر داده‌ایم.
یکی دیگر از پیام‌های قیام عاشورا رعایت اصل عبودیت و بندگی است. وقتی امام نماز ظهر عاشورا را می‌خوانند بدین معنی است که ای مردم نماز اول وقت را فراموش نکنید یعنی در سخت‌ترین شرایط به این فریضه الهی اهمیت دهید و خط بطلانی بر معبودهای خیالی بکشید.
اصل استقامت و پایداری از دیگر پیام‌های قیام عاشوراست. هرچقدر که آتش دشمن بیشتر می‌شد شوق مبارزه امام حسین(ع) و یاران ایشان بیشتر می‌شد. عزتمندی و سازش ناپذیری با دشمن از دیگر مواردی است که در زمانه ما باید مورد توجه قرار گیرد. حضرت زینب(س) در شام، آن خطبه را خواندند و به دشمن فرمودند که من شما را ناچیز می‌شمارم و این درسی است برای ما تا از اصول خودمان عقب نشینی نکنیم و هرگز تن به ذلت ندهیم.
پیام دیگر قیام عاشورا اصل آزادگی و عدالت است. در کنار عزاداری‌ها باید به این پیام هم توجه کنیم چون عدالت و آزادگی برای حضرت امام حسین(ع) بسیار مهم بود و به دلیل بی‌عدالتی‌ها و فساد در جامعه قیام کردند لذا ما هم نباید اجازه دهیم فساد در جامعه زیاد شود.
ایکنا ـ روز اربعین و زیارت اربعین چه نقشی در تبیین اهداف نهضت عاشورا دارد و چرا اینقدر مورد تاکید و اهمیت قرار گرفته است؟
زیارت اربعین همانند تابلویی است که علت جنگ و شهادت امام حسین(ع) را به خوبی تشریح می‌کند. امام صادق(ع) فرمودند علت این شهادت جهالت و ضلالت است. در زمانه ما هم همین‌گونه است و تا قیامت این جهالت و ضلالت وجود خواهد داشت. جهالت بدین معنی است که قدرت تشخیص را از دست دهیم و جنس اصلی را به جای فرعی جا بزنیم. مردم در این شرایط امام جائر را از امام عادل تشخیص ندادند لذا اکثریت مردم سمت یزید رفتند و امام حسین(ع) را تنها گذاشتند.
امام صادق(ع) می‌فرمایند این خون باید ریخته می‌شد تا مردم از این جهالت و نادانی بیرون می‌آمدند چون باید خون داده شود تا مردم بینا شوند بنابراین مراقب باشیم که در هر زمانی از امام خودمان دور نشویم چون این کار به معنای جهالت است.