تأثیر انفاق در ساخت تمدن اسلامی از دیدگاه قرآن و احادیث شریف

جلسه دفاع از رساله دکتری جناب آقای علی عجیلی در تاریخ 6 بهمن 1403 توسط معاونت آموزشی و پژوهشی دانشکده قرآن و حدیث و با مساعدت گروه علمی برگزار شد.
عنوان رساله:
تأثیر انفاق در ساخت تمدن اسلامی از دیدگاه قرآن و احادیث شریف
استاد راهنما: جناب آقای دکتر محمد ملکي (نهاوندي)
استاد مشاور: جناب آقای دکتر محمد رضا ملانوری
نماینده تحصیلات تکمیلی: جناب آقای دکتر محمد شیرین کار موحد
اساتید داور: جناب آقای دکتر محمد طاهری، جناب آقای دکتر مهراب صادق نیا، جناب آقای دکتر محمدحسن احمدی
چکیده:
انفاق در همه ابعاد مادی و معنوی در بینش اسلام از اهمیت بالایی برخوردار است و در دین مبین اسلام دارای نقش بسزایی در سطح اقتصادی و اجتماعی است. اما از منظر کارکرد، این امر باعث ایجاد برابری و عدالت اقتصادی در جامعه و برطرف کننده تبعیض طبقاتی و شکاف های اجتماعی می شود. در اینجا این سؤال مطرح می شود که میزان تأثیر انفاق در توسعه جامعه اسلامی و تمدن اسلامی چقدر است؟ این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی به این سوال پاسخ خواهد داد. آنچه در نوشتار به آن رسیده ایم، این است که نقش انفاق در پیشرفت مادی تمدن اسلامی با توزیع ثروت با هدف پرکردن شکاف موجود در عدالت اجتماعی محقق می شود. همچنین با رفع فقر و احتیاج به عنوان پدیده های منفی اجتماعی ایجاد می شود، البته همکاری بین اعضای جامعه و دستیابی به همبستگی اجتماعی و هدایت عموم مردم برای ایجاد یک خانواده ممتاز و عدالت اجتماعی در این پیشرفت نقش اساسی دارد. نقش انفاق در ارتقاء اخروی تمدن اسلامی، حول محور افزایش ثواب معنوی، برطرف کردن غضب خداوند متعال، دفع بد مرگی، بیرون راندن وسوسه های شیطانی از انفاق کننده، تزکیه و تهذیب نفس، جلب محبت خداوند و رضایت اوست. همچنین دفع بلا و پاداش دنیا و آخرت. اما پیشرفت معنوی جامعه اسلامی، در افزایش همبستگی اجتماعی، جلب محبت مردم، رفع عوامل بیکاری، عدالت اقتصادی، برابری و توازن اقتصادی، تهذیب و تزکیه جامعه، اصلاح آن، امنیت اجتماعی، رفع مشکلات اخلاقی، آسان سازی زندگی عمومی مردم، همچنین بالا بردن برادری اجتماعی مشهود است. بنابراین رابطه بین انفاق مادی و معنوی و پیشرفتهای مادی و غیرمادی به قدری قوی است که میتوان گفت انفاق بهطور کلی، اعم از مادی یا معنوی، تأثیر مهمی در ساختن تمدن اسلامی دارد، زیرا این امر ابتدا جامعهای متفاوت میسازد و مهمتر از همه به ایجاد یک تمدن بی مانند کمک می کند.
کلمات کلیدی:
اثر انفاق، تمدن اسلامی، قرآن و حدیث.
با آرزوی توفیقات روزافزون برای جناب آقای علی عجیلی.