به همت اداره کل امور بین الملل دانشگاه ادیان و مذاهب نشست «مقایسه نگرش اسلام و غرب در اخلاق پزشکی» با سخنرانی خانم دکتر ورونیکا سوبوتکوا، پژوهشگر و عضو هیئت علمی دانشگاه وست بوهمیا(جمهوی چک) در سالن شهید بهشتی(ره) برگزار گردید.

هر روز با سؤالات اخلاقی جدیدی در حوزه مسائل پزشکی مواجه می‌شویم. آیا این روش پزشکی اخلاقی است یا خیر؟ آیا سقط جنین یا اُتانازی(Euthanasia) اخلاقی است یا خیر؟

ایشان ضمن اشاره به اصول اخلاقی غربی گفتند: «اصول اخلاقی اسلامی ریشه در قوانین اسلامی دارند، اما با اصول اخلاقی پزشکی غربی در بسیاری موارد یکسان‌اند؛ چون هدف هر دو دور نگهداشتن انسان از سختی، آزار و زحمت است.  در اسلام اصولی داریم به نام کرامت انسانی، کرامت جسم و کرامت روح و اینها بسیار به اصول اخلاق پزشکی غربی نزدیک هستند.

گاهی این اصولی که از آنها نام بردم با هم دچار تناقض می‌شوند و اینجا چالش پدید می‌آید. برای مثال می‌گوییم انسان مالک بدن و روح خود است و می‌تواند هرچه بخواهد با آن بکند. تصور کنید کسی با تب بسیار بالا نزد دکتر می‌آید و دکتر می‌گوید که این شخص باید بستری شود، درحالی‌که شخص بیمار می‌خواهد به منزل خود برود. دکتر می‌داند اگر او بستری نشود ممکن است این مسئله به قیمت جان بیمار تمام شود. در اینجا وظیفه چیست؟ در اینجا در اخلاق غربی و اسلامی می‌گویند باید بیمار را نجات داد، حتی اگر بیمار راضی نیست؛ زیرا دیر یا زود بیمار متوجه می‌شود که چه لطفی در حق او شده است. این یک مثال ساده بود؛ اما گاهی مسئله کمی پیچیده است. بیمار نمی‌خواهد درمان شود، بنا به دلایلی که شاید منطقی هم باشد. در اینجا چه باید کرد؟ یا گاهی یک دستگاه داریم و جان دو بیمار در خطر است در اینجا کدام یک را باید نجات داد؟ پس گاهی مسئله به آن آسانی که فکر می‌کنیم نیست».

عضو هیئت علمی دانشگاه وست بوهمیا در ادامه ضمن اشاره به برخی مشکلات مربوط به اخلاق پزشکی به راه‌حل‌هایی که برای آن­ها بیان شده پرداختند؛ به عنوان مثال در مسئله سقط جنین اولین مسئله مهمی که باید به آن پرداخته شود این است که زندگی انسان دقیقاً از چه زمانی آغاز می­شود. در اسلام از زمان دمیده شدن روح حیات آغاز می‌شود؛ اما در اخلاق پزشکی غرب ما جوابی برای این سؤال نداریم؛ چراکه اساساً مفهوم دمیده شدن روح را نداریم. در اسلام قطعاً سقط جنین جائز نیست، اما مواردی هستند که به‌صورت استثنا مجوز سقط جنین به حساب می‌­آیند.