تک‌جنس‌محوری در خانواده باعث آسیب می‌شود
در حوزه جنسیت با تک‌جنس‌محوری و در حوزه خانواده با مردمحوری مواجه هستیم. در حوزه تک‌جنس‌محوری چه زن و چه مرد مطرح باشند، باعث آسیب می‌شود.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه به نقل از ایکنا، سیزدهمین پیش‌نشست همایش بین‌المللی خانواده مقاوم با عنوان «رویکرد‌های الهیاتی در نگهداشت خانواده» با حضور سرکار خانم دکتر سمیه عرب‌خراسانی عضو هیئت علمی دانشکده زن و خانواده دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار شد.
دکتر سمیه عرب‌خراسانی در این نشست گفت: هم در حوزه جنسیت با تک جنس‌محوری و هم در حوزه خانواده با مردمحوری مواجه هستیم. خانواده در همین نظام جنسیتی، تک‌جنس‌محور تعبیر شده و از منظر این جنس تعبیر و تفسیر شده است. تک‌جنس‌محوری باعث آسیب می‌شود و فرقی نمی‌کند که زن یا مرد در حوزه تک‌جنس‌محوری مطرح باشند.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب افزود: خانواده در مفهوم قدمت‌دار خود به معنای نهادی تک‌جنس‌محور(مردمحور)، دارای سلسله مراتب ارزشی و تقسیم تکالیف جنسیتی است. دو کارکرد اصلی و اساسی مورد انتظار از خانواده بازتولید نسلی و بازتولید ارزشی است. کارکردهای دیگر خانواده در راستای این دو کارکرد اصلی در ارتباط میان زن و مرد و دیگر اعضای خانواده شامل فرزندان شکل می‌گیرد. از این رو خانواده با وجود کارکردهای متنوعی که در طول تاریخ حضورش از جانب جامعه از او خواسته شده، در این دو کارکرد اساسی ثابت باقی مانده است. طی این فرآیند خانواده به عنوان عرصه خصوصی جامعه را به عنوان عرصه عمومی در خود بازتولید می‌کند و در این مسیر سامانه معناساز هویتی، جنسیتی و نقش زنانه و مردانه را با محوریت تک‌جنس‌محوری یا مردمحوری ماندگار می‌کند.
دکتر عرب‌خراسانی تصریح کرد: مردان در خانواده در موقعیت مدیر، رئیس و تأمین‌کننده معاش اقتصادی جایگاه محوری دارند. آموزه‌های اسلامی نیز بر این حضور مردانه تأکید دارند و شوهر و پدری به عنوان مهم‌ترین نقش‌های مردانه در خانواده هستند. تک‌جنس‌محوری در عرصه عمومی(جامعه) و عرصه خصوصی(خانواده) با محوریت مردان و کم‌پیدایی یا ناپیدایی زنان سبب ایجاد مناسباتی با محوریت مردانه در ارتباط میان زنان و مردان در عرصه خصوصی شده است تا جایی که برخی خصوصی بودن خانواده و تمرکز زنانه بر آن به عنوان محل تجمع زنان خانه‌دار و مادران را ناشی از تک‌جنس‌محوری مردان در خانواده دانسته‌اند؛ یعنی مردان مسئول خانواده هستند، اما خانه و امور داخلی آن را به زنان واگذار کرده و آن‌ها را در این مسیر هدایت و کنترل می‌کنند.
وی با اشاره به استراتژی‌هایی که از جانب زنان برای گرفتن مواهب و امتیازات مجبور به بازی نقش‌هایی می‌شوند، ادامه داد: یکی از این استراتژی‌ها، رگ خواب است و برای بازی در زمین بازی و امتیاز گرفتن، توصیه می‌شود رگ خواب همسر را بیابند و این امتیازگیری فردی نیست و شناخت شوهر و رگ خواب او و آنچه در ادامه برای مراوده با او ایجاد می‌شود، ممکن است نوعی دورویی را ایجاد کند و شاید تمایلی به برخی رفتارها نداشته باشد، اما برای ادامه زندگی توصیه می‌شود. حتی در برخی کارگاها توصیه می‌شود که می‌توانید با وجود اینکه نقش دوم در خانواده هستید، اما کاری کنید که شوهرتان آنچه شما می‌خواهید را انجام دهند. این مسئله با عدم صداقت‌هایی مواجه است که برخی از خصوصیاتی که در حوزه زنان به عنوان صفات وابسته به جنس می‌شناسیم، در تجویزهای جنسیتی جامعه‌پذیر و به نسل‌های آینده انتقال می‌یابد که تجویز جنسیتی است.
این اندیشمند حوزه زن و خانواده تأکید کرد: حوزه معناسازی که در اختیار یک سامانه قرار گرفته و در گسترش خود ابعاد دیگری از حوزه اجتماعی را بلعیده، سامانه دین را هم با خود همراه کرده است. به این معنا که ما دین را در وضعیتی می‌فهمیم که این تعبیر و تفسیرهای تک‌جنس محورانه دیده می‌شود و خانواده هم در این حوزه به عنوان نهادی شناخته می‌شود که براساس آموزه‌های دینی در تعریف مرد و مردانگی و شوهرانگی آمده است و در خانواده براساس آن اقتضائات رفتار می‌شود و نفر دوم همین سامانه هم به عنوان نفر تبعیت‌کننده از شوهر در خدمت تقویت نگاه شوهرانه و پدرانه قرار گرفته است.
دکتر عرب‌خراسانی در پایان اظهار کرد: به متخصصان حوزه دین این آگاهی داده شود که در این تعبیر و تفسیری که از دین و خانواده ارائه می‌دهیم، در حقیقت این آموزه‌ها پاد خود را بازتولید می‌کند و اتفاقاً این متخصصان زمینه‌های خروج از زندگی خانوادگی را فراهم می‌کنند چون مخاطب ندارند.