به گزارش دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه، دکتر هاتف پوررشیدی علی‌بیگلو، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در  نشست علمی بازی دوگانه بی‌بی‌سی در غزه « مطالعه تماتیک رویکرد خبری بی‌بی‌سی در واقعه بیمارستان المعمدانی» از سلسله نشست‌های هفتگی با محوریت رویکرد‌های رسانه‌ای و تکنیک‌های خبری رسانه‌های بین‌المللی در  موضوع غزه که در قالب مقاله از سوی اعضای هیئت علمی  دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه در سالن همایش‌های شیخ کلینی  ارائه می‌شود، با اشاره به سابقه بیش از ۷۰ساله  مواجهه مردم فلسطین و خاورمیانه با مسئله‌ای به نام تقابل اعراب و اسرائیل گفت: این موضوع نه تنها جان و امنیت هزاران مردم بیگناه را با چالش جدی رو برو کرده است بلکه امنیت منطقه را به خطر انداخته است.

وی افزود: از نخستین روزهای پایه‌گذاری دولت جعلی اسرائیل توسط انگلیس، روز‌های سیاه خاورمیانه آغاز شد  و در طول تاریخ همواره کلید واژه مورد استفاه از سوی صهیونیست‌ها چیزی جز موضوع تهدید امنیتی نبوده است.

دبیر علمی این نشست در ادامه با اشاره به درگیری اخیر که از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شده است، گفت: توجیه تمام این کشتارهای وحشیانه ایجاد خلل در جریان امنیت رژیم جعلی اسرائیل عنوان می‌شود که متاسفانه مورد تایید حامیان امریکایی و اروپایی آنان است.

وی بیان کرد: در ۱۷ اکتبر ۲۰۲۳ ، .۱۰روز پس از عملیات طوفان الاقصی در سرزمین‌های اشغالی بیماستان المعمدانی غزه تحت شدیدترین تهاجمات رژیم صهیونیستی قرار گرفت و اکثر کشته شدگان در این حمله زنان و کودکان بودند، حجم گسترده انتقادات بین المللی علیه رژیم غاصب سبب شد اسرائیل ادعا کند این انفجار بر اثر شلیک نادرست موشک از سوی گروه جهاد اسلامی فلسطین صورت گرفته است و اظهار نظرهای حمایتی از سوی کشورهای غربی موجب شکل گیری نفرت عمیق از رفتار اسرائیل در این ماجرا نه تنها در میان مسلمانان بلکه در افکار عمومی جهانی شده است.

دکتر  پوررشیدی علی‌بیگلو افزود: نکته مهم در این مقوله فارغ از مباحث امنیتی و سیاسی، پوشش رسانه‌ای  و خبری وقایع غزه است و به طور کلی نحوه عملکرد رسانه‌های مختلف بین‌المللی در خصوص موضوع فلسطین، یک جانبه و فارغ از حفظ اصول امانت داری و بی‌طرفی در انعکاس اخبار بوده است؛ در این بین بی‌بی سی به عنوان یکی از مرجع‌های خبری عملکرد چندان مثبتی در وقایع اخیر غزه و درگیری فلسطین و اسرائیل نداشته است.

عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه در ادامه نظریه چارچوب‌سازی خبری بی‌بی سی را مورد توجه قرار داد و گفت: این نظریه مفهومی تکامل یافته از نظریه برجسته‌سازی است که بر موضوع تعیین خط مشی فکری مخاطب در استفاده از رسانه تاکید دارد، به این معنی که روایت یک خبر در رسانه‌های مختلف در واقع برگرفته از دیدگاه آنان به موضوع و نوع برخورد با آن است.

وی ادامه داد: این نظریه بر این مسئله تاکید دارد که قلمروی چارچوب‌بندی اخبار را با دو دیدگاه «چه چیزی» و «چگونه» ترسیم می‌کند، دیدگاه چه چیزی بر فرآیند ساخت چارچوب متمرکز است در حالی که چگونه بر فرایند شناختی فرد متمرکز است.

مولف این مقاله علمی در افزود: نظریه دروازه بانی خبر از نظریه‌های اصلی حوزه تحقیقات ارتباطات جمعی است که از زمان پییدایش خود در مدت کوتاهی پس از جنگ جهانی دوم همچنان مهم است و بر اساس این نظریه در فرایند انتشار اخبار در مرحله اول خبرنگاران هستند که تصمیم می‌گیرند اخبار را چگونه پوشش دهند و در مراحل بعدی دبیران سردبیران و صاحبان رسانه و یا سیاست گذاران به عنوان دوازه بان به کنترل اطلاعات اقدام می‌کنند.

دکتر  پوررشیدی علی‌بیگلو گفت: نوع رویکرد اتخاذ شده در رسانه مورد مطالعه  پژوهش بازی دوگانه بی‌بی‌سی در غزه» مطالعه تماتیک رویکرد خبری بی‌بی‌سی در واقعه بیمارستان المعمدانی، نشان می‌دهد که این دروازه بانی به نحو بسیار پیشرفته‌ای اعمال شده است.

عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه در ادامه با اشاره به روش تحقیق در مقاله  «بازی دوگانه بی‌بی‌سی در غزه» مطالعه تماتیک رویکرد خبری بی‌بی‌سی در واقعه بیمارستان المعمدانی گفت: برای بررسی نوع نگاه بی‌بی سی به وقایع غزه از روش تحقیق مضمون با تحلیل تم استفاده شد و در این راستا خبرهای منتشر شده در سایت سرویس جهانی بی‌بی سی در خصوص حوادث و وقایع بیمارستان المعمدانی غزه مورد بررسی قرار گفت و در این راستا ۴۰ خبر از لحظه وقوع حادثه تا پایان اکتبر سال ۲۰۲۳ جمع آوری شد و مورد کدگذاری برای تعیین مضامین پایه قرار گرفت.

وی ادامه داد: بر اساس کدگذاری‌های صورت گرفته برای تعیین مضامین پایه، ۲۱ کد استخراج شد و چهار مضمون سازمان دهنده شامل انعکاس واقعیت ها، نقش مقاومت در انفجار، مسئول بودن اسرائیل در انفجار و تشکیک در دلایل و عوامل انفجار بوده است که این امر نشان دهنده عملکرد دوگانه بی‌بی سی در خصوص انعکاس اخبار مربوطه است.

دکترپوررشیدی علی‌بیگلو با اشاره به یافته‌های این پژوهش موضوعی گفت: نوع نگاه بی‌بی سی به مسئله حکایت از این دارد که در تلاش است تمامی طرف‌ها را با لحاظ رویکرد بی‌طرفانه مورد تاکید خود حفظ کند که نهایتا رویکرد بازی دوگانه به عنوان مضمون عام در این بررسی استخراج شد؛ این چنین رویکردهایی از سوی رسانه‌های بین الملللی مسبوق به سابقه است.

وی افزود: سکوت مرگبار در قبال نقض فاحش حقوق بشر  در فلسطین و جنایات رژیم صهیونیستی همواره از سوی رسانه‌های بین المللی  مورد بی‌توجهی قرار گرفته و این بار  به دلیل حجم انتقادات در سطح بین الملل  با رویکردی دو پهلو به موضوع پرداخته شده است.

بازی دوگانه بی بی سی در غزه/ سکوت مرگبار رسانه های غربی به جنایات اسرئیل