بررسی سازمان جاسوسی موساد که به رژیم صهیونیستی تعلق دارد از آن جهت حائز اهمیت است که از لحاظ قدرت، شهرت و ابتکار عمل در ردیف نیرومندترین سازمان های پلیس مخفی جهان قرار دارد و آن را معمولا با سازمان های جاسوسی آمریکا و شوروی سابق مقایسه می کنند در حالی که خود از جمله جوان ترین سازمان های جاسوسی بشمار می آید و در یکی از کوچکترین کشورهای جهان یعنی فلسطین اشغالی مقر دارد.
سازمان جاسوسی اسرائیل توسط رژیمی بوجود آمده است که با هیچ یک از خصوصیات اقتصادی ،سیاسی ،اجتماعی ،اخلاقی، فرهنگی و نظامی محیط اطراف خود قابل تطبیق نیست و اسرائیل در منطقه خود صددرصد بیگانه است اما این بیگانگی و غربت که قاعدتا برای هر نظام سیاسی یک عامل منفی و بازدارنده تلقی می شود هیچگاه مانع از روند رو به رشد و حرکت فراگیر موساد نشده است.
این مزیتی است که شاید در هیچ یک از سازمان های جاسوسی جهان وجود ندارد از اینرو مطالعه در تاریخچه این سازمان و بررسی نحوه پیدایش و همچنین عملکرد آن بسیار حائز اهمیت است.
«موساد» یا سازمان زیرزمینی یهود ، نام اختصاری یک عبارت ۵ کلمه ای به زبان عبری است. موساد در حقیقت شکل تکامل یافته پلیس مخفی اسرائیل و نتیجه ادغام و ترکیب سازمانهای مخفی و پراکنده ای است که از ده ها سال پیش و اوایل جنگ دوم جهانی به نفع یهودیان و برعلیه مخالفان این نژاد فعالیت میکرده اند
به قدرت رسیدن حزب نازی در آلمان (۱٩٣٦) بعنوان نقطه آغازسیه روزی یهودیان در اروپا و سپس قتل عام و تار و مار متجاوز از ٤ میلیون یهودی به خصوص در جریان جنگ دوم جهانی در حقیقت عامل اولیه تشکیل هسته های زیرزمینی مقاومت یهودیان و به عبارت دیگر تشکیل سازمان های مخفی یهودی بوده است.
این سازمان ها تقریباً در اواخر دهه ۱۹۳۰ در اروپا با انگیزه «دفاع از حقوق یهودیان جهان» بوجود آمدند و طبعاً مورد حمایت ،تبلیغاتی، مالی و تسلیحاتی آمریکا و انگلیس که کانون های عمده ضدنازی و مهمترین مرکز مهاجرت اتباع یهودی بشمار می آمدند قرار گرفتند (شوروی اگر چه بزرگترین جبهه عليه آلمانی ها بود ولیکن تعداد مهاجرین یهودی در شوروی بخاطر بافت سیاسی و اجتماعی این کشور و بخصوص بخاطر کشتاری که در سال ۱۸۸۱ توسط تزارها علیه نژاد يهود انجام گرفت همواره کمتر از یهودیان مقیم آمریکا و انگلیس و… بوده است کشتار مزبور توسط الکساندر سوم بدنبال ترور پدرش بدست یک یهودی در مسکو آغاز گردید)
اولین سازمان مخفی یهودی که به نفع صهیونیست ها فعالیت میکرد با نام «موساد آلیابت» (به معنی سازمان مهاجرت یهود) در سال ۱۹۳۷ یعنی زمانی که فلسطین تحت سلطه انگلیسی ها بود در فرانسه بوجود آمد. وظیفه این سازمان علی الظاهر چنانکه از نامش پیداست جمع آوری یهودیان و اعزام آنان به فلسطین یعنی سرزمینی که «تئودور هرتصل» صهیونیست آن را پایگاه موعود یهود مینامیدند، بوده است. اما وظیفه اصلی و پنهانی این سازمان شناسائی یهودیان متعصب ضدنازی مقیم اروپا و متشکل ساختن آنان و اعزام تدریجی آنها به فلسطین اشغالی برای تشکیل گروه های تروریستی و تیم های مسلح زیرزمینی بوده است. مشابه این گروه در چند نقطه دیگر اروپا نیز در سال های بعد بوجود آمد سازمان های مخفی یهودی که با نام های جعلی و مستعار در اروپا تشکیل شده بودند هماهنگ با یکدیگر در پرتو شعار پر جاذبه «مبارزه برای احیایهود» رشد کردند و گروه گروه از یهودیان تحقیر شده و زخم خورده را که بخاطر سال ها کشتار و سرکوب و شکنجه ، در انتظار فرصتی برای انتقام بودند بسوی خود کشاندند.
ایرگون اشترن ،پالماچ ها گانا و… با عضویت هزاران یهودی کینه توز ومتعصب یکی پس از دیگری به وجود آمدند در حالی که سازمان های مخفی به وجودآورنده این گروه های تروریستی همچنان نامرئی به فعالیت های خود در جهت متشکل ساختن یهودیان ادامه میدادند.
به موازات فعالیت های زیرزمینی سازمان های مخفی یهود و رشد گروه های تروریستی دست پرورده آنها سرمایه داران صهیونیست مقیم آمریکا نیز فعالیت خود را تشدید کردند و در پانزدهم ماه مه سال ١٩٤٢ کنفرانس آنها در نيويورك بر ضرورت تشکیل دولت یهود در فلسطین تاکید کرد یهودیان مقیم فلسطین در مقایسه با اعراب مسلمان از تسهیلات و امکانات فرهنگی و اقتصادی بیشتری برخوردار بودند و سرمایه های بیکران صهیونیست های مرفه جهان نیز پشتیبانشان بود
در چهاردهم آوریل ١٩٤٨ به دنبال خروج کامل نیروهای انگلیس از خاک فلسطین «دیوید بن گورین» که خود یکی از رهبران سازمانهای مخفی صهیونیست ها بود موجودیت دولت اسرائیل را اعلام کرد و متعاقباً تمامی سازمان های مخفی یهودی را که در يك رقابت شدید بسر می بردند در یکدیگرادغام کرده و آنها را تحت نظر وزارت دفاع رژیم صهیونیستی درآورد. سازمانهای مخفی صهیونیستها هر يك برای به قدرت رساندن خود و پیشی گرفتن از دیگری تلاش می کردند طبعاً در چنین وضعیتی ادغام آنها نمی توانست چاره موفقی باشد سازماندهی جدید که با عنوان «شای» (به معنی اطلاعات) به کار مشغول شده بود ، طبعاً بخاطر رقابت های داخلی از یکسو و سلطه وزارت دفاع صهیونیستها بر آن فاقد استقلال لازم بود اما همچنان به صورت پنهانی مهمترین نقش را در تدوین و طراحی سیاستها و هدایت رژیم بسوی مقاصد تجاوزگرانه صهیونیستی و تحقق استراتژی شوم استکبار جهانی ایفا میکرد .
با اعلام موجودیت رژیم صهیونیستی و به رسمیت شناخته شدن این رژیم توسط آمریکا و شوروی بسیاری دیگر از یهودیان سراسر جهان که سالها مصیبت و در بدری و خانه بدوشی ناشی از جنگ دوم جهانی را به هر ترتیب تحمل کرده بودند به سوی کشور مفت و مجانی فلسطین سرازیر شدند.
کشوری که از رهگذر کشتار و قتل عام های فجیع اعراب مسلمان برایشان به ارمغان آورده شده بود این وضعیت یعنی سرکوب خونین مسلمانان و وارد کردن یهودیان لااقل برای بسیاری از مهاجرین اغفال شده یهودی که قتل عام های مرگبار هیتلری را تحمل کرده بودند ، قابل توجیه بود فلذا این توجیه خودبه خود مهر تائیدی بر عملکرد سازمان های مخفی یهود و گروه های تروریستی دست پرورده آنان و عامل رشد سریع این سازمان ها بود از سوی دیگر نفرت شدید افکار عمومی جهان از حوادثی که در فلسطین میگذشت رژیم تازه متولد شده صهیونیستها را در يك انزوای فزاینده سیاسی قرار داد و این رژیم را بیش از پیش بسوی آمریکا که از اواسط دهه ١٩٤٠ جایگزین استعمار پیر بریتانیا در منطقه شده بود ، نزديك كرد. سازمانهای مخفی صهیونیستها نیز به عنوان اجزا نامرئی رژیم، روابط پنهانی خود را با سرمایه داران صهیونیست مقیم آمریکا همچنان گسترش دادند. این سازمانها حتی در دستگاه اداری و نظامی انگلیسیها در فلسطین نفوذ کرده و از بسیاری تصمیمات محرمانه آنان اطلاع داشتند.
منبع: کتاب سازمان های جاسوسی دنیا نوشته احمد ساجدی