به گزارش روابط عمومی دانشگاه، حجتالاسلام والمسلمین دکتر سعید جازاری معمویی در نشست علمی «شیوههای آموزش دینی در فرانسه» با اشاره به اهمیت مسئله مطالعات دینی در فرانسه گفت: مسئله مطالعات دینی در فرانسه از چند جهت دارای اهمیت است. اشتباهی که معمولاً در ایران میبینید این است که فرانسه را به عنوان یک کشور میشناسند. در حالی که فرانسه یک جریان است که در قالب دو نظام فکری مهم در سطح دنیا، مدیریت فرهنگی میکند. در غرب معمولاً مدیریت فرهنگی را متعلق به فرانسه میدانند. هرچند که در حوزه آفریقای شمالی و مرکزی و بخش اعظمی از آسیا و قاره آمریکا در بخشی از کانادا و مرکز قاره آمریکا نیز حوزه نظام فرهنگی فرانسه حکومت میکند.
وی در ادامه گفت: ما با یک موج قدرتمند هستیم که در دو نظام فکری، هدایت فرهنگی را بر عهده گرفته است. اول جریان فراماسونری و دوم جریان فرانکوفون. فراماسون آنچه که در ذهن ما ایرانیان است، نیست بلکه یک جریان قدرتمند تربیتی است. اصطلاحاً به آن نظام روشمند نمودن تفکر میگویند که سابقه آن به 2500 سال پیش میرسد. این نظام آثاری دارد. مثلاً اگر با یک پدر کاتولیک در حوزه ویتنام مصاحبه کنید و یک سؤال را مطرح کنید؛ در واتیکان و لبنان نیز این سؤال را تکرار کنید؛ اینها با هم آشنا نیستند ولی در عین حال یک جواب میدهند. نظام فراماسون به شما شیوه اندیشه مشترک ارائه میکند و اینکه چگونه از یک متن، یک چیز را استنباط کنم. نظامی است که همه در دل آن در حوزه تحلیل و آنالیز دادهها دارای یک مبنا هستند.
دکتر جازاری افزود: خاصیت نظام فراماسون این است که در دل خود دارای یک نظام پالایشی است و خودش را با هر نظامی که روبهرو میشود، بهروز میکند. بر این اساس میگویند که هر واقعهای که پیش میآید، برای ما یک فرصت است. مثلاً با سفر یک خانم هنرپیشه معروف به آفریقا، 20 میلیون نفر در آفریقا مسیحی شدند. این نظام به شما یک شیوه اندیشه میدهد و به نحوی اندیشه شما را بهروز میکند که با محتویات ذهنی شما دچار تعارض و آسیب نشود.
وی درباره دومین نظام، یعنی نظام فرانکوفون گفت: ترجمه فرانکوفون در فارسی، نظام کشورهای فرانسهزبان است، در حالی که فرانکوفون یعنی یک اندیشه، مدل و یک استایل زندگی است که از فرانسه میآید. این دو نظام، دو بال کلیسای کاتولیک هستند که کلیسای کاتولیک با آنها مکتب خود را توسعه میدهد. فرانسه در بسیاری از حوزهها چالشهای بین اعتقادات و مدرنیزم را گذرانده است، در حالی که در کشورهای اسلامی جریان مدرنیسم، پستمدرنیسم و سنت هنوز حل نشده است.
جازاری درباره استفاده کلیسای کاتولیک از این دو نظام فکری گفت: مسیحیت در سال 177 میلادی وارد فرانسه و شهر لیون شد. لیون دومین شهری بود که مسیحیت وارد آن شد. لذا تئوریسینها و زبان رسمی واتیکان به فرانسه برمیگردد. فرانسه در حوزه علوم انسانی حرف اول را میزند، در این حوزه بسیار کار کرده است. جامعهشناسی دین در مقطع دکتری در فرانسه دارای چهارده رشته است. جامعهشناسی جوامع مذهبی هم جدا از جامعهشناسی دین است. این نظام متعلق به نظام کاتولیک است. نخستین بار این متد در حوزه مطالعات دینی، حتی قبل از هاروارد و آکسفورد، در فرانسه آغاز شده است. لذا اولین بار در قرن دوازده میلادی شاهد ترجمه نقادانه به معنی تحلیلی، قرآن به زبان فرانسه هستیم.
این پژوهشگر درباره استفاده کلیسای کاتولیک از دانشگاه گفت: در حوزه مطالعاتی در نظام کاتولیک دو سبک مطالعاتی حوزوی و دانشگاهی وجود داشت. در فرانسه به حوزههای علمیه، سمینر گفته میشود. این دو نظام تا سال 1908 ادامه داشت. بعد از انقلاب صنعتی و بعد از جریان سکولاریسم در فرانسه دولت دین را از سیاست جدا کرد. بیش از 200 نفر کشیش را در پاریس سر بریدند. در شهرهای مختلف کشتار شد و گفتند ما دیگر کلیسا را نمیخواهیم ولی الان دوباره جریان عوض شده است و اگر رئیسجمهور بخواهد در انتخابات پیروز شود، باید اول کاردینال پاریس را ببیند.
وی درباره فرصتی که نظام سکولار ناخواسته در اختیار کلیسا قرار داد، گفت: نظام سکولار از یک طرف به کلیسا آسیب زد و از یک طرف کلیسا را وادار به خودشناسی مجدد کرد. کلیساهای خالی تحویل دولت شدند. بودجه قطع شد و هر کشیش دستاندرکار اخراج شد. این حرکت برای کلیسا هم در نظام تربیتی و هم در نظام زندگی یک فرصت بود. کلیسا چهل سال در انزوا رفت. هر کلیسا ناچار بود چند نفر را در خود نگه دارد تا از طرف دولت تصرف نشود. در این دوره نظام تربیتی کلیسا عوض شد. کلیسا گفت ما در تولید علم قوی هستیم، لذا از آن به بعد دانشگاه کاتولیک شکل گرفت. الان 220 دانشگاه کاتولیک در دنیا داریم. کلیساها را تبدیل به دانشگاه کردند و شروع به تولید علم و آموزش در ازای دریافت پول کردند. الان بودجه کلیسای کاتولیک یک برابر و نیم بودجه دولت است. چون هشت هزار دانشجوی پزشکی از دنیا دارد. الان دانشگاههای کاتولیک اسپانسر واتیکان شدهاند. دانشگاههای قدرتمند غرب متعلق به کلیسا است.
وی در پایان سخنانش گفت: چون علوم مختلف دست کلیسا بود، به مرور کار به جایی رسید که بعد از جنگ جهانی دوم نیازها به سوی کلیسا بازگشت. در اینجا باز شاهد حرکت کلیسا هستیم. کلیسا اعلام کرد که نظام او در علم مستقل است. لذا دولت نیازمند به کلیسا شد و کلیسا شروع به وام دادن به دولت کرد. کلیسا کارتل اقتصادی شد و نظام تربیتی ایجاد کرد. مدرسه میگفت خدا و دین وجود ندارد، لذا کلیسا یک نظام تربیت دینی مدرن را شروع کرد که از سال 1960 به بعد استقرار پیدا کرد. اگر کسی بخواهد به مدرسه دینی کاتولیک برود، باید هزینه آن را بدهد.
در ادامه این نشست، حجتالاسلام والمسلمین دکتر جازاری به سؤالات استادان و دانشجویان حاضر پاسخ داد.