وی بیان کرد: در دوران امام حسن مجتبی(ع) ایشان بعد از پدرشان حدود ۶ ماه خلافت نموده، بعد با معاویه صلح کرده، سپس ده سال در قید حیات بودند. تلاش ایشان در دوران امامت معطوف به کادرسازی بوده است؛ یعنی حضرت در منازعات سیاسی کمتر ورود کردند، فعالیت نظامی ضد خلافت معاویه نداشتند و عمدتا به فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی با هدف کادرسازی پرداختند.

رئیس شعبه مشهد دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: بعد از شهادت امام حسن(ع)، امام حسین(ع) ده سال در دوران معاویه امامت کردند و ایشان هم در طول این مدت موضع گیری‌های سیاسی و اجتماعی حاد بر ضد معاویه نداشتند؛ البته به ندرت اقداماتی از جمله مصادره کاروان مالیاتی که به سمت شام حرکت می‌کرد، از ایشان صادر می‌شد. بدین ترتیب همت آن حضرت نیز در دوره خلافت معاویه کادرسازی بود. حادثه کربلا در زمان خلافت یزید است که اتفاق افتاد.

دکتر غفوری‌نژاد بیان کرد: شیعه اعتقادی پس از رسول خدا(ص) در اقلیت مطلق قرار داشت و چندان افزایش نیافته بود و بسیاری از یاران امیرالمومنین(ع) در دوران خلافت آن حضرت نیز شیعه سیاسی بودند نه شیعه اعتقادی؛ بنابرین برای ساخت جامعه اسلامی مطلوب و پیشبرد آن به سوی صلاح، این تعداد باید افزایش می‌یافت به همین دلیل عمده فعالیت ائمه تا امام سجاد(ع) معطوف به کادرسازی بود. این اقدام در زمان امام سجاد(ع) گسترده‌تر شد، زیرا تعداد زیادی از یاران خالص ائمه(ع) و شیعیان ناب آنان در حادثه کربلا به شهادت رسیدند و رعب و وحشت در جامعه ایجاد شد.

وی ابراز کرد: حضرت سجاد(ع) با هدف حفظ کیان تشیع و کادرسازی، با قیام‌هایی که بعد از حادثه کربلا ضد بنی‌امیه اتفاق افتاد همراهی نکردند، در واقعه مختار از قیام کنندگان حمایت ننمودند و در واقعه حره نیز زمانی که لشکر مسلم بن عقبه برای سرکوب قیام مردم در مدینه عازم این شهر شد، حضرت با خانواده خود از مدینه خارج شدند و خود را درگیر نکردند، که هدف ایشان باقی ماندن کیان تشیع بود.

دکتر غفوری نژاد در پاسخ به اینکه نحوه عملکرد امام سجاد(ع) در باب کادرسازی چگونه بود، افزود: مدینه در دوره امامت امام سجاد(ع) به شدت در فساد فرو رفته بود و خوانندگان و خنیاگران اعم از زن و مرد میان مسلمانان جایگاه ویژه‌ای داشتند و جو غالب حاکم بر شهر، جو علمی و فرهنگی نبود.

عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: امام سجاد(ع) در چنین شرایطی برای کادرسازی روش دیگر انتخاب کردند که در قالب انشاء ادعیه نمود یافت و امروزه میراث ارزشمندی از ایشان باقی مانده است. یکی از کارکرد‌های صحیفه سجادیه این بود که معارف صحیح را به مخاطبان ارائه داد و نه تنها بعد آموزشی در آن قوی بود، بلکه بعد تربیتی نیز داشت.

وی اظهار داشت: زمانی که آیت‌الله مرعشی نجفی نسخه‌ای از این کتاب شریف را برای شیخ شلتوت از علمای اهل سنت مصر ارسال کرد و شیخ آن را مطالعه نمود، گفت: من چقدر بدبختم که به این سن رسیده‌ام و کتابی با این معارف ناب و تاثیرگذار ندیده‌ام.

دکتر غفوری‌نژاد عنوان کرد: رساله‌ای با عنوان رساله الحقوق از امام سجاد(ع) باقی مانده و منتشر شده که شاهکاری در عرصه معارف و تعالیم اسلام است. یکی از فضلا (جناب آقای میرجلیلی رایزن فرهنگی کشورمان در برزیل) زمانی که ترجمه اسپانیولی این رساله را در اکوادور، از کشور‌های آمریکای لاتین، به اساتید حقوق ارائه داد، مورد استقبال بسیار قرار گرفت و به برگزاری همایش تجلیل از امام سجاد (ع) در دانشگاه منجر شد.

وی در پاسخ به اینکه آیا امام سجاد(ع) در کنار فعالیت فرهنگی، فعالیت سیاسی و مواجهه با حکومت را به کلی کنار گذاشته بودند یا خیر، افزود: امام سجاد(ع) گاهی در کنار تعالیم خود به صورت حاشیه‌ای موضع سیاسی شان را نسبت به حکومت بیان می‌کردند.

دکتر غفوری نژاد در پایان افزود: با مطالعه در تعالیم حضرت سجاد(ع) در می‌یابیم که بخشی از آن در خصوص امامت است؛ مثلا ایشان در مورد نکیر و منکر صحبت کرده‌اند و می‌فرمایند نکیر و منکر در آغاز از پروردگاری که می‌پرستیدی، کتابی که می‌خواندی، دینت و آنگاه از امامی که ولایت او را پذیرفتی سوال می‌کنند، که اینجا هر چند مسئله امامت اعتقادی است اما در شرایط امام سجاد(ع) سخن از بحث امامت کاملا جنبه سیاسی دارد.