باسمه تعالی

یادداشت دکتر محمدمهدی علیمردی

معاون دانشکده عرفان دانشگاه ادیان و مذاهب:

حقیقت دعا و نقش آن در سلوک عرفانی

سلوک عرفانی با ذکر و دعا هموار می‌گردد و حقیقت دعا، بندگی خالصانة خداوند است. خداوند متعال در سورة ذاریات، هدف خلقت را نیز بندگی دانسته است: «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِیعْبُدُونِ» (الذاریات، 56) بندگی خدا یعنی ابراز فروتنی، و نهایت فروتنی با عبادت تحقق می‌یابد.

از نگاه اسلام دعا، بر جهان مادی نیز تأثیر دارد، نیایش انسان در جهان اثر گذار است، با اینکه خداوند خود فرموده: از فضل من استمداد بخواهید: «وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ» (نساء: ٣٢) اما این بدان معنا نیست که انسان در گرایشِ حبّ و بغض خود، اثر استمداد را بیابد بلکه خداوند با ارادة خود، تحقّق دعا را در امر خیر و با مصلحت لازم در هستی جاری خواهد ساخت.