به گزارش روابط عمومی دانشگاه، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حمیدرضا شریعتمداری عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در سخنانی به مناسبت روز ملی مباره با استکبار جهانی، با اشاره به مناسبت‌های مرتبط با این روز گفت: اما تصویب این روز به عنوان روز ملی مبارزه با استکبار جهانی در سال 1367 در مجلس سوم به ریاست مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی و به پیشنهاد حجت الاسلام مجید انصاری مطرح و با اکثریت آرا تصویب شد. این انتخاب، کاملاً هوشمندانه بود و سه مناسبت را پوشش می‌داد. اولین مناسبت این روز، تبعید مرحوم امام رضوان الله تعالی علیه به ترکیه به دلیل سخنرانی تاریخی ایشان در چهارم آبان 1343 در خصوص کاپیتولاسیون است.

وی به تاریخچه کاپیتولاسیون در ایران اشاره کرد و گفت: کاپیتولاسیون برای نخستین بار در عهدنامه ترکمنچای از سوی روس‌ها به ایران تحمیل شد و بعد از پایان جنگ جهانی اول و با توجه به فضایی که با کنار رفتن تزارها و روی کار آمدن بلشویک‌ها و لنین پیش آمد، کاپیتولاسیون لغو شد و مجدداً سی و چند سال بعد تحت عنوان الحاق به کنوانسیون وین تصویب شد و طبعاً واکنش تند علما از جمله سخنرانی تاریخی حضرت امام را در پی داشت. مرحوم امام در آن سخنرانی فرمودند که با این کنوانسیون، شاه شما از سگ آمریکایی هم پست‌تر شد. چون اگر یک مقام ایرانی در این‌جا به سگ آمریکایی متعرضش شود و به آن آسیب برساند، باید محاکمه شود و اگر یک آشپز آمریکایی، شاه یا مرجع تقلید شما را زیر بگیرد، باید در آمریکا محاکمه شود. هم‌چنین این جمله تاریخی را گفتند که آمریکا از انگلیس بدتر، انگلیس از آمریکا بدتر، شوروی از هر دو این‌ها بدتر. این سخن امام بعدها به صورت شعار معروف انقلاب یعنی نه شرقی و نه غربی تحقق پیدا کرد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در ادامه گفت: پس از این سخنرانی تاریخی، حضرت امام به آنکارا و سپس به بورسا تبعید شد. مرحوم امام تحریرالوسیله خود را که حاشیه‌ای بر وسیله النجاه مرحوم ابوالحسن اصفهانی بود، در همین شهر نوشتند. امام(ره) نهایتاً پس از یک سال به عراق تبعید شدند و مجموعاً 14 سال دور از ایران به سر بردند. این اولین مناسبت امروز است که کاملاً رد پای استکبار جهانی در آن مشهود است.

وی افزود: دومین مناسبت، روز دانش‌آموز است. در سال 1357 تظاهرات‌هایی توسط دانش‌آموزان در تهران شکل می‌گرفت. یکی از این تظاهرات‌ها در سیزده آبان بود که دانش‌آموزان از مدارس مختلف به دانشگاه تهران رفتند و به دانشجویان ملحق شدند و تیراندازی مستقیم صورت گرفت و بیش از پنجاه نفر شهید و تعداد زیادی هم مجروح شدند. این، اتفاق بزرگی بود و خود رژیم شاه را هم تکان داد و وزیر علوم و دولت شریف‌امامی استعفا داد. این روز را خود دانش‌آموزان پایه‌گذاری کردند و از مناسبت‌های مردمی به شمار می‌رود. یعنی در 16 آبان اعلام کردند که ما هر سال به این مناسبت در 13 آبان گرد هم می‌آییم. این حادثه در ایامی رخ داد که شاه در اوج قدرت خود بود و کارتر به ایران سفر کرده بود و ماجرای 17 شهریور نیز رخ داده بود و شاه و روزهای اوج خونریزی شاه بود. لذا در این‌جا هم رد پای آمریکا و استکبار جهانی مشهود و ملموس است.

دکتر شریعتمداری با اشاره به سومین مناسبت این روز گفت: سومین مناسبت این روز، در نخستین سالگرد سیزده آبان رخ داد و جمعی از دانشجویان سفارت آمریکا را تسخیر کردند که بعدها لانه جاسوسی نام گرفت. این‌که آیا با حضرت امام و مسئولین برای این اقدام هماهنگی صورت گرفته بود یا نه بحث دیگری است اما دولت موقت موضع تندی گرفت و مرحوم مهندس بازرگان استعفا کرد و امام هم با استعفای او موافقت کرد. امام از این حرکت به انقلاب دوم تعبیر کرد و از آن به عنوان انقلابی بزرگ‌تر از انقلاب یاد کرد. تسخیر لانه جاسوسی مسبوق به دو مسئله بود که مهمترین آنها مسئله‌ای بود که منجر به تسخیر لانه جاسوسی شد، و آن، عبارت بود از این که آمریکا موضع ناشیانه‌ای گرفته و به شاه پناهندگی داده بود. آمریکا سپس شاه را طرد کرد و او به پاناما رفت و نهایتاً بر اثر سرطان به هلاکت رسید. مسئله دیگر، مربوط به اعلام حمایت آمریکا از سازمان مجاهدین بود که بعدها به حق موسوم به منافقین شدند. در پی این مصوبه آمریکا، آقای انصاری در مجلس طرحی تهیه کرد و 150 تن از نمایندگان مجلس آن را امضا کردند و روز ملی مبارزه با استکبار جهانی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.

این عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در پایان سخنان خود به موضع جناح‌های مختلف سیاسی کشور در مقابل استکبار جهانی اشاره کرد و گفت: در مسئله مبارزه با استکبار جهانی همواره یک توافق و هم‌رأیی در جناح‌های مختلف در جمهوری اسلامی وجود داشته است. دانشجویان پیرو خط امام که در تسخیر لانه جاسوسی دخالت داشتند، بعدها افراد مهم طیف‌های مختلف سیاسی شدند؛ اما در مبارزه با استکبار جهانی یک هم‌دلی، هم‌سویی و هم‌داستانی در جمهوری اسلامی وجود داشته و هنوز هم هست. گرچه یک جریان دیگری را به سازشکاری و دیگری متهم به تحجر می‌کند اما به هر حال دعواهای جناحی و سیاسی در جای خودش ممکن است معنا داشته باشد و گاهی هم ممکن است خاصیت و کارکرد داشته باشد ولی در آن‌چه مربوط به اصول انقلاب است مثل استکبار جهانی و تبعیت از رهبری که جزو آرمان‌های اصلی انقلاب و نظام جمهوری اسلامی است، بنده به نوبه خود به همه عزیزان اطمینان می‌دهم که هم‌سویی و هم‌داستانی وجود دارد و اگر اختلافی هست، قاعدتاً در تاکتیک‌ها، راه‌کارها، روش‌ها و حتی ممکن است در نوع راه‌بردها باشد اما در آرمان و اصول، همراهی و هم‌سویی وجود دارد.