جلسه دفاع از رساله دکتری برگزار شد

ارزیابی تجدید بنای اباضیه عمان در دوره معاصر با تأکید بر بازسازی پایه های نظری و نهادهای دینی

تاریخ انتشار:

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، در جلسه‌ای که روز چهارشنبه پنجم اردیبهشت‌ماه 1397 در سالن شهید بهشتی با حضور حجج اسلام دکتر حمید ملک مکان و دکتر رضا اسلامی به عنوان استاد راهنما، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حبیب حاتمی به عنوان استاد مشاور و حجج الاسلام  دکتر مهدی فرمانیان،  دکتر محمد معینی فر و دکتر اسدالله رضایی به عنوان استادان داور برگزار شد، دانشجو ابراهیم قاسمی از رساله دکتری خود دفاع کرد.

در چکیده این رساله آمده است:

دوران معاصر را باید عصر تحوّلات بنیادین در عرصه نظر و نیز واقعیت‌های خارجی نامید. همان گونه که تحولات شگرفی در دنیای بیرون رخ نموده است، عرصه ذهن و حوزه اندیشه نیز شاهد تحولات مختلفی بوده است. یکی از جریان‌های موجود در جهان اسلام، اباضیه است که علیرغم جمعیت کم و گستردگی جغرافیایی اندک، توانسته است با تجدید بنا و بازسازی به حیات خود ادامه دهد. اباضیه اکنون در کشور عمان حضور دارد و در گذشته نه چندان دور تا شمال آفریقا نیز گسترده شده بود اما به دلایلی از اقتدار علمی آن کاسته شد.

در این رساله با استفاده از منابع دست اول و با روش تحلیل محتوا ابتدا سابقه تاریخی این جریان در عمان توضیح داده ‌شده است، سپس حوزه اعتقادی و فقهی آنان مورد شناسایی قرار گرفته است. اباضیه در اصول فقه به اهل سنت نزدیکترند تا به شیعه از این رو ساختار جدیدی را که برای مصادر استنباط مطرح می کنند مانند منابع استنباط اهل سنت می‌باشد و هنگامی که اصول فقه شبیه اهل سنت بود به تبعیت از آن فقه اباضیه هم فقهی شبیه اهل سنت خواهد بود. نگاه اباضیه به امامت یک نگاه دنیوی بوده و با اینکه برای آن مراحل چهارگانه ظهور، دفاع، شراء و کتمان را قایلند، ولی در دوره معاصر در کشور اباضی نشین عمان، خلافت را جایگزین آن نموده و مفتی را زیر مجموعه وزیر در حکومت قرار داده‌اند.

اباضیه همواره با توجه به منشا پیدایش خود، با اتهاماتی از جمله انتساب به خوارج، کراهت از صحابه و خشونت طلبی روبرو بوده است که با جدیت به مقابله با آن پرداخته و انتساب خود را به خوارج نفی و نگاه مثبتی به صحابه را مطرح و روحیه صلح جویی و میانجگری را ترویج می‌نماید. اباضیه در کشور عمان از سال 1970 میلادی با سازماندهی نهادهای دینی خود در قالب چهار وزارتخانه آموزش و پرورش، آموزش عالی، تراث و ثقافه، اوقاف و شئون دینی توانسته است خود را بازسازی و تجدیدبنا کرده و روابط دوستانه با اهل سنت و شیعه برقرار و موقعیت جدید و مناسبی را در دنیای اسلام پیدا کند.

مطالب مشابه