درباره تاریخ تولد امام هادی علیه‌السلام اتفاق نظری میان مورخان و سیره‌نویسان نیست؛ برخی از آنان، تاریخ تولدش را نیمه ذی الحجه و برخی دیگر دوم یا پنجم رجب ذکر کرده‌اند. یکی از ادله‌ای که تولد آن حضرت را در ماه رجب می‌داند، دعای ناحیه مقدسه است که در فرازی از آن آمده است: «اَلّلهُمَّ اِنّی اَسْئَلْک بِالْمَوْلُودَینِ فی رَجَبٍ، مُحَمَّدِ بْنِ عَلی الثّانی وَابْنِهِ عَلی بْنِ مُحَمّدٍ الْمُنْتَجَبِ».[۱]

همچنین درباره سال تولد امام هادی، برخی سال ۲۱۲ و برخی دیگر سال ۲۱۴ قمری را بیان کردند.[۲] اما قول معروف و مشهور شیعه، همان نیمه ذی الحجه سال ۲۱۲ قمری است و بدین جهت این روز را به خاطر میلاد مبارک آن حضرت، گرامی می‌دارند.

پدر بزرگوار امام هادی علیه‌السلام، امام محمدتقی علیه‌السلام، معروف به «جوادالائمه»، امام نهم شیعیان است؛ و مادرش بانویی شریف و نجیب به نام “سمانه مغربیه” است، که امام هادی علیه‌السلام در شأن وی فرمود: «مادرم به حق من عارف و از بهشتیان است و شیطان سرکش به او نزدیک نمی‌شود و مکر جباران به وی اصابت نمی‌کند. او در پناه خدایی است که نمی‌خوابد و مادر صدیقان و صالحان را به خود وانمی‌گذارد».[۳]

امام هادی علیه‌السلام، مُکنّی به “ابوالحسن” است و علاوه بر آن حضرت، سه تن از امامان معصوم دیگر یعنی امام علی علیه‌السلام، امام کاظم علیه‌السلام و امام رضا علیه‌السلام نیز دارای این کنیه می‌باشند. ولیکن برای تمییز و تعیین هر یک از آنان، کنیه “ابوالحسن” به طور مطلق، برای امام علی علیه‌السلام قرار داده شد و به امام کاظم “ابوالحسن اول”، به امام رضا “ابوالحسن ثانی” و امام هادی “ابوالحسن ثالث” گفته می‌شود.[۴]

همچنین القاب‌: هادی، نقی، نجیب، مرتضی، ناصح، عالم، مؤتمن، منتجب و طیب، برای آن حضرت ذکر شده است.

پانویس
مفاتیح الجنان، دعای ششم ماه رجب.
الکافی، شیخ کلینی، ج ۱، ص ۴۹۷؛ الارشاد، شیخ مفید، ص ۶۳۵؛ کشف الغمه، علی بن عیسی اربلی، ج ۳، ص ۲۳۰؛ منتهی الآمال، ج ۲، ص ۳۶۱.
منتهی الآمال، ج ۲، ص ۳۶۱.
منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، ج ۲، ص ۳۶۱؛ وقایع ألایام، شیخ عباس قمی، ص ۲۹۶.