در جلسه ای که پنج شنبه 12 اسفند 89 در سالن کنفرانس شهید بهشتی دانشگاه ادیان و مذاهب و با حضور اساتید راهنما، مشاور و داور، نماینده معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی و همچنین تعدادی از دیگر دانشجویان علاقه مند برگزار شد، پس از گزارش این دانشجو از پایان نامه، استاد داور به نقد و ارزیابی پایان نامه پرداخت. سپس دانشجو از پایان نامه خود با توجه به انتقادات استاد داور و نیز توضیحات اساتید راهنما و مشاور دفاع نمود و در نهایت بعد از شور اساتید راهنما، مشاور، داور و نماینده معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی موفق به کسب امتیاز قبولی با درجه عالی شد.

چکیده

رساله حاضر با عنوان «جعفر خلدی، صوفی متشیع، بررسی زندگی، اندیشه ها و آثار» در پیِ بررسی زندگی، اندیشه‏ها و آثار ابومحمّد جعفر بن محمّد بن نُصَیر بن قاسم خَوّاص صوفیِ زاهد محدّث بغدادی معروف به جعفر خُلدی (253-348) از برجسته‏ترین صوفیان و محدّثان دو قرن سوم و چهارم هجری است.

این تحقیق از آن رو ضروری می‏نماید که خُلدی در شهر بغداد، مهم‏ترین مرکز تصوّف آن زمان زاده شد و بالید و از دنیا رفت و در طول حدود یک قرن زندگی خود با مسافرت به دیگر مراکز تصوّف، در محضر بزرگ‏ترین صوفیان آن زمان حضور یافت و در مقام شیخ صوفیان بغدادی در دوره خویش، اوج و فرود تصوّف بغداد را به چشم دید.

این رساله از چهار فصل تشکیل شده است. در فصل نخست برای نخستین‏ بار در زبان فارسی به تفصیل به زندگی جعفر خُلدی پرداخته‌‏ایم. در فصل دوم تصوّف خُلدی، از جمله ورود او را به وادی تصوّف، استادان، شاگردان، سلسله، اندیشه و نیز جایگاه وی در مکتب بغداد و ارتباطش را با دیگر مشایخ واکاویده‏‌ایم.

در فصل سوم میراث عرفانی جعفر خُلدی شامل تمامی آثار و اقوال پراکنده او را معرفی کرده‏ایم. در نهایت، فصل چهارم را به بحث مهم جعفر خُلدی و اهل بیت علیهم السّلام  اختصاص و محبّت خُلدی را به آن بزرگواران در قالب احادیث منقول او در این خصوص نشان داده‏‌ایم.