در جلسه ای که ساعت 00/15 عصر سه شنبه 2 آذر در سالن کنفرانس دانشگاه ادیان و مذاهب و با حضور اساتید راهنما، مشاور و داور، نماینده معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی و همچنین تعدادی از دیگر دانشجویان علاقه مند برگزار شد، پس از گزارش دانشجو از پایان نامه، استاد داور به نقد و ارزیابی پایان نامه پرداخت. سپس دانشجو از پایان نامه خود با توجه به انتقادات استاد داور و نیز توضیحات اساتید راهنما و مشاور دفاع نمود و در نهایت بعد از شور اساتید راهنما، مشاور، داور و نماینده معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی موفق به کسب امتیاز قبولی با درجه عالی شد.

چکیده این پایان نامه:

پژوهش پیش‏رو، جستجویی است در خصوص زندگی و اندیشه‌های عرفانی دانشمند ارجمند: سیدبن طاووس«قُدّس سِرّه»، فقیه، محدّث، سیاستمدار و عارف قرن هفتم هـ.ق. عرفانْ باوری در سیرۀ علمی و عملی و آثار به جا مانده از او به گونه‌های متنوع و مختلف مشهود است. او هرچند به طور مستقل دنبال تبیین مسئلۀ عرفان نبوده، ولی عرفان به میزان قابل توجهی در نظر وی دارای اصالت، ‌اهمیت و تأثیر بوده است. او عرفان را شناخت ذات و صفات و افعال او «جل جلاله» می‌دانست. به اعتقاد وی عرفان عطیه ای است چشیدنی، بدون زمان، پیوسته، قابلیت بخش، با نشانی از پایبندی به شریعت و با فرجامی از جهان بینی توحیدی. ابعاد عملی عرفان در اندیشۀ او بیشتر دیده می‌شود. راه‌های معرفت در نظر وی عبارت اند از: راه بی واسطه: فطرت و شهود؛ و راه باواسطه: نقل و عقل. برجسته ترین اهتمام او در «خداشناسی» دربارۀ «مالکیت علی الإطلاق» است که شأنی از توحید افعالی به شمار می‌آید و نیز در خصوص «دعا» است که از شوؤن توحید عبادی محسوب می‌باشد. وی انسان‌های کاملی را که در همۀ ادیان آسمانی از سوی پروردگار«جل جلاله» واسطۀ معرفت هستند با اصطلاح ابتکاری خود به «نُواب کامل» یاد کرده است. اهتمام وی دربارۀ اسرار عبادات از مهم ترین کارهای عرفانی او است. سید به فضای مخصوص عرفا نظر داشته و از اصطلاحات و ادبیات و سیره و انظار آنان استفاده کرده است. مهم ترین ویژگیهای مکتب سلوک عملی وی عبارت‌اند از: الف) دینمداری و فقه محوری؛ ب) دعامنشانه؛ ج) مقبولیت؛ د) تبعیت و استمرار. او به صورت کلی نسب صوفیه و برخی از متصوفه را به امام معصوم(ع) رسانده است. امیدوارم جهان عرفانی سیدبن طاووس را در این پایان نامه و در گام نخست، مستند، درخور، جامع و مهم تر از همه، نزدیک به واقعیت، صادقانه تصویر کرده باشم.

کلیدواژه ها:

مالکیت علی الإطلاق، فتوح الهی، اذن، استخاره، فقر، مراقبت، محاسبه، نواب کامل، ادعیۀ انشایی، سلوک سائلانه، سلوک دعامنشانه، مقبولیت، تبعیت و استمرار، سنت طریقتی معصومین، اسرار عبادات.

معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی