بیوگرافی:
ویلفِرْد فردیناند مادِلونگ (Wilferd Ferdinand Madelung) (۱۹۳۰ میلادی)، اسلامشناس و شیعهشناس آلمانی که حدود ۲۰۰ کتاب و مقاله در حوزه مطالعات اسلامی مرتبط با شیعه تألیف و منتشر کرده است. کتاب جانشینی حضرت محمّد(ص) از آثار مهم اوست که در آن نگرش شیعه درباره جانشینی بعد از پیامبر تقویت شده است. وی را در شناساندن تشیع به جهان غرب موثر دانستهاند.
- زندگینامه و تحصیلات
پروفسور ویلفرد مادلونگ در ۲۶ دسامبر ۱۹۳۰م (مطابق ۵ دی ۱۳۰۹ش) در شهر اشتوتگارت آلمان متولد شد و پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی و متوسطه به دانشگاه قاهره رفت و لیسانس تاریخ و ادبیات اسلامی را در سال ۱۹۵۳ دریافت کرد.
وی سپس به تحصیلات عالی در زادگاه خود ادامه داد و در سال ۱۹۵۷م از دانشگاه هامبورگ درجه دکتری در مطالعات اسلامی دریافت کرد. مادلونگ رساله دکتری خود را تحت نظر اسلامشناسان آلمانی همچون اشتروتمان (R. Strothmann) و اشپولر (B. Spuler) به پایان رساند. او سه سال (۱۹۵۸-۱۹۶۰م) وابسته فرهنگی سفارت آلمان غربی در بغداد بود و سپس زندگی علمی خود را در زمینه اسلامشناسی دنبال کرد.
مادلونگ در اردیبهشت ۱۳۹۷ش در مراسم اختتامیه کنگره بینالمللی «نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی» که تحت اشراف آیتالله مکارم شیرازی در شهر قم برگزار شد، شرکت کرد و به ایراد سخنرانی پرداخت.
آثار
وی با تألیف یا تصحیح حدود ۲۰۰ کتاب و مقاله در نشریات پژوهشی و دایرة المعارفهای متعدد و نیز ۱۶۰ بررسی و نقد و معرفی کتاب در زمینه شناخت اندیشه و تاریخ اسلام بهخصوص تشیع در سدههای میانه نقش مهمی داشته است. آثار او مجموعهای از پژوهشهای کلامی، تاریخی، فقهی، فرق و مذاهب، شخصیتنگاری و کتابشناسی است.
برخی از آثار وی به فارسی ترجمه شده است.
کتابها
- مکتبها و فرقههای اسلامی در سدههای میانه، ترجمه جواد قاسمی، مشهد: آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهشهای اسلامی، ۱۳۷۵، ۳۱۸ صفحه.
- فرقههای اسلامی، ترجمه ابوالقاسم سرّی، تهران: اساطیر، ۱۳۷۷، ۲۰۲ صفحه.
- جانشینی حضرت محمّد(ص)؛ پژوهشی در خلافت نخستین، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
مقالات
- «شیعه و معتزله»، ترجمه احمد آرام. در: شیعه در حدیث دیگران. زیر نظر مهدی محقق (تهران: بنیاد اسلامی طاهر، دفتر دایرة المعارف تشیع، ۱۳۶۲)، ص ۹۳۱.
- «ملاحظاتی پیرامون کتابشناسی فِرق امامیه»، ترجمه چنگیز پهلوان.