به گزارش روابط عمومی دانشگاه، چهارشنبه دوم خردادماه 1397 جلسه دفاع از رساله دکتری دانشجو زهرا اکبری با عنوان «کنش زیارتی در ایران معاصر با رویکرد انسان شناسی تفسیری: مطالعه میدانی آستان مقدس حضرت امام رضا(ع)» با حضور دکتر نعمتالله فاضلی به عنوان استاد راهنما، آقایان دکتر باقر طالبی دارابی و دکتر اللهکرم کرمیپور به عنوان استادان مشاور و آقایان دکتر ابوتراب طالبی، دکتر جبار رحمانی و دکتر کریم خانمحمدی به عنوان استادان داور در سالن شهید بهشتی برگزار شد.
در چکیده این رساله آمده است:
مفهوم زیارت در ادبیات دینی کاربرد فراوان دارد و بیانگر نوعی رابطه میان انسان و جهان ملکوت است. در ادبیات دینی جهان نیز زیارت سابقهای به درازای عمر بشر دارد و همواره در طول تاریخ برقرار بوده است. زیارت در گذشته کنشی همگن و متوازن بوده، در حالی که امروزه به کنشی ناهمگن و نامتوازن تبدیل شده است.
رویکرد اتخاذ شده در این مقاله بر اساس انسانشناسی تفسیری کلیفورد گیرتز است که با روش کیفی و با تکیه بر دیدگاههای مردمنگارانه پیش رفته است. دادههای تحقیق نیز از منابع گوناگون همچون مصاحبهها، دلنوشتههای زائران، عریضهها و سفرنامهها، مشاهدات میدانی، خودمردمنگاری و دیگر منابع کمی و کیفی حاصل شده است.
ما در این رساله نخست درصدد شناخت و فهم عناصر ناهمگن در کنش زیارت، با تمرکز بر تنوع و تغییر به وجود آمده در بافت کنش (زیارت) و کنشگر آن (زائر) هستیم. سپس تلاش کردیم نسبت میان تغییرات به وجودآمده در زیارت با تحولات حاصل از تجدد و عرفیگرایی را شناسایی نماییم. در نهایت عناصر مترتب بر این تغییرات همچون عرفی شدن در ایران معاصر، انواع گونههای زائران و سنخهای پدید آمده از کنش زیارت در حرم مطهر امام رضا (علیه السلام) را بررسی و دستهبندی کردیم. از این رو با صورتبندی انواع زائران به سنتی، مدرن و زائرگردشگر، به ویژگیهای آنها پرداخته و انواع سنخهای زیارتی را در قالب زیارت آیینمدار، دورادور، زنانه، کلانشهری و سیاسی ارائه نمودهایم.