بیان احکام نماز بیماران و نمازگزاران دارای عذر شرعی
حجتالاسلام و المسلمین حسینی در سخنانی در نمازخانه دانشگاه ادیان و مذاهب، به تبیین احکام نماز برای افراد سالم، بیماران و کسانی که به دلیل عذر شرعی ناچار به اقامه نماز بهصورت نشسته هستند، پرداختند و نکات مهمی را درباره صحت افعال نماز در این شرایط بیان کردند.
ایشان در ابتدای سخنان خود با اشاره به حالات مختلف نمازگزاران، اظهار داشتند: نمازگزاران از نظر توانایی جسمی در سه گروه قرار میگیرند؛ افرادی که سالم هستند و باید نماز را بهصورت کامل و ایستاده بهجا آورند، افرادی که به دلیل بیماری یا توصیه پزشک ناچار به نشستن هستند و گروهی که برخی از افعال نماز را نمیتوانند بهطور کامل انجام دهند. در هر یک از این حالات، تکلیف شرعی مشخص و متفاوت است.
حجتالاسلام و المسلمین حسینی با تأکید بر نقش نظر پزشک در تشخیص عذر شرعی افزودند: اگر پزشک معتمد به فردی اعلام کند که انجام رکوع یا سجده بهصورت معمول برای او ضرر دارد، آن فرد مجاز است نماز را نشسته اقامه کند. حتی اگر پزشک اجازه ایستادن را فقط برای چند ثانیه بدهد، نمازگزار میتواند تکبیرةالاحرام را در حالت ایستاده بگوید و ادامه نماز را بر روی صندلی انجام دهد؛ چه نماز جماعت باشد و چه فرادا.
ایشان در ادامه به چگونگی انجام رکوع و سجده در حالت نشسته اشاره کردند و گفتند: در صورتی که نمازگزار بر روی صندلی نماز میخواند، پس از قرائت حمد و سوره، برای رکوع و سجده باید طبق توان خود عمل کند و از آنچه برای او ضرر دارد پرهیز نماید. با این حال، رعایت شرایط شرعی سجده همچنان الزامی است.
وی با اشاره به یکی از اشتباهات رایج در نماز نشسته تصریح کردند: برخی افراد هنگام سجده، کف دستهای خود را روی میز یا پیشخوان مقابلشان قرار میدهند یا تنها انگشتان را روی سطح میگذارند، در حالی که طبق احکام، کف هر دو دست باید بهطور صحیح بر زمین یا محل معتبر قرار گیرد و پیشانی نیز بر مهر گذاشته شود.
حجتالاسلام و المسلمین حسینی افزودند: علاوه بر پیشانی و کف دستها، یکی از نکاتی که معمولاً مورد غفلت قرار میگیرد، قرار گرفتن نوک دو انگشت بزرگ پا بر زمین است. حتی در نماز نشسته نیز باید نوک انگشتان بزرگ پا تا حد امکان روی زمین قرار داشته باشد، نه اینکه صرفاً کف پا بر زمین باشد و این شرط نادیده گرفته شود.
ایشان تأکید کردند: اگر فردی مجوز پزشکی برای انجام ندادن رکوع کامل دارد، نباید خود را ملزم به حالتی کند که برای او ضرر دارد، اما در عین حال باید سایر اجزای سجده و شرایط آن را، در حد توان، رعایت کند تا نماز از نظر شرعی صحیح باشد.
این نشست با توصیه به دقت در احکام نماز، رعایت امانت در انجام عبادت و ذکر صلوات بر محمد و آل محمد (ص) به پایان رسید.