در جلسه ای که عصر چهارشنبه 29 دی ماه 89 سالن کنفرانس شهید بهشتی دانشگاه ادیان و مذاهب و با حضور اساتید راهنما، مشاور و داور، نماینده معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی و همچنین تعدادی از دیگر دانشجویان علاقه مند برگزار شد، پس از گزارش این دانشجو از پایان نامه، استاد داور به نقد و ارزیابی پایان نامه پرداخت. سپس دانشجو از پایان نامه خود با توجه به انتقادات استاد داور و نیز توضیحات اساتید راهنما و مشاور دفاع نمود و در نهایت بعد از شور اساتید راهنما، مشاور، داور و نماینده معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی موفق به کسب امتیاز قبولی با درجه عالی شد.

چکیده پایان نامه

جعل و تحریف پدیده ای شوم در تمام فرهنگ ها و آیین هاست زیرا منشأ آن حب و بغض ها و منافع  مادی و سیاسی می باشد که همواره با آدمی همراه بوده است.آیین اسلام نیز از این پدیده شوم مصون نبوده و از زمان پیامبر در میان مسلمانان شروع شده و پس از پیامبر نیز با گسترش جامعه اسلامی و شکل گیری نزاع های سیاسی و مذهبی رواج بیشتری یافت. اهل سنّت از دیر باز به استخراج و شناسایی احادیث جعلی پرداختند و زودتر از شیعه به این امر اقدام کردند که شاید علّت آن شیوع بیشتر جعل و سبقت (تقدم) آن در میان اهل سنت باشد. در میان شیعیان بررسی و استخراج احادیث جعلی بسیار اندک است و شاید علّت آن همان مطلب پیش گفته باشد. این رساله به بررسی جعل حدیث در شیعه تا قرن پنجم اختصاص دارد و در این زمینه از علل و عوامل جعل و راههای مبارزه با آن توسط امامان اهل بیت و اصحاب آنان سخن گفته ایم.

 این رساله در سه فصل بدین ترتیب تنظیم شده است.

فصل اوّل: کلیات فصل، دوّم: علل جعل، فصل سوّم:  اقدامات ائمه و پیروان در مقابله با جعل حدیث.

در فصل نخست  به طرح تحقیق و استدلال بر حجیت سنت رسول خدا و اهل بیت و اثبات وقوع جعل در فرهنگ حدیثی  اسلامی و شیعی پرداخته ایم.

در فصل دوّم به بیان علل وقوع جعل به ترتیب اهمیت آنها که شامل علل سیاسی،اعتقادی، اقتصادی و نفسانی می شود پرداخته ایم که هر کدام از این عوامل زیرمجموعه هایی دارد و مهمترین بخش این فصل علل سیاسی است که خود، شامل علل متعددی از جمله جعل  به قصد تایید خلفا ، تخریب وجهه ائمه، توجیه رفتار حکّام جور،فضیلت سازی برای حکّام، و جعل از سوی غُلاه، متصوفه ، قصاص  و زَنادقه ، گسترش اسرائیلیات و… می شود.

 در فصل سوّم به اقدامات ائمه و پیروان ایشان در پیشگیری و مبارزه با جعل و جاعلین پرداخته ایم که شامل، عرضه دریافت ها بر ائمه،تالیف کتب  و ردّیه نویسی ، آموزش حدیث شناسی، مناظره با  جاعلین،منع کمک به جاعلین،معرفی جاعلین، مبارزه فیزیکی با جاعلین و… می شود.

 واژگان کلیدی: سنت،حدیث،جعل