خلاصه ای از رساله.

معنویت پژوهان بر این باورند که یکی از شاخصه ها و ویژگی های اصلی جنبش معنوی «عصرجدید» تاکید بر درون گرایی و حجیت یافته های درونی فرد است. در مقابل این جنبش بر نفی مرجعیت وحیانی و عدم التزام عملی و علمی به آن اصرار دارد. دریافت حقائق و یافتن پاسخ پرسش ها و دغدغه های در درون فرد و خودشکوفایی بدون احتیاج به مرجعیت دینی و خارج از سنت دینی، هسته مرکزی این شاخصه اصلی است. سئوال اصلی این پژوهش آن است که این انگاره (مرجعیت یافتن درون و انکار حجیت مرجعیت بیرونی) از منظر عرفان اسلامی چه آسیب ها، اشکالات و پیامدهای الهیاتی و معرفتی برای معنویت گرایان و سالکان دیندار به همراه دارد؟ پیامدهای اصلی و مهم مرجعیت یافتن درون فرد جنبه معرفتی و الهیاتی دارد و بیشتر خود را در سه حوزه معرفت شناسی، انسانشناسی و خداشناسی نمایان می سازد. «عصرجدیدی ها» بر این باورند که با انجام چنلینگ (وساطت روحی) می توان به معرفت عالم معنا و ماوراء طبیعت دست یافت؛ وساطت روحی با کشف و شهود عارف قابلیت سنجش و مقایسه دارد. تمایز این دو نوع معرفت شناسی در متعلق شناخت، اعتبارسنجی و ملاک سنجش و منابع شناخت است. انسان شناسی «عصرجدید» بر خودابزاری، فردگرایی و خودباشی استوار است. انسان شناسی عرفانی بر خلیفه الله بودن انسان کامل و مجرای فیض بودن وی و تجلی اسماء و صفات الهی در وجود او استوار است. جستجوی معنویت و دریافت حقائق بدون انسان کامل دست نیافتنی است. جنبش «نیوایج» در زمینه خداشناسی، دیدگاه واحد و روشنی ندارد. آنچه مسلم است «خدای» ادیان ابراهیمی را قبول ندارد. خدا در این جنبش به «انرژی مثبت» ساری در هستی و ساکن در درون فرد فروکاهش می یابد؛ خداشناسی توحیدی را به همه خدایی، همه درخدایی و حلول بدل کرده است. خداشناسی عرفانی مبتنی بر توحید و یگانه پرستی است؛ خلاصه آن که در معنویت¬گرایی شاهد تغییر و جابه¬جای مرجعیت هستم.

دانشکده عرفان دانشگاه ادیان و مذاهب قم

دفاع رساله دکتری

رشته تصوف و عرفان اسلامی

آقای رضاجلیلی

با موضوع:”پیامدهای مرجعیت درون در جنبش «عصرجدید» از منظر عرفان اسلامی”

راهنما: دکتر وحید سهرابی فر

مشاور: دکتر رحمان بوالحسنی

زمان برگزاری: یک آبان ۱۴۰۲ در سالن حکیم دفاعیه برگزار شد .