به گزارش روابط عمومی دانشگاه، در اقدامی علمی و پژوهشی که می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در پیشبرد اهداف دانش کلام ایفا کند، کتاب «کلام امامیه (تطورات تاریخی)» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن نادم، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب، توسط انتشارات این دانشگاه منتشر شد.

 این اثر، با رویکردی تاریخی و روشی نوین به بازنمایی تطورات کلام امامیه از آغاز شکل‌گیری تا دوره معاصر پرداخته است.

در گفت‌وگویی با مؤلف این کتاب، حجت الاسلام والمسلمین محمدحسن نادم با اشاره به چند نکته کلیدی درباره جایگاه علم کلام در تمدن اسلامی، اظهار داشت: «علم کلام را باید اصیل‌ترین و نخستین دانش اسلامی دانست که خاستگاه آن را باید در قرآن کریم، سنت نبوی و سخنان ائمه اطهار(ع) جستجو کرد. این علم در طول تاریخ پرفراز و فرود اسلام، مسئولیت استنباط، تبیین، دفاع عقلانی و نظام‌بخشی به عقاید اسلامی را بر عهده داشته است.»

وی با اشاره به نقش محوری دانش کلام افزود: «این دانش گرانسنگ که به شناخت خداوند متعال و اسماء و صفات او می‌پردازد، نه تنها به عنوان اشرف علوم اسلامی شناخته می‌شود، بلکه زیربنای بسیاری از علوم دیگر در تمدن اسلامی بوده و جایگاهی رفیع و غیرقابل انکار در منظومه معارف اسلامی یافته است.»

عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب با بررسی روش‌های مختلف مطالعات کلامی تصریح کرد: «در طول تاریخ، دانش کلام عموماً با رویکردها و نگرش‌های متفاوتی چون رویکرد نقلی، رویکرد عقلی-کلامی، رویکرد فلسفی و رویکرد عرفانی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. اما باید اذعان کرد که رویکرد تاریخی به این دانش، کمتر مورد توجه جدی بوده است.»

وی با اشاره به تلاش‌های اخیر در این زمینه خاطرنشان کرد: «اگرچه در سال‌های اخیر، با توجه به کاربرد قابل توجه رویکرد تاریخی در ابعاد مختلف کلام، مراکز آموزشی و پژوهشی حوزوی و دانشگاهی فصل نوینی در پرداختن به تاریخ کلام گشوده و آثار ارجمندی در این عرصه پدید آورده‌اند، اما این آثار عمدتاً به بخشی از ابعاد تاریخی این دانش پرداخته‌اند و کمتر اثری را می‌توان یافت که همه جوانب تاریخ کلام که شامل شخصیت‌ها، آثار، اندیشه‌ها، مدارس، مکاتب، علل و عوامل تحولات و تطورات کلامی می شوند را به صورت جامع مورد توجه قرار داده باشند.»

مؤلف کتاب «کلام امامیه (تطورات تاریخی)» در تشریح ویژگی‌های اثر خود گفت: «این کتاب با دو امتیاز اساسی منتشر شده است: نخست آنکه با نگاهی آموزشی و در پاسخ به یکی از سرفصل‌های اصلی رشته شیعه‌شناسی ( تاریخ کلام امامیه) با گرایش کلام امامیه تألیف شده است. دوم آنکه تطورات تاریخی کلام امامیه را از دوره شکل‌گیری در عصر ائمه اطهار(ع) تا دوره معاصر با نگاهی جامع و همه‌جانبه مورد بررسی قرار داده است.»

وی در توضیح ساختار کتاب افزود: «در این اثر، سیر تحولات کلام امامیه در ادوار مختلف تاریخی با توجه به بسترهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هر دوره تحلیل شده است. همچنین تأثیر متقابل کلام امامیه با دیگر مکاتب کلامی و جریان‌های فکری جهان اسلام مورد واکاوی قرار گرفته است.»

حجت الاسلام والمسلمین محمدحسن نادم در پایان با بیان اهداف و کاربردهای این اثر ارزشمند، اظهار امیدواری کرد: «این کتاب بتواند به عنوان گامی نوین و متنی کارآمد برای محققان و کلام‌پژوهان در راستای رسالت‌های کلامی و بازآفرینی جایگاه والای دانش کلام در منظومه معارف اسلامی مورد توجه قرار گیرد و مطالعه آن، افق‌های جدیدی پیشاروی پژوهشگران حوزه اندیشه دینی بگشاید و زمینه‌ساز تحقیقات عمیق‌تر و تولید آثاری جامع‌تر در این عرصه قرار گیرد.»

شایان یادآوری است که این اثر ارزشمند که حاصل تحقیق و تدریس مکرر مؤلف محترم درحوزه تاریخ کلام شیعه است، از طریق انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب در دسترس علاقه‌مندان، پژوهشگران و مراکز علمی قرار گرفته است.