به گزارش مدیر رسانه دانشکده مذاهب به نقل از ادیان نیوز، نشست تخصصی با عنوان «اسلام سکولار یا اسلام سیاسی در ترکیه، کدام‌یک برای ایران اسلامی، بهتر است؟» مورخ ۲۴ خردادماه ۱۴۰۲ به همت انجمن علمی ادیان و مذاهب حوزه علمیه قم با همکاری انجمن دانشجویی مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان با سخنرانی دکتر عباس خامه یار، دکتر حسن صادقیان و حجت‌الاسلام صلواتی گلستانی برگزار شد.

عباس خامه‌یار ضمن اشاره به جایگاه و موقعیت ترکیه و پیشینه خلافتی آن خاطرنشان کرد: تمام زمامداران حال حاضر ترکیه به اندیشه‌های اهل سنت و تأسی از فقه سیاسی اهل سنت پایبندی کاملی دارند. یکی از بزرگ‌ترین آرمان تاریخی تفکر اخوانی دستیابی به قدرت سیاسی است. نباید فراموش کرد که حکومت اسلام‌گرای ترکیه با شعار بازگشت به نظام خودخوانده خلافت عثمانی در جهت عادی‌سازی رابطه با اسرائیل است و نسبت به مسئله فلسطین رویکرد خاصی را پیش‌گرفته است. دستگاه سیاسی ترکیه «به معنای استیت» با گستراندن حمایت ویژه از گروه‌های تکفیری و فرماندهی تحولات در سوریه به دنبال اهداف خاصی بود.

سکولاریسم مذهبی یکی از بزرگ‌ترین خطرات و تهدیدات پیش روی جهان اسلام است

معاون فرهنگی دانشگاه ادیان و مذاهب مطرح کرد: ما امروزه با یک پدیده به نام سکولاریسم مذهبی مواجهه هستیم. خطری که از پدیده سکولاریسم سنتی تهدید بیشتری برای ما خواهد داشت. سکولاریسم مذهبی و سکولاریزم دینی در پی تخریب اسلام سیاسی در جهان اسلام تلاش می‌کند و هدفی جزء زدن پایه و بن‌مایه‌های تفکر اسلامی ندارد. نکته حائز اهمیت این است که اگر سکولاریسم مذهبی جایگزین کامل قوه حاکمه جوامع اهل سنت و فضای حکمرانی حکومت های سنی شود، به‌زودی دامن همه ما را نیز خواهد گرفت. علی‌رغم این ادعا در عصر کنونی سکولاریسم مذهبی دارد جای‌جای جوامع اسلامی و باورهای عرفی آن را می‌گیرد.

سرنوشت پروژه قفقاز می‌تواند آینده استراتژیک منطقه را تعیین کند

در ادامه دکتر حسن صادقیان رئیس اداره مشترک المنافع و ترکیه مجمع جهانی اهل بیت با اشاره به تبار تاریخی حزب اعتدال و توسعه ترکیه، تأکید کرد: بنده گمان نمی‌کنم این حزب علی‌رغم طی کردن سه دوره حائز اهمیت در تاریخ سیاسی ترکیه، در ۱۰ سال آینده از پروژه‌های اخوان‌المسلمین «دستکم به‌شکل مستقیم» حمایت نخواهد کرد. حزب اعتدال و توسعه در نظام انتخاباتی و رخدادهای اخیر با توسل به دوعنصر «سکولاریسم و دموکراسی از طریق شریعت» پیروز میدان شد. دکترین ترکیبی میان «سکولاریزم سیاسی-دموکراسی با تن دادن به شریعت» یکی از ابزارهای موردعلاقه‌ برای برخی از جریان‌های سیاسی داخلی در ایران به‌عنوان الگو محسوب می‌شود.

پیروزی اردوغان در انتخابات ترکیه روحیه جریان‌های اسلامی-اخوانی را قوت بخشید

رئیس اداره مشترک المنافع و ترکیه مجمع جهانی اهل بیت بیان کرد: اردوغان تلاش کرد با توسل به پروژه تمدن عثمانی و برپایی تشکیلات اتحادیه جهان تورک و سفر به کشور جمهوری آذربایجان که برپایه بن‌مایه‌های تمدن تورانیسم انجام گرفت، پروژه قفقاز را توسعه دهد. رئیس جمهور ترکیه با پیروزی در انتخابات اخیر این کشور توانست روحیه‌سازمانی جریان‌های اسلام‌گرای اخوانی را تقویت بخشد. اینکه ما بدانیم چه سرنوشتی برای پروژه قفقاز توسط اردوغان در آینده اتفاق خواهد افتاد، برای ما مهم خواهد بود. چراکه وضعیت و آینده پروژه قفقاز تأثیر بسیاری در آینده تحولاتی منطقه علی‌الخصوص کشور ایران خواهد داشت.

اتخاذ سیاست خارجی پرهزینه ما را از تعامل با دنیا محروم خواهد کرد

در پایان این جلسه نیز حجت‌الاسلام‌والمسلمین صلواتی گلستانی «کارشناس علوم اسلامی و انسانی» با اشاره به تبعات و عواقب خطرناک تفکر پان اسلامی که به شکل ویروس وارد فضای فکری جهان اسلام شده است، عنوان کرد: ما نباید فقط به فکر مسائل و مشکلات درونی خودمان و حیات ساختار سیاسی اسلام باشیم! چراکه به نظر بنده اتخاذ سیاست خارجی پرهزینه ما را از تعامل با دنیا محروم خواهد کرد و درنتیجه باعث روی‌گردانی مردم از نظام خواهد شد.

نه راه سید جمال‌الدین، نه تفکر شریعتی، هیچ‌یک نجات بخش برای جهان اسلام نخواهند بود

صلواتی گلستانی خاطرنشان کرد: امروزه نه شعارهای سید جمال‌الدین اسدآبادی ما را نجات می‌دهد، نه تفکرات و دیدگاه‌های مرحوم علی شریعتی برای ما رهایی‌بخش خواهد بود و نه دیدگاه‌های سوسیالیسم اسلام! چراکه تنها راه نجات ما دیدگاه فقاهتی اصیل و ناب تشیع با توسل به رویکرد روابط خارجی خاص می‌تواند ما را نجات بدهد.

کارشناس رسانه دانشکده مذاهب: محمد پناه زاده