جلسه دفاع از پایان‌نامه کارشناسی ارشد برگزار شد:

نقش اجتهاد زنان در تحول احکام اختصاصی بانوان

تاریخ انتشار:

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، در جلسه دفاع از پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشجو سمانه پورحاتم با عنوان «نقش اجتهاد زنان در تحول احکام اختصاصی بانوان (مطالعه موردی بانو مجتهده صفاتی)، خانم دکتر برزگر به عنوان استاد راهنما و دکتر مهدی سجادی امین به عنوان استاد داور حضور داشتند.

 

در چکیده این پایان‌نامه آمده است:

در مکتب اسلام، اجتهاد و مرجعیت یکی از عوامل پویایی دین محسوب می‌شود. مرجعیت نهادي است مهم و مرتبط با زندگی مسلمانان و مسئولیتی مهم و حساس بر عهده عالمان دینی. این منصب بر عهده کسانی قرار می‌گیرد که شرایط آن را دارا باشند. این‌که جنسیت در شروط پذیرش این منصب تأثیر دارد یا نه؟ از گذشته تا کنون مورد اختلاف فقها بوده است. با تتبعی که در تاریخچه اجتهاد زنان صورت گرفته و شواهدی که در این پژوهش به آن اشاره شده است، روشن می‌شود که زنان مجتهده در طول تاریخ مورد پذیرش بوده‌اند و این نشان دهنده قابلیت و ظرفیت بانوان برای رسیدن به این مقام است. با بررسی ادله موافقان و مخالفان اجتهاد و مرجعیت زنان، به نظر می‌رسد هیچ دلیل محکم، قطعی و خدشه‌ناپذیری بر ممنوعیت زن در عهده‌داری این منصب وجود ندارد. ادله مخالفین به طور غیرمستقیم بر عدم صلاحیت زنان در منصب افتاء اشاره می‌کند. مخالفین مرجعیت زنان از ادله‌ای استفاده کرده‌اند که حکم ابواب دیگر مانند ولایت و قضاوت به باب مرجعیت سرایت داده شده است. در صورتی که ادله‌ای که برای منع زنان در مناصب ولایت و قضاوت بیان شده هیچ ارتباطی با مرجعیت ندارد. در عین حال مهم‌ترین دلیل موافقان بنای عقلاء یعنی، رجوع جاهل به عالم و نادان به دانا است. نکته حائز اهمیت در باب مرجعیت زنان این است که منصب افتاء یکی از شئون غیر ولایی مرجعیت است که زنان می‌توانند آن را بر عهده بگیرند. حتی اگر ادله مخالفین را بپذیریم، هیچ منعی در مرجعیت زن برای زنان وجود ندارد. یکی از مباحث مهم در استنباط احکام، موضوع‌شناسی مسائل است تا فتوا و حکم صادر شده ناظر به واقع و عینی‌تر باشد؛ بنابراین شناخت و درک زوایای موضوع از هر جهت در استنباط احکام اختصاصی بانوان بسیار حائز اهمیت است. با توجه به این‌که بیشتر مشکلات و پیچیدگی‌های احکام اختصاصی بانوان مربوط به موضوع‌شناسی است، زنان مجتهده زوایای آن را بهتر درک می‌کنند و می‌توانند حکمی روشن، به موضوع نزدیک‌تر و با خطای کمتر بیان کنند. حتی اگر مرجعیت زنان پذیرفته نشود، زنان مجتهده متجزی باید در شناخت موضوعات احکام اختصاصی مورد مشورت مراجع تقلید قرار گیرند تا احتمال خطا در استنباط این احکام به حداقل برسد. بانو مجتهده صفاتی توانسته‌اند با نوآوری‌های فقهی که انجام داده‌اند، بسیاری از معضلات فقه النساء را حل کنند.

مطالب مشابه