
















به گزارش روابط عمومی دانشگاه، به همت پژوهشگاه ادیان و مذاهب و با مشارکت دانشکده مطالعات ملل اسلامی، انجمن علمی ادیان و مذاهب حوزه و اداره کل ارتباطات دانشگاه ادیان و مذاهب نشست علمی «نقد و بررسی سریال رمضانی معاویه ۲۰۲۵» برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد مهدی تسخیری؛ معاون ارتباطات و امور بین الملل دانشگاه ادیان و مذاهب ضمن بیان موضوع «وحدت جهان اسلام و سریال معاویه» تشریح کرد: در این چند روز گذشته ماه مبارك رمضان در رابطه با سریال معاویه در بسیاری از کشورهای اسلامی بهخصوص ایران و مصر و عراق و عربستان نشستها، مقالات و پیامها و اظهارنظرهایی از سوی مورخان، محققان، فقها، هنرمندان و جامعه شناسان … چه برله و چه برعلیه سریال صورت گرفته که قابل تامل است.
وی ادامه داد: البته از زاویههای مختلف به این سریال (از همان قسمتهای نخستین که پخش شد) تا به امروز پرداخته شده است. این سریال را میتوان از نگاه فقهی علمای اسلام اعم از سنی و شیعه و همچنین از دیدگاه هنری توسط فیلمنامه نویسان و کارگردانان بررسی کرد. ضعف در کارگردانی و شخصیتپردازی، همچون اینکه تنومند تاریخی را لاغر، و ترسو را شجاع و ابله را حکیم و متحجر را خوشفکر جلوه داده، و … عین تحریف است.
معاون ارتباطات و امور بین الملل دانشگاه ادیان و مذاهب ادامه داد: متاسفانه این سریالها و سریالهای جدال برانگیز و چالشی مشابه را، حساب شده و در ماه مبارک رمضان (ماه عبودیت و یکتاپرستی و اخوت اسلامی) روی آنتن میبرند، تا در بهترین اوقات سال همچنان که پیامبر (ص) میفرماید: هُوَ شَهْرٌ دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَی ضِیَافَةِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِیهِ مِنْ أَهْلِ کَرَامَةِ اللَّهِ و مَنْ وَصَلَ فِیهِ رَحِمَهُ وَصَلَهُ اللَّهُ بِرَحْمَتِهِ یَوْمَ یَلْقَاهُ وَ مَنْ قَطَعَ فِیهِ رَحِمَهُ قَطَعَ اللَّهُ عَنْهُ رَحْمَتَهُ یَوْمَ یَلْقَاهُ؛ عملا برخلاف فرمان الهی؛ جامعه اسلامی را بسوی تشتت و اختلاف و دو دستگی و قطع رحم بکشانند، و فتنه ای را بپا کنند.
وی ضمن اشاره به موضوع هوشیاری و بصیرت بیان کرد: این برهه هوشیاری رهبران فکری جامعه را میطلبد. رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلَّذِينَ كَفَرُوا وَاغْفِرْ لَنَا رَبَّنَا؛ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ؛ باید مواظب باشیم که در دامی که گستراندهاند نیفتیم. مشغول کردن جامعه اسلامی و به خصوص فرهیختگان به سریالی که به اعتراف اهل فن و سینما نه ارزش هنری دارد و نه ارزش تاریخی؛ مشکل سیاسی و اجتماعی را حل نمیکند، بلکه برعکس باعث ایجاد تنش در جامعه اسلامی میشود آن هم در زمانی که در سختترین شرایط مبارزه با دشمنان اسلام و مستضعفین هستیم.
وی تشریح کرد: کافی است که دلسوزان امت اسلامی آدرس را اشتباه رفته، و فراموش کنند که قلدرهایی همانند آمریکا و انگلیس چگونه به مردم یمن حمله میکنند، و یا در صحنه سوریه چه میگذرد. جلادان بی رحم با شعار انقلاب مردمی، مردم بی پناه را تحت عنوان وابستگان و مزدوران رژیم گذشته قتل عام میکنند، و حاکمان کشورهای اسلامی نه فقط تماشگر بلکه موید این جنایاتند.
دکتر محمد مهدی تسخیری گفت: ما نباید تمام هم و غم خود را متوجه سریالی که ارزش وجودی آنچنانی ندارد بکنیم، اما همانگونه که اشاره شد، سکوت جایز نیست و باید به اندازه مناسب پاسخ گفت؛ پاسخی مناسب و متناسب و منطقی به اینگونه محصولات رسانه ای در حد معقول خود لازم وضروری است. زیرا آثار این محصولات در نسلهای آینده پدیدار میشود. محصولاتی همچون سریال «الحجاج» (۲۰۰۳) و سال ۲۰۰۵؛ سریال «فارس بنی مروان» (۲۰۰۵) درباره حجاج بن یوسف (۷۱۴-۶۹۴) و مروان اول (۶۸۴-۸۵)؛ و یا شبیه به آن سریال تلویزیونی «الحسن و الحسین» در سال ۲۰۱۱ که خشم شیعیان و بسیاری از اهل سنت را نیز برانگیخت نمونه ای از آثار اینچنینی است. البته باید بدانیم سکوت موجب خواهد شد تا در آیند نه چندان دور شاهد سریال (صدام سرکرده استکبار) و (حسنی مبارک گسترش دهنده دموکراسی) و این قبیل فیلمها و سریالها باشیم.
این کارشناس مسائل بینالملل افزود: اگر این سریال طبق دیدگاه علمای فریقین خلاف ضوابط اسلامی است و بر صفحه تلویزیونی یک دولت اسلامی نمایش داده میشود، چرا برای غیر مسلمان که پایبند به قوانین اسلام نیست، ممنوع باشد و برای مسلمانان جایز؟ خالد صلاح شخصیت رسانهای باسابقهای است و تخصص رسانه و سیاست را یدک میکشد اما سابقه فیلم های درام و تاریخی را ندارد. همانند معاویه و بنی امیه که با جعل احادیث فراوان تاریخ نگاری را آلوده کردهاند، خالد صلاح نیز همین کار را کرده است. حضرت علی (ع) که صلح خواه است را جنگ طلب نشان داده، و معاویه را سیاستمدار خیرخواه معرفی کرده است. او ایمان علی (ع) و سبقت و قدمت او را در اسلام به دست فراموشی سپرده است. در واقع نویسنده ترفندهای فریبکارانه جهان دیجیتال را بر حوادث فتره بزرگ تاریخ اسلامی که بسیار نیز حساس بوده، تحمیل کرده است.
وی در خصوص ویژگیهای پساسریال افزود: اینگونه سریالها ضمن طبیعی جلو دادن حوادث گذشته، و خارج کردن مقوله حق و باطل از صحنه زندگی، در مقام توجیه مخالفت حاکمیتهای فعلی با تمام ویژگیهای ارزشهای اسلامی است. این سریال به دنبال این است که نشان دهد همه اصحاب بهشتی هستند ولو سبب قتل هزاران مومن باشند. همچنین نشان دهند که بطور طبیعی حاکمان کشورهای اسلامی فعلی، اولیترند، و هر جنایتی در جهان اسلام رخ دهد هیچگونه مسولیتی بر عهده آنان نیست.
معاون ارتباطات و امور بین الملل دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: خالد صلاح یک عنصر رسانهای است و تخصص تاریخی ندارد و یک روزنامهنگار و رسانهچی زبردست است که در جایگاههای مختلفی فعال بوده است. از جمله اقدامات او مدیریت مرکز تحقیقات رسانهای الاهرام و سردبیری نشریه الیوم السابع، تلویزیون نهاریات و … است. ایشان کار به حقیقت وجودی، شخصیتی و تاریخی حضرت علی (ع) و معاویه و مالک اشتر و طلحه و زبیر و عمار یاسر و ابوسفیان و هند و … ندارد. ظاهر و محتوای سریال ایشان، شخصیتهایی را ارایه داده که هیچگونه شباهتی با شخصیتهای حقیقی ذکر شده در تاریخ فریقین ندارد. او این شخصیتها و حوادث را ساخته و پرداخته متناسب باخواسته کارفرمای خود یعنی اربابان mbc ساخته است. او به دنبال حقیقت شخصیتها و حوادث نبوده و نیست، و خود نیز در مصاحبهای در لفافه به این مطلب اشاره میکند. از اینرو کارگردان اول او طارق العریان نه تنها از گروه فیلم سازی جدا شده بلکه از او خواسته که به هیچوجه اسمش را در تیتراژ سریال وارد نکند. یک چنین اثری هیچ اعتبار هنری و تاریخی و سندی ندارد جز اینکه به دنبال ایجاد فتنه است آن هم در شرایطی که بیشتر از پیش نیازمند به وحدت امت اسلامی هستیم.
دکتر محمدمهدی تسخیری در پایان افزود: بکارگیری نیروها و توانمندیهای فکری و ورود در اختلافات کلامی و سپس عملیاتی کردن آنها، منتهای آرزوی صهیونیستها و مستکبران برای ایجاد اختلاف بین مسلمانان است. لذا به صورت جد باید هوشیار بود و ضمن بیان حقایق، جامعه را به جایی سوق ندهیم که خواسته سازندگان اینگونه سریالهاست. منظور از پرهيز، عزلت و كنارهگيرى از مسائل نيست، بلكه هوشيارى و توجّه انسان است. حضرت على (ع) مىفرمايد: «كن فى الفتنة كابن الّبون، لاظهر فيركب و لاضرع فيحلب؛ در فتنهها مثل بچّه شترى باشيد كه نه از شما بار بكشند و نه شما را بدوشند و نه از شما بهرهبردارى كنند». باید مهمترین قضیه مسلمانان که همان فلسطین است را فراموش نکنیم و روز قدس را که خار چشم دشمنان است با شکوه بیشتر برگزار کنیم تا توطئههای دشمنان برملا گردد.