«خلاصه و چکیده ای از رساله تبیین لطایف انسانیه از دیدگاه شیخ روزبهان بقلی با تاکید بر کارکردهای قلب»
این رساله تشکیل شده از یک پرسش اصلی که عبارت باشد از:«لطایف انسانی از دیدگاه شیخ روزبهان بقلی با تاکید بر کارکردهای قلب» و سه پرسش فرعی که عبارت باشد از:
1-انعکاس این لطایف از دیدگاه شیخ روزبهان چگونه است؟
2- تصویر این لطایف از دیدگاه شیخ به چه صورت بوده است؟
3-تبیین کارکردهای قلب از دیدگاه شیخ روزبهان به چه صورت بوده است؟
روش پژوهش: در این مورد باید عرض کنم که این تحقیق یک تحقیق یا پژوهش توسعه ای با روش ترکیب(توصیفی- تحلیلی) هست.
در عنوان رساله کلمۀ تبیین را داریم که از باب تفعیل هست یعنی بیان کردن ، کلمۀ بعد لطایف انسانیۀ هست به جای اطوار سبعه که این عنوان را بدین جهت انتخاب نمودم که این مراحل گاهی به هفت عدد می رسد و گاهی کمتر و گاهی بیشتر می شود بزرگانی که قائل به هفت مرحله یا طور بودند وآن را از طبع شروع می کردند(طبع-نفس-قلب-روح-سرّ-خفی-أخفی) عبارت بودند از:1- مرحوم لا هادی سبزواری 2-آسید ابوالحسن رفیعی قزوینی و عرفایی که آن را هفت تا می داند اما لطیفۀ طبع را حذف و به جای آن عقل را لحاظ کردند: عبارتند از 1- صدر المتالهین 2- آقا محمدرضا قمشه ای
البته باید اضافه کنم که ما دلیلی بر حصر این اطوار یا به اصطلاح لطایف بر عدد هفت یا هشت نداریم.
در ارتباط با نوآوری این رساله باید عرض کنم روی عنوان اطوار سبعه یا لطایف انسانی توسط دانشجویان و محققین از قبل به صورت منفرداً کار شده بود؛ همچنین در ارتباط با مقامات و منازل هم همینطور، نوآوری این رساله به خاطر تلفیقی بود که صورت گرفت بین لطایف انسانی و منازل و مقامات عرفانی.
به عنوان مثال: مقام 322 از کتاب مشرب الارواح شیخ روزبهان با لطیفۀ قلب مرتبط است.یا مقام 327 که منزل رویت«سرّ السرّ» است با مقام أخفی ارتباط دارد.
در خصوص کارکردهای قلب ، خود حضرت شیخ روزبهان با پای عمل به نکاتی جالب دست یافته است من جمله اینکه ازکارکردهای قلب رفع حجاب از قلب توسط خود قلب است و رسیدن به عالَم ملکوت آسمانها و عالَم غیب و غیب الغیب و دیدن عرش و کرسی که خود شیخ به این مقامات و منازل رسیده بود.
با تشکّر محمد جواد کیان ارثی 15 خرداد ماه 1402