جلسه نقد کتاب «رویکرد تعلیل مداری در اجتهاد» با حضور حجت الاسلام و المسلمین نواب رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب در محل بنیاد پژوهش های آستان قدس رضوی برگزار شد. حجت الاسلام نواب در ابتدای این جلسه گفت:
پیامبر اسلام (ص) در عین ارتباط با وحی و انجام وظیفه رسالت که رساندن پیام الهی به مردم بود، در قامت حاکم اسلامی با اصحاب خود مشورت می کرد و حتی پیشنهاد آنها را می پذیرفت. این رفتار یکی نص حدیثی و دیگری خروج از نص را نشان می دهد.
وی افزود: فقه حاکمیتی غیر از فقه گذشته است و با توجه به مسائل جدیدی که در دنیا اتفاق می افتد، مقاصد خمسه دیگر نمی تواند مشکلات را حل کند و مفاهیم جدیدی مثل کرامت انسانی، عدالت اجتماعی، حفظ محیط زیست، وحدت مسلمین و … از جمله مقاصد زندگی در دنیای امروز هستند.
حجت الاسلام نواب ادامه داد: فقهای شیعه در ادوار مختلف نیز خروج از نص دارند. در قرون اخیر مرحوم صاحب جواهر، شهید سید محمدباقر صدر، آیت الله خوئی، آیت الله عاصف محسنی، آیت الله مددی، آیت الله شیخ جواد تبریزی، آیت الله سیستانی و بسیار دیگری از علما در این باره تعابیری مثل مذاق شریعت، قوانین اساسی شریعت، فرهنگ شریعت، نظامات شریعت و غیره دارند و حتی مرحوم امام خمینی (ره) مساله نقش زمان و مکان در اجتهاد را بیان می کند.
لذا ما معتقدیم با حفظ شرایط دقیق فقه شیعه در تمام ابواب، فقه حکومتی در مسائل مختلفی نیاز به خروج از نص دارد و به عبارت دیگر امروزه فقاهت در جایی که نص نداریم نیاز به مبنا دارد.
در بخش دوم جلسه نقد کتاب «رویکرد تعلیل مداری در اجتهاد» چند نفر از فضلا حاضر در این جسله به بیان نقد خود در خصوص این کتاب پرداختند و در انتهای نیز حجت الاسلام و المسلمین نواب ضمن تشکر از ناقدان و نکات مطرح شده توسط ایشان، به سوالات منتقدین پاسخ دادند.