دفاعیه کارشناسی ارشد

تحلیل و نقد تئودیسه اعتراض در پاسخ به مسئله شر

تاریخ انتشار:

به گزارش مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی در این جلسه که دوشنبه 11 آبان در سالن کنفرانس شهید بهشتی دانشگاه ادیان و مذاهب با حضور دکتر نعیمه پور محمدی به عنوان استاد راهنما، دکتر فاطمه توفیقی ،استاد مشاور و دکتر سید حسن اسلامی در جایگاه استاد داور برگزار شد دانشجو میثم فصیحی رامندی از پایان نامه اش دفاع کرد.

در چکیده این پایان نامه آمده است:

مسئله شر از مهمترین مسائل در حوزه فلسفه دین و الاهیات محسوب می‌شود. در مسئله قرینه‌ای شر احتمال وجود خدا به دلیل وجود شرور گزاف در عالم کاهش می‌یابد. تئودیسه پاسخی است به اینکه شرور در عالم گزاف نبوده و توجیه و دلیلی در پس آن وجود دارد.

با وقوع فاجعه هولوکاست بسیاری از الاهیدانان یهودی و بعضی از الاهیدانان مسیحی در امکان و اعتبار تئودیسه تشکیک کرده و نظریه آنتی تئودیسه را مطرح کردند. جان راث مسیحی با ارائه مقاله‌ای با عنوان «تئودیسه اعتراض» تئودیسه‌ای ارائه کرد که در عین شباهت به آنتی تئودیسه اما تفاوت‌هایی با آن داشت. وی در این مقاله با الهام از کتاب ایوب بیان کرد که انسانها باید همانند ایوب به درگاه خدا تضرع و شکایت کنند تا خدا به آنها پاسخ داده و از قدرت مطلق خود استفاده کند تا از رنجهای بشر بکاهد.

در این تحقیق ابتدا تئودیسه اعتراض را معرفی کرده‌، تفاوت آن را با آنتی تئودیسه بیان نموده ام. سپس به تحلیل مفاهیم اعتراض و تئودیسه در تئودیسه اعتراض پرداخته‌ام. ضمن آن به لوازم الاهیاتی پذیرش تئودیسه اعتراض در دو عنوان صفات خدا و صفات انسان اشاره کرده ام. در پایان کوشیده ام مزیتها و کاستی‌های تئودیسه اعتراض را برشمرم. از مزیت‌های تئودیسه اعتراض می‌توان به اتخاذ رویکرد معتدل به جای رویکرد حداکثری اشاره کرد. همینطور رویکرد عملگرایانه به جای رویکرد نظری به مسئله شر از دیگر مزایای این تئودیسه است. مزیت دیگر این تئودیسه پاسخ همزمان به مسئله عاطفی شر است. اعتنا به حوادث تاریخی نیز از مزیت‌های دیگر آن است. نقدهایی که به این نظریه وارد شده است را ذیل عناوینِ تعارض عشق الاهی با اعمال قدرت خدا، تعارض اختیار انسان با دخالت خدا، عام نبودن پاسخ تئودیسه اعتراض و وابستگی آن به سنخ روانی انسان ها، خیرخواهی خدا به عنوان کلیدی‌ترین عنصر دین و نفی امید به خدا درتئودیسه اعتراض دسته بندی کرده‌ام.

واژگان کلیدی: مسئله شر، تئودیسه، آنتی تئودیسه، اعتراض، الاهیات اعتراض، تئودیسه اعتراض، جان راث، دیوید بلومنتال، نوید کرمانی

مطالب مشابه