به گزارش روابط عمومی دانشگاه؛ همزمان با ایام الله دهه مبارک فجر پیشنشست همایش«نظریه نظام انقلابی» بههمت معاونت فرهنگی اجتماعی دانشگاه ادیان و مذاهب و با مشارکت اندیشگاه بیانیه گام دوم انقلاب، با سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین دکتر رضا الهی منش«عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب» و حجت الاسلام والمسلمین دکتر مهدی امیدی «عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)» برگزار شد.
در این پیشنشست دکتر نیک نیا دبیر همایش «نظریه نظام انقلابی» ضمن اشاره به جایگاه و ماهیت اندیشگاه بیانیه گام دوم بیان داشت: اندیشگاه بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی که ذیل دفتر نشر آثار رهبر معظم انقلاب شکلگرفته است. یک مجموعه اندیشهورزانهای در باب بیانیه گام دوم است. این اندیشگاه در بستر یک نوع تعامل اندیشهای تلاش میکند با گفتوگو و تبادل نظر با مجموعههای مختلف که زوایای بیانیه گام دوم و جهتگیریهای بیانیه و دلالتهایی که برای پیشرفت و تعالی بخشهای مختلف کشور که در بیانیه به آن اشاره شده را تبیین کند و به بحث بگذارد و برای تحقق آن بهعنوان یک فکر و اندیشه بسترسازی کند.
وی با اشاره به اینکه بیانیه گام دوم فراتر از یک سند ابلاغی است افزود: توجه دارید که بیانیه گام دوم فراتر از یک سند ابلاغی یا فراتر از یک سیاستگذاری رسمی حاکمیتی است. این بیانیه بیشتر یک فکر و یک اندیشهای است که به مخاطبان بهخصوص جوانان ارائه شده تا بتوانند با بصیرت و انگیزه انقلابی، مسیری را که انقلاب پایهگذاری کرد امتداد ببخشند و با تعالی و پیشرفت این مسیر، راه را برای شکلگیری تمدن نوین اسلامی باز کنند.
در ادامه این پیشنشست دکتر مهدی امیدی ضمن گرامیداشت ایام الله دهه فجر بیان کرد: نظریه نظام انقلابی مقدمات و مؤخراتی دارد. تمامی انقلابها در مسیر تحولی خود حرکت می کنند و در اینجا یک مطلبی به نام ترمیدور انقلاب به وجود میآید. در واقع ترمیدور، آغاز بازگشت عقلانیت به جامعه انقلابی یا انقلابزده است. بازگشت عناصر متخصص و کارآمد رژیم گذشته و تقویت میانهروی، معنایی ندارد جز کاهش خردستیزی انقلابی. عقلستیزی انقلابیون البته معمولا با زهد و سختگیری اخلاقی توام است. اگرچه این اخلاقگرایی فقط متوجه کاهش لذت در زندگی افراد است و حق حیات افراد را شامل نمیشود.
وی ادامه داد: در این مرحله استحاله علمی و فرهنگی اتفاق می افتد و آرمان های انقلابی مورد بیمهری قرار میگیرد و نیروهای نظام دوباره تلاش می کنند که به اعتقادات گذشته برگردند. باید توجه کرد که انقلاب پیامبر اکرم (ص) نیز با اینکه در غدیر ولی خود را انتخاب کرد باز هم به این بلیه دچار شد و نیاز است که با یک تفکر راهبردی نظام انقلابی پیش برود.
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) بیان کرد: اگر چه انقلاب یک تغییر است، اما انقلاب اسلامی در حیطه معرفتی میتواند تغییراتی بنیادین را ایجاد کند. همچنان که انقلاب اسلامی در ایران یک تحول سیاسی صرف نبود و بر اساس فلسفه سیاسی اسلام مفاهیم جدید را عرضه کرد. انقلاب، مبانی و اصول خاصی دارد و در عرصه مفهوم سیاسی نیز مفاهیم خاصی برای خودش تولید میکند.
حجت الاسلام و المسلمین امیدی اظهار داشت: نخستین گام انقلاب ایران شکل گیری نظام اسلامی بود. در بیانیه گام دوم انقلاب مقام معظم رهبری، نظریه مردم سالاری دینی را مطرح کردند چراکه با گذشت زمان و تغییر برخی باورها در بین کارگزاران، عنصر نظامیت اسلام پیدا شد.
وی گفت: با توجه به مقتضیات زمان و مکان نظام اسلامی میتواند مفاهیم جدیدی را ابداع کند. مانند نظریه و نظام. حال نظریه چیست؟ نَظَریه، نِگَره یا تِئوری نوعی بیان خلاصه، خردمندانه و منطقی حاصل از اندیشیدن درباره یک پدیده است و نتایج آن اندیشه و تفکر است. چنین شیوه اندیشیدن خردمندانه و منطقیای، غالباً با فرآیندهایی مانند مطالعه و مشاهده یا تحقیق همراه است. حال باید گفت نظام چیست؟ نظام یا همان نظام سیاسی مفهومی است که از لحاظ نظری به روشی از حکومتداری گفته میشود که به سیاستگذاری و سازماندهی کردن بیشتر آنان در تشکیلات خود میپردازد. یک نظام سیاسی که حفظ نظم و یکپارچگی را در جامعه تضمین میکند و در عین حال باعث میشود که برخی نهادهای دیگر نیز نارضایتیها و شکایتهای خویش را در این دوره از حیات اجتماعی مطرح کنند.
حجت الاسلام و المسلمین امیدی ادامه داد: انقلاب نیز دو معنا دارد که در معنای اول آن متفکر شهید استاد مرتضی مطهری انقلاب را چنین تعریف میکند: «انقلاب عبارت است از طغیان و عصیان مردم یک ناحیه و یک سرزمین علیه نظام حاکم موجود برای ایجاد نظمی مطلوب». معنای دیگر اسم مصدری آن یعنی انقلابیگری و انقلابی ماندن است که در فرمایشات مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب به آن اشاره شده است. بنابراین نظام انقلابی باید در این تفکر قرار بگیرد و باید تفکر و خط مشی خودش را در این نظام قرار دهد و حفظ کند.
وی در پایان با اشاره به مولفههای نظام انقلابی گفت: در بیانیه گام دوم انقلاب مولفههای نظام انقلابی چنین تبیین شده است. اولین مولفه ایده و تفکر انقلابی در بنیادهای نظری است. دومین مولفه ساختار انقلابی است. سومین مولفه کارگزاران انقلابی هستند که باید مشیشان انقلابی باشد. چهارمین مولفه خواص انقلابی هستند که اندیشمندان و نیروهای اثرگذار اجتماعی و امنیتی را شامل میشوند و آخرین مولفه مردم انقلابی هستند که دیگر اقشار جامعه را تشکیل میدهند. بنابراین نظریه نظام انقلابی در بردارنده این پنج مولفه است.
وی افزود: در فلسفه سیاسی اسلام، حرکت باید رو به جلو، همیشگی و مستمر باشد. در این راستا فقیه باید به ترسیم وضع مطلوب بپردازد و راهبرد گذار را مطرح کند و این چیزی است که ما در بیانیه گام دوم انقلاب با آن روبهرو هستیم.
در پایان این پیشنشست نیز حجت الاسلام والمسلمین دکتر رضا الهی منش عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب نیز با مطرح کردن مبانی قرآنی، عقلانی و عرفانی نظام اسلامی بیان داشت: نظام انقلابی از نگاه قرآن و از نگاه عقلانی و عرفانی در یک کلمه، نظامیست که در آن حب الهی و عشق الهی محور است.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب ادامه داد: اساساً در واژه انقلاب یا همان ثوره این دگرگونی عمیق به عنوان اصل و اساس است. انقلاب فقط برای انسان است و خداوند و دیگر موجودات انقلاب ندارند. در خطبه اول نهج البلاغه یکی از مصالح، همین اثاره دفائن العقول است که بیان شده است.
دکتر الهی منش انقلاب را مبتنی بر مبانی هستی شناسی، انسان شناسی، جهان شناسی و غایت شناسی دانست و گفت: مرحوم امام خمینی(ره) برای پایهگذاری این نظام از مبانی کمک گرفتند. قرآن کتابی است که همه چیز را در خودش دارد و مروج عقلانیت، عرفان و اخلاق است. منتهی قرآن با عنوان یک کتاب جامع، مبانی یک زندگی ایمانی معمولی را ترسیم کرده است و از آن بالاتر مبانی یک زندگی مبتنی بر عشق و حب خدا و انقلابی را نیز ذکر میکند.
وی گفت: منظور از نظام انقلابی که در این جلسه بیان میکنم، نظام خدایی است. انقلابی بودن یعنی انسان یک چنین نگاهی را داشته باشد. این نگاه محور همه تحولات، فعالیت افراد جامعه و نظام جامعه است که به عنوان یک مجموعه رفتار، جامعه را سامان میبخشد.
وی در پایان افزود: مرحوم علامه طباطبایی (ره) در تفسیر المیزان سه نظام معرفی کرده است. اول، نظام مادی باوری، دوم، نظام دین باوری و سوم، نظام اخلاقی حقایق خاص قرآنی که این نظامها پایه و اساس تفکر انقلاب اسلامی است. ملت ایران و انقلاب ملت ایران به رهبری امام خمینی (ره) و هدایت مقام معظم رهبری حفظه الله بر اساس همین مبانی و اصل توحید شکل گرفته است. این انقلاب اگر بخواهد انقلابی بماند و ترقی پیدا کند باید معرفتش به حق بیشتر شود، چراکه هرچه معرفت ما به حق بیشتر شود به همان میزان انقلابی بودن ما نیز بیشتر خواهد شد.