صلح یا جنگ؟

تاریخ انتشار:

صلح به دو صورت امکان تحقق دارد: اول صلحی که فتح مبین و درخشان در پی دارد و دوم صلحی که شکست و از دست دادن همه دستاوردهای عزت، قدرت و استقلال را در پی دارد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه؛ حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر حسین رجبی عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب، در یادداشتی با عنوان «صلح یا جنگ؟» آورده است:

صلح به دو صورت امکان تحقق دارد: اول صلحی که فتح مبین و درخشان در پی دارد: مانند صلح حدیبیه که در قرآن کریم درباره آن آمده است: «إنا فتحنا لک فتحا مبینا». و دوم صلحی که شکست و از دست دادن همه دستاوردهای عزت، قدرت و استقلال را در پی دارد.

صلح حدیبیه «فتح مبین» نامیده شده است، زیرا در سال ششم هجری، حضرت رسول (ص) با وقایعی روبرو شدند، از جمله: تخلف بادیه‌نشینان از همراهی با ایشان به سوی مکه، جلوگیری از ورود پیامبر اکرم (ص) و مؤمنان به مسجدالحرام، جمعیت اندک مسلمانان که بیش از ۱۴۰۰ نفر نبودند در حالی که کافران جمعیت فراوانی داشتند، و سال‌ها جنگ میان آنان که مؤمنان با خطر بزرگی از جمله کشته شدن تمامی‌شان روبرو بودند. اما خداوند چنان مقدر کرد که مشرکان درخواست مصالحه نمایند. این قرارداد شامل بندهای زیر بود:

  1. تا ده سال میان آنان جنگی نباشد.
  2. مسلمانان برای حج و عمره به مکه بیایند.
  3. سفر قریش از راه مدینه به مصر و شام، ایمن باشد.
  4. خدعه و نیرنگ از دل‌ها پاک شود.
  5. طرفین از خیانت و سرقت بپرهیزند.
  6. هرکس خواست با محمد (ص) و یا با قریش هم‌پیمان شود، آزاد است.
  7. اگر فردی از قریش به مسلمانان ملحق شود، هرچند مسلمان باشد، بازگردانده شود؛ اما مسلمانان موظف به بازگرداندن فردی از خود نیستند که به قریش ملحق شود.
  8. پیامبر (ص) و مؤمنان در این سال از سفر به مکه منصرف شوند و در سال آینده برای انجام عمره به مکه آیند.

در بند هفتم، برای برخی از مسلمانان پرسشی مطرح بود. حضرت فرمودند: «هرکس از ما به آنان ملحق شود، خدا او را دور گردانده است. هرکس از آنان مسلمان شود و به ما ملحق گردد، او را بازمی‌گردانیم، پس اگر خدا در قلب او اسلام واقعی را سراغ داشته باشد، خود او گشایشی ایجاد می‌کند.»

از مصادیق صلح فتح مبین، صلح امام حسن (ع) بود. شرایطی بوجود آمده بود که چاره‌ای جز صلح نداشتند. اگر به موارد صلح از جانب معاویه عمل می‌شد، دستاورد بزرگی مانند صلح جد بزرگوارشان نصیب مسلمانان می‌گردید. ولی معاویه برخلاف آن عمل کرد، امام را شهید ساخت و برخلاف قرارداد، یزید را به عنوان خلیفه معرفی کرد، به گونه‌ای که حدود ۸۰ سال جو سانسور، سب و لعن، خفقان و کشتار حاکم گردید.

صلح فتح مبین، همراه با شرایط مطلوب برای دست‌یابی به اهداف بلند اسلامی و ملی همراه است. اما صلح با دشمنی که جز فریب و خدعه در راستای نابودی هستی مسلمانان نباشد، خطرناک و نابودکننده است، و هیچ انسان آزاده و پایبند به اصول مسلم اسلامی و ملی، به آن تن نمی‌دهد.

امام حسین (ع) با شناخت شرایط حاکم بر آن زمان، با همه سختی‌هایی که برای خود و خانواده و دوستانشان پیش آمد، اگر تن به صلح می‌دادند، حق و حقیقت، دستاوردهای ۲۳ سال تلاش‌های پیامبر اکرم (ص) و آثار خون شهدا به‌ویژه پدر و برادر بزرگوارشان را، از دست می‌دادند.

صلح در مقام قدرت با شرایط مناسب، ارزشمند و نقش‌آفرین و تاریخ‌ساز است. مانند مصالحه‌ای که پس از فتح خیبر به دست حضرت علی علیه السلام با یهودیان محقق شد. وقتی یهودیان خود را در مقام ضعف دیدند، یکی از بزرگان یهود که با پیامبر اکرم (ص) ملاقات کرد، پیشنهاد مصالحه را با شرایط زیر مطرح کرد: کشته نشدن مردان، زنان و مردانشان به اسارت نیایند، در قبال آن، تمامی اموال (از زمین و طلا و نقره و دام و لباس جز لباس تن) به رسول خدا واگذار شود. حضرت مصالحه کردند.

صلح با آمریکا از کدام نوع است؟ اگر نسبت به ماهیت دشمن، بصیرت و شناخت درست باشد، راهی برای صلح با چنین دشمنانی معنا ندارد. زیرا همه دستاوردهای ۵۰ سال تلاش علمی و عملی، استقلال و آثار خون هزاران شهید، از بین رفته و راهی برای برگشت نخواهد بود، چنان که در مورد برخی دیگر از سران کشورها تجربه گردید.

رهبری جمهوری اسلامی با همه بصیرت و شناخت از داخل و خارج، توان و قدرت ایران، بررسی لوازم و آثار مصالحه و توان دشمن، راهی را برگزیده که تنها راه مقاومت و پیروزی است. وظیفه تمامی اساتید و اهل قلم و فکر در آستانه ماه محرم، تبیین حقایق و اصولی است که انسان آزاده و با ایمان به آن پایبند است.