از پایان‌نامه فقه و شریعت از دیدگاه اسماعیلیان دفاع شد  

با حضور جمعی از اساتید و دانشجویان از موضوع «فقه و شریعت از دیدگاه اسماعیلیان» در قالب پایان‌نامه کارشناسی ارشد دفاع شد.

به گزارش گروه تأمین اخبار و اطلاعات علمی دانشگاه ادیان و مذاهب، در این جلسه دانشجو عباسعلی متولیان از پایان‌نامه خود با عنوان «فقه و شریعت از دیدگاه اسماعیلیان» دفاع کرد. دکتر فاطمه جان احمدی استاد راهنما و حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی فرمانیان استاد مشاور این پایان‌نامه بودند و حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسین رجبی داوری این اثر را بر عهده داشت.

در ذیل چکیده این پایان‌نامه ارائه می‌گردد.

چکیده:

علم فقه را می توان زیر ساخت هر دین و مذهبی دانست. فرقه اسماعیلیه هم به عنوان یکی ازفرق مذهبی با قدمتی تاریخی از فقهی متمایز برخوردار است. سیر ادوار فقه و شریعت اسماعیلیه و جایگاه آن نزد متکلمان و فقیهان اسماعیلی مذهب محقق را برآن داشته است تا ضمن واکاوی التزام و عدم التزام به فقه و شریعت توسط اسماعیلیان به این سوال اصلی پاسخ داده شود که: جایگاه فقه و شریعت در منظر اسماعیلیان چگونه بوده است؟ در پاسخ به این سوال فرضیه غالب بدین شرح است که: اسماعیلیان با متاثر از عقاید خود در مورد قائم القیامه در ادواری که حضور امام دور آخر را تایید کرده اند، به فقه و شریعت پشت کرده و ملتزم به آن نبودند و هرگاه قائل بودند که دوره قیامت فرا نرسیده است، پایبند به شریعت بوده اند. برای آزمون این فرضیه از روش توصیفی، تحلیلی و گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و فیش برداری از منابع مکتوب استفاده شده است.

دستاورد بلافصل این پژوهش روشن شدن وضعیت اسماعیلیان در مرعی داشتن و یا نداشتن شریعت است، به طوری که می توان ادعا کرد قرامطه پایبندی چندانی به شریعت نداشتند. فاطمیان با توجه به عقایدشان به فقه اهمیت می­دادند و شریعت باور بودند. دروزیان رویکردی اباحه گرایانه داشتند، اگرچه امروزه ادعای شریعت محوری دارند. مستعلویان و طیبیان ادامه دهنده منش فاطمیان در التزام داشتن به شریعت بودند. و نزاریان قبل از اعلام قیامت شریعت باور و بعد از آن اباحه گر شده و شریعت را به نوعی کنار گذاشتند.

واژگان کلیدی: فقه، شریعت، ظاهر، باطن، اسماعیلیه، قرامطه، فاطمیان، دروزیان، بهره ها، نزاریان.